Figura Maryi i krzyż w miejscu, gdzie stał kościół w zniszczonej polskiej wsi Ostrówki | Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz
Umiejętność wzajemnego porozumienia jest sprawą absolutnie kluczową dla obu naszych państw – mówi prezes Ośrodka KARTA.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
„Trudno wskazać jakiś dłuższy okres w ciągu ostatnich 30 lat, gdy utrzymywał się dobry klimat w relacjach polsko-ukraińskich. Mimo to dobrze, że minister Sikorski spotkał się z ministrem Sybichą”
Dobre stosunki polsko-ukraińskie leżą w interesie obu stron
podkreśla politolog dr Jakub Olchowski.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Grzegorz Motyka | fot. Paweł Bobołowicz
Tak w audycji skomentował, umorzenie śledztwa ws. przesiedlenia w 1947 r., w ramach akcji „Wisła” mieszkańców południowo-wschodniej Polski, prof. dr hab. Grzegorz Motyka.
Paweł Bobołowicz, Dmytro Antoniuk i Artur Żak rozmawiają z prof. Grzegorzem Motyką, członkiem Kolegium IPN, o decyzji Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie, o odpowiedzialności personalnej za tę decyzję prokuratora Andrzeja Pozorskiego, dyrektora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, o skutkach relatywizacji zbrodni systemów totalitarnych i szkodach, które wyrządzają Rzeczpospolitej Polskiej, a także o jej przyczynach i o tym jaki wpływ będzie miała ta decyzja na stosunki polsko-ukraińskie.
prof. dr hab. Grzegorz Motyka:
Mam świadomość, że prokurator działa niezależnie, w tym przypadku, niezależnie od faktów historycznych. Przede wszystkim uważam, że należy po prostu twardo mówić, twardo oceniać, co się wówczas stało. Znaczy ja sobie nie wyobrażam, że będę teraz udawał, że ten komunikat spełnia jakiekolwiek historyczne czy naukowe standardy. On wprost przeciwnie. On cofa polską wiedzę historyczną o kilkadziesiąt lat, do czasów, kiedy naszym krajem rządził Wojciech Jaruzelski. Po drugie, będę również protestował, no niestety tak się złożyło, że 28 listopada było posiedzenie Kolegium, nie wiedziałem o tym, żeby została podjęta taka decyzja, nikt nas o tym nie poinformował, w związku z tym mogę to zrobić dopiero na następnym posiedzeniu Kolegium. Nie ukrywam, że uważam też, że szef pionu prokuratorskiego Andrzej Pozorski jest w tej chwili osobą, która została skompromitowana i uważam, że najlepiej jakby się albo sam podał do dymisji, albo został odwołany przez ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, bo tylko oni mają taką możliwość. Nie wyobrażam sobie relatywizowanie zbrodni komunistycznych przez prokuratora. Być może będzie to wołanie na puszczy.
Olga Siemaszko, szefowa Białoruskiej Redakcji Radia Wnet, prezentuje najważniejsze wiadomości z Białorusi.
Artur Żak emituje wywiad, który przeprowadziła Daria Hordijko z Hanną Derewjanko, ukraińską działaczką społeczną, lobbystką i dyrektorem wykonawczym Europejskiego Stowarzyszenia Biznesu, na temat polsko-ukraińskich stosunków gospodarczych i o tym jaki wpływ na nie wywiera blokada granicy.
Hanna Derewjanko:
Biznes i gospodarka często pokazują takie rzeczy, których nie trzeba udowadniać – to jest jak aksjomat – jeśli nie ma określonego produktu, to będą substytuty. Robimy z Wami biznes. Cóż, podchodzimy do tego pragmatycznie. Oczywiście firmy będą starały się przywrócić podaż, aby zaspokoić popyt. Zapewnią podaż polskimi towarami albo innymi. To kwestia czasu, zanim dostosują się do nowych warunków. Warto zaznaczyć, że biznes na Ukrainie był w stanie się dostosować trudności, pracować z ograniczeniami, z wielkimi trudnościami, pod ciągłymi ostrzałami, z przerwami w dostawach prądu, ale mimo to środowisko biznesowe na Ukrainie jakoś się zjednoczyło. Nawet konkurenci pomagali sobie nawzajem, zwłaszcza na początku… Na przykład myśleliśmy, że bez niektórych ukraińskich towarów na rynkach światowych świat sobie nie poradzi. Ale w rzeczywistości, w nowoczesnych warunkach istnieje wiele możliwości zastąpienia tego czy innego produktu. Dlatego uważam, że pożądany jest zdrowy rozsądek i mądrość, aby jakoś wycofać się z tych strajków, przywrócić normalną równowagę. Tak aby ułatwić zarówno Ukrainie, jak i Polsce, korzystania z normalnych dobrosąsiedzkich relacji. Ponieważ nie mamy na celu stawianie kogoś w bardziej niekomfortowych warunkach, wręcz przeciwnie, chodzi o to, aby wszyscy odnieśli korzyści z dobrosąsiedzkich stosunków.
Wysłuchaj całej audycji już teraz!
Informacja o prawdopodobnej inicjatywie ukraińskich władz pochodzi od Ołeha Dundy, deputowanego do Rady Najwyższej z ramienia prezydenckiego ugrupowania Sługa Narodu.
Deputowany Rady Najwyższej Ukrainy Ołech Dunda (Sluga Ludu) zapowiedział powstanie na Ukrainie Rady ds Tragedii Wolynskiej. W skład Rady mieliby wejść przedstawiciele środowisk naukowych i władz Polski i Ukrainy. Rada miałaby „raz na zawsze zamknąć sprawę Wołynia” i uniemożliwić wykorzystywanie tej kwestii w rosyjskiej dezinformacji. Szefem Rady ma być dr Pawło Haj-Nyżnyk. Rada wg deputowanego ma też wyznaczyć proces realizacji ekshumacji.
Deputowany Rady Najwyższej Ukrainy Ołeh Dunda w czasie Forum Ekonomicznego w Karpaczu zaprzeczył informacjom jakoby ukraińscy deputowani mieli zakaz wyjazdu do Polski ze względu na polskie stanowisko w sprawie eksportu ukraińskiego zboża.
Deputowany stwierdził, że pozwolenia na wyjazd z Ukrainy są związane z sytuacją wojenną Ukrainy i tygodniem pracy Rady Najwyższej i podejmowanymi w tym czasie decyzjami personalnymi. Jako dowód, że nie ma żadnego specjalnego zakazu wskazał na swoją obecność na Forum Ekonomicznym w Karpaczu.
Wywiad z Ołehem Dundą zostanie wyemitowany w Popołudniu Wnet.
W tym miejscu znajdą Państwo wszystkie audycje poświęcone rzezi wołyńskiej wyemitowane na naszej antenie w okrągłą, 80. rocznicę tej zbrodni oraz inne materiały jej dotyczące.
Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET
Prezydent Zełenski mógłby rozwiązać ten problem jednym pociągnięciem pióra. Nie rozumiem, czemu do tej pory tego nie zrobił. Po stronie ukraińskiej wyraźnie brakuje dobrej woli – mówi duchowny.
Nie chodzi o żadne gesty ze strony ukraińskiej, bo one są puste. Chodzi o konkretne decyzje. Dobrze, żeby zapadły jeszcze zanim umrą ostatni świadkowie.
Krzyż wetknięty przez premiera Morawieckiego w Ostrówkach zaraz zniknie. Takie są realia – przestrzega ks. Isakowicz-Zaleski.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Pomnik ofiar ukraińskich nacjonalistów na cmentarzu w Ostrówkach na Wołyniu
Powiedział Gość audycji, Witold Szabłowski, polski dziennikarz i reportażysta.
Paweł Bobołowicz rozmawia z Gościem na temat jego książki „Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia” poświęconą Ukraińcom ratującym Polaków na Wołyniu, a także jego wieloletnim badaniom tego co w 1943 r. wydarzyło się na Wołyniu.
Witold Szabłowski:
To, że traktujemy wszystkich Ukraińców wrzucając do jednego worka jako sprawców mordów, to myślę, że to jest bardzo duży błąd, ponieważ bardzo wielu Ukraińców, przede wszystkim Ukraińcy na Wołyniu, w dużej większości zachowali się po prostu obojętnie. Nawet nie tyle obojętnie. Po prostu chcieli przeżyć. Wiedzieli, że się dzieje rzecz straszna i naturalnym instynktem była próba przetrwania. Była część, która się rzeczywiście do banderowców przyłączyła. Byli tacy, którzy mieli z tego korzyści majątkowe, którzy później się po prostu na tych Polakach, na ich ziemi bogacili. Ale była też grupa, która ryzykując absolutnie wszystkim, bo banderowcy od Niemców widzieli, co Niemcy robią z ludźmi ukrywającym Żydów i dokładnie ten schemat zastosowali wobec Ukraińców, którzy próbowali im przeszkadzać w zabijaniu Polaków.
Dmytro Antoniuk, kijowski korespondent Radia Wnet:
Panie Witoldzie serdecznie dziękuję za to co Pan robi. Ja jako Ukrainiec nie pochodzę z Wołynia. Nie mam także korzeni z Galicji, ale uważam, że jako Ukrainiec, mogę wypowiedzieć od Ukraińców słowa podziękowania dla Pana za to, co Pan robi.
Wysłuchaj całej audycji już teraz!
Jak doprowadzić do zbliżenia stanowisk Warszawy i Kijowa ws. zbrodni wołyńskiej? Czego należy się spodziewać po szczycie NATO w Wilnie? Odpowiada politolog.
Przewidywania, że najbliższy szczyt Sojuszu Pólnocnoatlantyckiego będzie przełomowy, są według mnie prognozami na wyrost.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Fragment muralu upamiętniającego ludobójstwo na Wołyniu /Warszawa ul Młynarska/ autor: Mikołaj Ostaszewski
Musimy z Ukraińcami rozmawiać z dużą wrażliwością, bez złości. Zmierzenie się ze złem dokonanym przez rodaków jest dla nich bardzo trudne – mówi wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska.
Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska mówi o swoim pobycie na Wołyniu celem upamiętnienia zbrodni dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów w 1943 roku.
Przez lata ludzie na tych terenach żyli ze sobą w zgodzie. Do tych dramatycznych wydarzeń doszło nagle. Bez modlitwy nie da się z tym zmierzyć.
Rozmówczyni Pawła Bobołowicza uwypukla postawę tych Ukraińców, którzy próbowali powstrzymać dokonywane na Polakach mordy. Jak wskazuje, ich postawa może być fundamentem pełnego pojednania między naszymi narodami.
Dr Leon Popko ocenia, że łuckie obchody z udziałem prezydentów Polski i Ukrainy są dobrym krokiem w stronę godnego upamiętnienia zbrodni wołyńskiej. Jak podkreśla, należy dążyć do jak najszybszego rozpoczęcia ekshumacji i przygotowań do godnego pochówku ofiar.
Od 30 lat słyszę od Ukraińców że czas jest nieodpowiedni. Wojna nie jest żadnym usprawiedliwieniem.
Prof. Walenty Bałuk podkreśla, że do momentu zakończenia wojny nie jest możliwa akcesja Ukrainy do NATO. Ocenia, że istnieje szansa na udzielenie Ukrainie twardych gwarancji bezpieczeństwa podczas szczytu Sojuszu w Wilnie.
Wysłuchaj całej audycji już teraz!
Pomnik ofiar ukraińskich nacjonalistów na cmentarzu w Ostrówkach na Wołyniu
Każdy człowiek ma prawo do godnego pochówku – mówi towarzyszący szefowi polskiego rządu na uroczystościach w Ostrówku ks. Jan Buras.
Ksiądz Jan Buras, proboszcz parafii Trójcy Przenajświętszej w Lubomlu relacjonuje przebieg uroczystości upamiętniającej ofiary zbrodni wołyńskiej w Ostrówkach. W ceremonii uczestniczył premier Mateusz Morawiecki. Duchowny dzieli się swoim doświadczeniem uczestnictwa w ekshumacjach ofiar. Podkreśla, że najważniejszą do przeprowadzenia sprawą jest godne pochowanie ich wszystkich. Jak wskazuje, relacje polsko-ukraińskie na poziomie czysto ludzkim są dzisiaj bardzo dobre. Dodaje, że:
Mamy świadomość, że wśród Ukraińców było wielu ludzi, którzy ostrzegali polskich sąsiadów. Wielu Ukraińców dzisiaj odcina się od antypolskich działań UPA.
Dmytro Antoniuk przypomina zeszłoroczną akcję sprzątania miejsc pamięci ofiar zbrodni wołyńskiej. Przyznaje, że trudno będzie doprowadzić do pełnego pojednania polsko-ukraińskiego, ze względu na ogromną różnicę w postrzeganiu Ukraińskiej Powstańczej Armii w obu społeczeństwach.
Raport z Kijowa 06.07.2023 r.: nocny atak na Lwów. Nie żyją co najmniej 4 osoby
