Porozmawiajmy o kawie (latynoskiej) / Hablemos de café (latino)

AI Adobe Firefly

W dzisiejszym wydaniu República Latina porozmawiamy o kawie. W wydaniu latynoamerykańskim oczywiście.

Kawa towarzyszy nam niemalże każdego dnia. Dobrze przyrządzona kawa cieszy smakiem i dodaje energii. I choć ojczyzną kawy jest wschodnia Afryka, to jednak to Ameryka Łacińska nieodmiennie kojarzy się z tym napojem.

I nie ma w tym niczego dziwnego. To z Ameryki Łacińskiej pochodzi ponad 60% światowej produkcji kawy. Główna zasługa w tym Brazylii: największego producenta kawy na świecie. Miejsce w pierwszej trójce światowych producentów kawy zajmuje też Kolumbia. Jednak mówiąc o produkcji kawy należy wspomnieć też o środkowoamerykańskich: Hondurasie, Gwatemali, Nikaragui, Kostaryce, czy Salwadorze. Również Meksyk staje się coraz poważniejszym graczem w świecie producentów kawy. Nie można zapominać również o takich południowoamerykańskich producentach kawy, jak: Peru, Wenezuela, czy Ekwador.

Z czego słynie kawa z każdego z tych krajów? Która z kaw pochodzących z Ameryki Łacińskiej cieszy się najlepszą opinią? I gdzie w Ameryce Łacińskiej można napić się najlepszej kawy? O tym opowie nasz dzisiejszy gość, Mario Pérez. Opowiemy o tradycji i zwyczaju picia kawy zarówno w jego rodzinnym Meksyku, jak i innych krajach regionu. Porozmawiamy także o praktycznych aspektach picia kawy. Jak dobrać odpowiednią smakowo kawę? Którą kawę warto wybrać na poranny zastrzyk energii, a którą na popołudniowy odpoczynek? Czy do kawy pasują jedynie słodycze? Wreszcie nasz gość odpowie na pytanie, dlaczego warto odwiedzić prowadzoną przez niego kawiarnię Goodly Specialty Coffee na warszawskich Kabatach?

Zapraszamy już dziś na godz. 19H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

I wersja po hiszpańsku:

El café forma parte de nuestra vida cotidiana. Una buena taza de café sabe bien y nos da energía. Aunque el café es originario de África Oriental, América Latina está muy asociada a esta bebida.

Y no es de extrañar que América Latina sea el centro de la producción de café, ya que representa más del 60 % de la producción mundial. Brasil es el mayor productor de café del mundo. Colombia también se encuentra entre los tres principales productores de café del mundo. Sin embargo, cuando hablamos de producción de café, también debemos mencionar a los países centroamericanos: Honduras, Guatemala, Nicaragua, Costa Rica y El Salvador. México también se está convirtiendo en un actor cada vez más importante en el mundo de la producción de café. Tampoco debemos olvidar a los productores de café sudamericanos como Perú, Venezuela y Ecuador.

Por qué es famoso el café de cada uno de estos países? Qué café de América Latina tiene mejor reputación? Y en qué lugar de América Latina se puede tomar el mejor café? Nuestro invitado de hoy, Mario Pérez, nos lo contará todo. Hablaremos de la tradición y la costumbre de tomar café tanto en su México natal como en otros países de la región. También hablaremos de los aspectos prácticos de tomar café. Cómo elegir el café adecuado a su gusto? Qué café es mejor para un impulso de energía por la mañana y cuál para un descanso por la tarde?  ¿El café solo va con los dulces? Por último, nuestro invitado responderá a la pregunta de por qué merece la pena visitar su cafetería, Goodly Specialty Coffee, en el barrio de Kabaty de Varsovia.

Les invitamos para escucharnos hoy a las 7PM UTC+1! Vamos a hablar en polaco y en español!

Ameryka Łacińska 2024/25

San Salvador; Rene Mayorga; flickr.com; CC BY-SA 2.0

W tym wydaniu República Latina przedstawimy najważniejsze wydarzenia, które miały miejsce w 2024 roku i zastanowimy się, co przyniesie nowy rok 2025 dla tej części świata.

Rok 2024 przyniósł wiele nowych wydarzeń na świecie, również w Ameryce Łacińskiej. Był to rok wielu nadziei i chyba jeszcze więcej rozczarowań. Przez cały ubiegły rok na antenie Radia Wnet prezentowaliśmy z naszymi gośćmi najważniejsze informacje z tej części świata. Pora zatem na ich podsumowanie. Głównymi tematami były z pewnością wybory prezydenckie w Wenezueli, których formalny wynik okazał się farsą oraz liczne klęski żywiołowe. Wspomnieć trzeba też o wyborach prezydenckich m.in. w Meksyku, Urugwaju i Panamie. O walce Javiera Milei o lepsze ekonomiczne jutro Argentyny. Nie można zapominać też o kryzysie politycznym, jaki ma miejsce w ostatnich miesiącach w Boliwii. Obraz Ameryki Łacińskiej byłby wreszcie niepełny, gdybyśmy nie wspomnieli o wyborach prezydenckich w USA. Polityka prezydenta-elekta, Donalda Trumpa, z pewnością będzie miała wpływ na Amerykę Łacińską.

W dzisiejszym wydaniu República Latina podsumujemy ubiegły rok. Zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak i ekonomicznej, czy społecznej. Spróbujemy również przewidzieć, co krajom regionu przyniesie nowy, 2025 rok.

Zapraszamy już dziś na godzinę 19H00!

Ameryka Środkowa: podobieństwa i różnice / Centroamérica: similtudes y diferencias

Centroamérica, AI Adobe Firefly, praca własna

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do Ameryki Środkowej by poznać co łączy, a co dzieli poszczególne kraje regionu.

Ameryka Środkowa należy do najmniej znanych regionów Ameryki Łacińskiej. Zazwyczaj uogólnia się mówiąc o całym regionie jako całości, bez podziału na poszczególne kraje. Czy jednak słusznie? Z jednej strony tak: mieszkańcy prawie wszystkich krajów posługują się językiem hiszpańskim jako urzędowym. Niemalże wszystkie kraje należały również do XIX-wiecznego superpaństwa, jakim były Zjednoczone Prowincje Ameryki Środkowej. Podobieństwa znajdziemy również w przyrodzie, pochodzeniu etnicznym mieszkańców, kulturze czy gastronomii. Z drugiej strony mieszkańcy Gwatemali, Belize, Salwadoru, Hondurasu, Nikaragui, Kostaryki i Panamy mogliby mieć uzasadnione pretensje za wrzucanie ich „do jednego worka”.

Czy jednak więcej łączy czy dzieli mieszkańców Ameryki Środkowej? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym wydaniu República Latina. Nasi goście: pochodzący z Gwatemali Ángel  Burgos, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso, pochodząca z Hondurasu Solange Guillén, pochodzący z Nikaragui Enrique Hernández oraz pochodzący z Kostaryki Anthony Blanco opowiedzą o Ameryce Środkowej i swoich ojczyznach. Zastanowimy się, co wspólnego mają ze sobą poszczególne kraje Ameryki Środkowej, a co je dzieli. Zarazem też, czy więcej jest podobieństw, czy też, czy przeważają różnice? Co specyficznego mają poszczególne państwa regionu, czego nie mają ich środkowoamerykańscy bracia? Czy istnieje coś, czego zazdroszczą innym krajom regionu i chcieliby mieć to u siebie? A jeśli tak, to co to jest? Wreszcie zapytamy się naszych gości o to, jak obchodzony jest w ich krajach jeden z najważniejszych dni w kalendarzu, czyli Święto Niepodległości przypadające 15 września.

To wszystko już dziś o godz. 18H00! Po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

Centroamérica es una de las regiones menos conocidas de América Latina. Es habitual generalizar cuando se habla de la región en su conjunto, sin dividirla en países individuales. Pero, si es eso correcto? Por un lado, sí: los habitantes de casi todos los países hablan español como lengua oficial. Además, casi todos los países formaron parte del „superestado” del siglo XIX que fueron las Provincias Unidas del Centro de América. También se pueden encontrar similitudes en el ambiente, el origen étnico de los habitantes, la cultura o la gastronomía. Por otra parte, los habitantes de Guatemala, Belice, El Salvador, Honduras, Nicaragua, Costa Rica y Panamá podrían resentirse con razón de que se les meta en „el mismo saco”.

Sin embargo, es más lo que une o lo que divide a los pueblos de Centroamérica? Intentaremos responder a esta pregunta en la edición de hoy de República Latina. Nuestros invitados Ángel Burgos, de Guatemala, Alfredo Celso, de El Salvador, Solange Guillén, de Honduras, Enrique Hernández, de Nicaragua, y Anthony Blanco, de Costa Rica, hablarán de Centroamérica y de sus patrias. Nos pensamos qué tienen en común y qué separa a los distintos países centroamericanos. Al mismo tiempo,  si hay más similitudes o predominan las diferencias? Qué especifico tienen los distintos países de la región que no tengan sus hermanos centroamericanos? Hay algo que envidien de otros países de la región y que les gustaría tener en sus países de orígen? Y si es así, qué es? Por último, preguntaremos a nuestros invitados cómo se celebra en sus países uno de los días más importantes del calendario, el Día de la Independencia, que cae el 15 de septiembre.

¡Todo esto hoy a las 6PM UTC+2! Vamos a hablar en polaco y español!

 

Salwador: współczesne wyzwania / El Salvador: desafíos contemporáneos

Mercado El Salvador, zdjęcie własne

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do środkowoamerykańskiego Salwadoru. Opowiemy o walce z przestępczością i autorytarnych zapędach prezydenta tego kraju – Nayiba Bukele

Prezydent środkowoamerykańskiego Salwadoru, Nayib Bukele, z pewnością jest jednym z najpopularniejszych polityków w całej Ameryce Łacińskiej. Wybory prezydenckie z lutego 2024 ubiegający się o drugą kadencję polityk wygrał z miażdżącą przewagą nad swoimi politycznymi oponentami. Co więcej, polityk nadal cieszy się olbrzymim zaufaniem ze strony Salwadorczyków. Sympatia ze strony Salwadorczyków do swojego prezydenta jest owocem jego bezkompromisowej walki z maras: organizacjami przestępczymi terroryzującymi mieszkańców Salwadoru. W wyniku tej walki dziesiątki tysięcy osób trafiły do więzień. Sam kraj z kolei opuścił niechlubne zestawienie najbardziej niebezpiecznych państw świata.

W dzisiejszym wydaniu República Latina porozmawiamy o wyzwaniach, jakie stoją przed Nayibem Bukele u progu jego drugiej kadencji, ale i przed samymi Salwadorczykami. Nasi goście, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso i Josue Recinos przedstawią obecną sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą tego państwa. Opowiemy o puchnących od nadmiaru penitencjariuszy zakładach karnych i o tym, czy masowe aresztowania rzeczywiście miały sens. Spróbujemy również odpowiedzieć na pytanie, czy rząd Nayiba Bukele ma pomysł na to, by pandillas się nie odrodziły. Jakie programy społeczno – ekonomiczne ma rząd dla mieszkańcow tego, jakby nie było, ubogiego środkowoamerykańskiego kraju i jego mieszkańców? Zapytamy również i o to, czy Nayib Bukele łamie prawa człowieka? I ile jest prawdy w oskarżeniach o zapędy autorytarne polityka?

Na rozmowę o współczesnym Salwadorze zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

El presidente de El Salvador, Nayib Bukele, es sin duda uno de los políticos más populares de toda América Latina. En las elecciones presidenciales de febrero de 2024, el político que aspiraba a un segundo mandato se impuso por un margen aplastante a sus adversarios políticos. Además, el político sigue gozando de una enorme confianza por parte de los salvadoreños. La simpatía de los salvadoreños por su presidente es fruto de su lucha sin cuartel contra las maras: organizaciones criminales que aterrorizan a los salvadoreños. Como resultado de esta lucha, decenas de miles de personas han sido encarceladas. El propio país, a su vez, ha salido de la infame lista de los países más peligrosos del mundo.

Hoy en República Latina, hablaremos de los retos a los que se enfrenta Nayib Bukele en el umbral de su segundo mandato, pero también de los propios salvadoreños. Nuestros invitados, los salvadoreños Alfredo Celso y Josué Recinos, nos presentarán la actual situación política, social y económica del país. Hablaremos de los centros penitenciarios desbordados por el exceso de presos y de si las detenciones masivas tenían realmente sentido. También intentaremos responder a la pregunta de si el gobierno de Nayib Bukele tiene alguna idea para evitar que resurjan las pandillas. Qué programas socioeconómicos tiene en marcha el Gobierno para la población de este, al fin y al cabo, pobre país centroamericano y sus gentes? También nos preguntaremos si Nayib Bukele viola los derechos humanos. Y cuánto hay de cierto en las acusaciones de que el político es autoritario?

Les invitamos para escuchar nuestra emisión sobre El Salvador contemporáneo hoy a las 10PM UTC+2! En polaco y español.

Chiny i Kuba porozumiały się w kwestii budowy centrum elektronicznego szpiegostwa na wyspie

Ubóstwo w Chinach.

Zbigniew Dąbrowski omawia również m.in. stan rozmów pokojowych mogących zakończyć wewnętrzny konflikt w Kolumbii.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Andrzej Zawadzki-Liang: Chiny wzywają USA do nieinegerowania w sprawy Tajwanu

Nayib Bukele: strateg, czy szaleniec? – Republica Latina – 05.03.2023

Nayib Bukele, presidencia El Salvador; flickr.com; domena publiczna

W tym wydaniu República Latina opowiadamy o współczesnym środkowoamerykańskim Salwadorze w kontekście rządów obecnego prezydenta kraju, Nayiba Bukele.

Nasz gość, pochodzący ze środkowoamerykańskiego Salwadoru Alfredo Celso, opowiada o ekscentrycznym prezydencie tego kraju. Rozmawiamy m.in. o niesłabnącej popularności tego polityka wśród Salwadorczyków, konsekwencjach wprowadzenia bitcoina jako waluty narodowej Salwadoru oraz o konsekwencjach wojny wydanej przez rząd grupom przestępczym.

Nuestro invitado, el salvadoreño Alfredo Celso nos comenta sobre la popularidad del presidente Nayib Bukele y las consecuencias de introducir el bitcoin como la moneda nacional y la guerra entre el gobierno y las pandillas en el Salvador.

Nayib Bukele: strateg, czy szaleniec? / Nayib Bukele: un estratega o un loco?

Nayib Bukele, presidencia El Salvador; flickr.com; domena publiczna

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o współczesnym środkowoamerykańskim Salwadorze w kontekście rządów obecnego prezydenta kraju, Nayiba Bukele.

Nayib Bukele z pewnością należy do najciekawszych i najbarwniejszych współczesnych polityków latynoamerykańskich. Umiejętnie lawirujący pomiędzy lewicą a prawicą polityk jest zarazem najmłodszym prezydentem w historii Salwadoru. Dodać też należy, że wciąż cieszy się on sporą popularnością wśród Salwadorczyków. W czym jednak tkwi fenomen tego środkowoamerykańskiego polityka?

Nayib Bukele wygrał wybory prezydenckie w 2019 roku obietnicami unowocześnienia kraju i zapewnienia bezpieczeństwa jego obywatelom. I trzeba tu przyznać, że realizuje on swoje obietnice wyborcze, choć w sposób bardzo kontrowersyjny. Pozując na antysystemowca cały czas oskarża opozycję o rozmaite bezeceństwa, choć i na nim ciążą zarzuty o korupcję i nepotyzm. Prezydent Bukele w 2021 roku również jako pierwszy polityk w świecie wprowadził walutę cyfrową – bitcoin – jako oficjalny środek płatniczy w Salwadorze. Problem polega jednak na tym, że zwykli Salwadorczycy nie zazwyczaj nie korzystają z „dobrodziejstwa” zaoferowanego im przez ich przywódcę. Z kolei pod hasłem walki z przestępczością wielu Salwadorczyków trafiło do więzień, będąc oskarżonymi o współpracę z maras – grupami przestępczymi. Skutkiem tego salwadorskie zakłądy karne pękają w szwach. Co więcej, Nayib Bukele sam bywa oskarżany o kontakty z maras.

Jak zatem oceniać polityke obecnego prezydenta Salwadoru? Na to pytanie opowie nasz dzisiejszy gość, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en castellano:

Nayib Bukele es sin duda uno de los políticos latinoamericanos contemporáneos más interesantes y pintorescos. Maniobrando hábilmente entre la izquierda y la derecha, el político es también el presidente más joven de la historia de El Salvador. Hay que añadir que sigue gozando de una considerable popularidad entre los salvadoreños. Pero, cuál es el fenómeno de este político centroamericano?

Nayib Bukele ganó las elecciones presidenciales de 2019 con la promesa de modernizar el país y garantizar la seguridad de sus ciudadanos.

Y hay que reconocer aquí que está cumpliendo sus promesas electorales, aunque de una manera muy polémica. Presentándose como una figura contraria al régimen, acusa constantemente a la oposición de diversas inanidades. Aunque también se enfrenta a acusaciones de corrupción y nepotismo. El Presidente Bukele se convirtió en 2021 en el primer político del mundo en introducir una moneda digital -el bitcoin- como medio de pago oficial en El Salvador. El problema, sin embargo, es que los salvadoreños de a pie no suelen dejar de beneficiarse de la „bendición” que les ofrece su líder. A su vez, bajo la bandera de la lucha contra el crimen, muchos salvadoreños han acabado en la cárcel, acusados de colaborar con las maras -grupos criminales. El resultado es que las cárceles salvadoreñas están a rebosar. Es más, el propio Nayib Bukele es acusado a veces de connivencia con las maras.

Entoonces cómo valorar la política del actual presidente salvadoreño? A esta pregunta responderá nuestro invitado de hoy, el salvadoreño Alfredo Celso.

Les invitamos para hoy a las 10PM UTC+1! Vamos a hablar en polaco y español.

Salwador: 30 lat po zawarciu pokoju / El Salvador: 30 años después de firmar los acuerdos de paz

Pokój w Salwadorze 16 stycznia 1992

16 lutego 1992 podpisano porozumienie pokojowe kończące trwającą 13 lat wojnę domową w Salwadorze. W República Latina opowiemy o tych wydarzeniach i o tym, jakie przyniosły one skutki.

Wojna domowa w środkowoamerykańskim Salwadorze trwała prawie lat: 1979 – 1992. W jej wyniku śmierć poniosło około 75 tysięcy cywilów, zaś prawie 10 tysięcy osób uważa się za zaginione.

W dzisiejszym wydaniu, nasz gość, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso opowie nam o tych wydarzeniach. Porozmawiamy zarówno o przyczynach wybuchu wojny domowej jak i o jej przebiegu. O jej ofiarach jak również o jej sprawcach. O nierównej walce ludu Salwadorskiego z rządzącą krajem juntą wojskową.

Przedstawimy również sylwetkę chyba najbardziej znanej ofiary tej wojny – arcybiskupie Oscarze Arnulfo Romero – pierwszym Świętym Kościoła Katolickiego pochodzącym z Salwadoru. Opowiemy o zmianie jego postawy wobec wydarzeń w Salwadorze. O jego homiliach nawołujących do pokoju i obrony najsłabszych i jego męczeńskiej śmierci.

W audycji porozmawiamy także o pracach nad pokojem kończącym wojnę. Również i o podpisaniu porozumień pokojowych w meksykańskim Chapultepéc 16 stycznia 1992 roku. Wspomnimy również o nowych dwóch siłach, które odegrały ważną rolę w powojennej polityce Salwadoru. O Narodowym Sojuszu Republikańskim ARENA oraz byłej partyzantce, przekształconej następnie w partię polityczną Froncie wyzwolenia Narodowego im. Farabundo Martí. Jednak nie tylko o zmianach w powojennej polityce Salwadoru będziemy rozmawiać. Zastanowimy się także nad społecznymi skutkami działań wojennych. Porozmawiamy między innymi o emigracji z kraju i wszechobecnej przemocy, która wciąż dotyka Salwadorczyków.

Na rozmowę o wojennym i powojennym Salwadorze zapraszamy już dziś o 21H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Resumen en castellano:

Hoy día en el Salvador se celebra el 30. aniversario de firmar los acuerdos de paz despés de la guerra civil. Por eso en República Latina vamos a tocar el tema de la guerra civil de los años 1979-1992 en este país. La guerra que resultó con más de 75 mil víctimas.

Junto con nuestro invitado, el Salvadoreño Alfredo Celso, vamos a hablar sobre las fuentes de la guerra y su desarrollo. De sus víctimas y sus autores. También de la lucha del pueblo salvadoreño con la junta militar.

Vamos a mencionar también de la víctima más conocida de la guerra – el arzobispo Óscar Arnulfo Romero y Galdámez – el primer Santo salvadreño de la Iglesia Católica. Vamos a hablar de su lucha por los más pobres, sus homilías y su muerte de martír.

En la emisión también hablaremos de los trabajos de paz para poner fin a la guerra y firmar los acuerdos de paz en Chapultepéc (México) el 16 de enero de 1992. También mencionaremos las dos nuevas fuerzas que han desempeñado un papel importante en la política salvadoreña de posguerra: La Alianza Nacional Republicana ARENA y la antigua guerrilla, más tarde transformada en partido político, el Frente Farabundo Martí de Liberación Nacional. Sin embargo, no sólo hablaremos de los cambios en la política salvadoreña de posguerra. También consideraremos los efectos sociales de la guerra. Hablaremos de la emigración del país y de la violencia generalizada que aún afecta a los Salvadoreños.

Les invitamos para escucharnos hoy a las 9PM UTC+1! Vamos a hablar polaco y castellano!

Ruchy unionistyczne w Ameryce Środkowej w XIX wieku. Republica Latina już dziś o 22!

Sonsonate, El Salvador

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy sobie o tym, jak nowopowstałe państwa środkowoamerykańskie próbowały na powrót się zjednoczyć i co z tego wyszło, czy raczej nie wyszło…

W latach 30-tych i 40-tych u padła Federacja Środkowoamerykańska i powstały nowe państwa: Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua i Kostaryka.

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o tendencjach i ruchach unionistycznych oraz o próbach ponownego stworzenia jednego państwa środkowoamerykańskiego. A trzeba tu dodać, że inicjatyw tych było całkiem sporo. Spróbujemy sobie również odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tendencje te nie ziściły się.

Dodatkowo spróbujemy sobie również odpowiedzieć na pytanie, czy obecnie istnieją tendencje unionistyczne w Ameryce Środkowej i czy możliwe byłoby powstanie jednego państwa środkowoamerykańskiego.

To wszystko już dziś o 22:00!