Kogo i w jakim terminie możemy widzieć w roli przewodniczącego Komisji Europejskiej? Jakie stanowiska interesują Polskę i jakie ma szanse zdobyć? Odpowiada europoseł Ryszard Czarnecki.
Ryszard Czarnecki opowiada o wyborze przewodniczącego Komisji Europejskiej. Wbrew optymizmowi Donalda Tuska nie uda się tak łatwo znaleźć kandydata większościowego. Zgodnie z zasadą przyjętą po ostatnich wyborach, w których Wielka Brytania i Węgry zgłosiły votum separatum wobec kandydatury Clauda Junckera, wybór przewodniczącego KE powinien nastąpić jednogłośnie.
Ona jest z naszego region, ma zrozumienie właśnie dlatego, dla państw naszej części Europy, Europy Śr. -Wsch. i Płd. — Wsch., ale oprócz tego ma świetne relacje osobiste z naszym prezydentem, prezydentem RP dr. Andrzejem Dudą.
Wśród głównych kandydatów wymienia się socjalistę Fransa Timmermansa, Manfreda Webera z Europejskiej Partii Ludowej i Dunkę Margarethe Vestager z frakcji liberalnej. Jak podkreśla europoseł, dwóch pierwszych nie ma szans na uzyskanie większości, co jest dobrą wiadomością dla Polski, którą obydwaj atakowali. Czarnecki uważa, że dla nas najlepiej by się stało, aby Kolinda Grabar-Kitarović, obecna prezydent Chorwacji, została wytypowana na szefa KE. W jego przekonaniu na fotelu szefa KE ktoś zasiądzie dopiero jesienią, podobnie jak to było 10 lat temu.
Wybór na te topowe stanowiska europejskie to jest splot trzech czynników: po pierwsze parytety geograficzne, interesy narodowe i parytety polityczne.
Trwa rozgrywka również o stanowisko szefa Europejskiego Banku Centralnego oraz siedmiu wiceprzewodniczących Komisji Europejskiej. Gość Poranka WNET mówi, że Polskę interesuje szczególnie polityka klimatyczna, energetyczna i zagraniczna. Dodaje, że zgodnie z zasadą równowagi między krajami członkowskimi, jeśli np. przewodniczącym KE zostałby Manfred Weber, to szefem EBC nie miałby szansy zostać Niemiec. Zgodnie z tym szanse Polski na otrzymanie wysokiego stanowiska są niewielkie, gdyż w ostatnich kadencjach zajmowali je już Polacy: Jerzy Buzek i Donald Tusk. Z kolei w prezydium Parlamentu Europejskiego PiS prawdopodobnie obsadzi dwie osoby – Zdzisława Krasnodębskiego i Karola Karskiego, a PO jedną – Ewę Kopacz.
Jeśli chodzi o protokół w Kioto, to Polska miała zredukować emisję CI2 o 6 %, a zredukowała o blisko 30 %.
Czarnecki odnosi się także do zawetowania przez przedstawicieli siedmiu krajów, do których należą Polska, Czechy, Węgry, Litwa, Estonia, Rumunia i Chorwacja unijnych propozycji klimatycznych, które ocenia jako „bardzo niekorzystne”. Jego zdaniem kraje te powinny upominać się o rekompensatę od UE za koszty wdrożenia polityki klimatycznej. Podkreśla, że w przeciwieństwie do starej 15 Unii Polska wypełniła z nadmiarem postanowienia protokołu w Kioto, który zresztą nie dotyczy takich krajów jak Rosja i Chiny.
– Jest to bardzo trudny w realizacji projekt strategiczny z tego powodu, że bierze w nim udział aż 5 krajów – powiedział Serhiy Skrypka dyrektor generalny spółki MPR Sarmatia.
Serhiy Skrypka dyrektor generalny spółki MPR Sarmatia, która opracowuje projekt budowy rurociągu naftowego Brody-Adamowo. Opowiedział on, na jakim etapie jest budowa rurociągu o średnicy 700 mm, który realizowany jest od 2010 roku:
Przygotowane jest studium wykonalności i opłacalności projektu. Trasa została wprowadzona do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na terenie Polski. Spółka uzyskała także decyzje środowiskowe na realizację przedsięwzięcia na terenie Polski i Ukrainy.
Jak wspomniał rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego, na bieżąco aktualizowane studium opłacalności potwierdza, iż ta droga transportu ropy naftowej jest konkurencyjna w stosunku do istniejących już ropociągów. Celem projektu jest zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski i nie tylko:
Projekt jest powołany w celu podniesienia poziomu bezpieczeństwa energetycznego wszystkich krajów, które biorą w nim udział. […] Ropociąg powinien połączyć ukraiński i polski system transportu ropy naftowej, co pozwoli stworzyć trzecie źródło dostaw ropy naftowej na polski rynek.
Serhiy Skrypka wyjaśnił także, dlaczego mimo chęci, w ciągu 9 lat rurociąg nadal jest w sferze planów, analiz i wielostronnych rozmów pomiędzy Polską, Ukrainą, Azerbejdżanem, Gruzją a Litwą:
Jest to bardzo trudny w realizacji projekt strategiczny z tego powodu, że bierze w nim udział aż 5 krajów i żeby taki projekt został zrealizowany, wszystko powinno dobrze się ułożyć między tymi krajami. Sytuacja polityczna rozwija się bardzo dynamicznie. […] Jakby było zielone światło i sprzyjające okoliczności, według założeń naszego studium wykonalności jest realna szansa i możliwość na zakończenie tej inwestycji do końca 2023 roku.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.M.K.
TO OSTATNIE 2 DNI NASZEJ ZBIÓRKI NA NOWE STUDIO WNET
O życiu dziennikarskim, zbliżających się wyborach prezydenckich i do Parlamentu Europejskiego, działalności Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie…
…i słów kilka o akcjach dobroczynnych na rzecz Hospicjum bł. Ks. Michała Sopoćki w Wilnie realizowanych w Stanach Zjednoczonych.
Naszymi gośćmi w „Studio Wilno” w Hospicjum bł. Ks. Michała
Sopoćki są:
Małgorzata Kozicz — Redaktor „Radia Znad Wilii” i portalu zw.lt
Harcmistrz Ryszard Gierasim — wiceprzewodniczący ZHPnL
Barbara Pieczuro — Polonijna działaczka społeczna w New Jersey
Prowadzące: Agata Antoniewicz i Ewa Szturo
Realizator: Paweł Belous
O wyróżnieniu w kategorii „dziennikarz medium polonijnego”, XX Festiwalu Polskiej Piosenki dla Dzieci i Młodzieży, o polskim szkolnictwie na Litwie i…
…obecnych wskaźnikach rankingów szkół, jak też polskim teatrze na Litwie w tym teatralnych poniedziałkach na Pohulance.
Naszymi gośćmi w „Studio Wilno” w Hospicjum bł. Michała Sopoćki są:
Ilona Lewandowska — dziennikarka „Kuriera Wileńskiego”
Józef Kwiatkowski — Prezes Polskiej Macierzy Szkolnej na Litwie
Lila Kiejzik — Kierowniczka i reżyser Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie
Prowadzące: Agata Antoniewicz i Ewa Szturo Realizator: Damian Finer
Zapraszamy Państwa do wysłuchania specjalnej audycji nadawanej z Wilna. Poruszane tematy to m.in. sytuacja Polaków na Litwie, tutejsza scena polityczna oraz tworzenie nowego studia Radia Wnet w Wilnie
Wśród gości pojawili się m.in.:
Rajmund Klonowski – Kurier Wileński;
prof. Zbigniew Krysiak – Prezes Instytutu Myśli Schumana, Profesor Finansów w Szkole Głównej Handlowej;
s. Michaela Rak – polska siostra zakonna, założycielka i dyrektor Hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie;
Dr Barbara Jundo-Kaliszewska- historyk, autorka książki „Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie”;
Alina Obolewicz – polski klub dyskusyjny na Litwie;
O burzliwych losach rękopisu „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza rozmawialiśmy w Poranku z dr. Adolfem Juźwenko, dyrektorem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Adolf Juźwenko opowiada o losach rękopisu „Pana Tadeusza”, który po wielu zawirowaniach trafił z Francji do Polski.
Żyjący w biedzie na emigracji polski wieszcz po zapisaniu poszczególnych stron epopei narodowej rozdawał je przyjaciołom, od których otrzymywał środki pozwalające mu na przeżycie. Po śmierci jego najstarszy syn Władysław z powodzeniem podjął się próby odzyskania kart. Pożar w ufundowanej przez siebie Księgarni Luksemburskiej sprawił jednak, że tym razem to on znalazł się w potrzebie, w związku z czym postanowił sprzedać rękopis. Zwrócił się w tym celu do księcia Lubomirskiego, dyrektora literackiego Ossolineum, lecz ten odmówił zakupu. Postanowił szukać szczęścia u Stanisława Tarnowskiego, współtwócy Polskiej Akademii Umiejętności. Ten odkupił egzemplarz, który w 1829 r. został dalej sprzedany Tarnowskim z Dzikowa. Aż do 1939 r. znajdował się on tam w prywatnym muzeum. Wybuch II wojny światowej sprawił, że rękopis został z powrotem przewieziony do Ossolineum, gdzie miał być ukryty przed armią niemiecką. Przechwycili je jednak Sowieci, którzy zarzucili Arturowi Tarnowskiemu chęć ukrycia dzieła przed narodem, które to potem narodowi oddali. W tym czasie dyrektorem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich został Mieczysław Gębarowicz, który odesłał rękopis do Krakowa. Niemcy chcieli go stamtąd wysłać w głąb Rzeszy, jednak pod Złotoryją powstrzymała ich Armia Czerwona.
Po zakończeniu wojny Cyrankiewicz przekazał dzieło Mickiewicza Ossolineum, a w 1990 r. syn Artura Tarnowskiego stwierdził, że egzemplarz trafi do Muzeum Literatury. Po usilnych zabiegach za 200 tysięcy dolarów rękopis wykupiło Ossolineum, a obecnie egzemplarz znajduje się w Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu.
– Partyjniaki i komsomołcy chwycili na Litwie całą władzę, mass media, banki, chwycili wszystko po pieriestrojce w 1989 r., 1990 r. kiedy była prywatyzacja – mówi Andrius Tučkus.
Andrius Tučkus, przewodniczący Rady Ruchu Sąjūdis, stwierdza, że agresja Rosji wobec Ukrainy nie jest niczym nowym i stanowi kontynuację polityki imperialnej Rosji z XIX i XX w.
Gość Poranka jest zdania, że dopóki na Litwie nie zostanie przeprowadzona lustracja, znaczne wpływy państwa Putina w tym kraju będą się utrzymywać. W tym miejscu podaje przykład Estonii, w której sprawnie przeprowadzona lustracja zapewniła wysoki standard życia, swego czasu wyższy niż na Litwie czy w Polsce.
„Partyjniaki i Komsomołcy chwycili całą władzę, mass media, banki, chwycili wszystko po pieriestrojce w 1989 r., 1990 r. kiedy była prywatyzacja”
Przewodniczący pozytywnie odnosi się do udziału Skvernelisa w przejęciu przez Polskę upadłego Jukosu, teraz zarządzanego przez koncern PKN Orlen. Nieco mniej pochlebnie komentuje pozostałe działania premiera Litwy.
Można nas słuchać od 7:10 do 9:00 (wtorek i piątek) / 10:00 (poniedziałek, środa, czwartek) na www.wnet.fm oraz na 87.8 FM w Warszawie oraz 95.2 FM w Krakowie. Na Poranek zaprasza Krzysztof Skowroński
Goście Poranka WNET:
Michał Dworczyk – szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
dr Michał Laszczkowski – wicedyrektor Instytutu Adama Mickiewicza;
Jerzy Petrus – wicedyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu;
Paweł Bobołowicz –korespondent Radia WNET na Ukrainie;
Rajmund Klonowski –Kurier Wileński;
dr Vydasa Dolinskasa – dyrektor Muzeum Pałacu Wielkich Książąt Litewskich;
Artur Ludkowski – dyrektor Fundacja Dobroczynności i Pomocy „Dom Kultury Polskiej w Wilnie“, doradca premiera;
Andrius Tučkus – przewodniczący Rady Ruchu Sąjūdis;
Emanuelis Zingeris – twórca Wileńskiego Muzeum Żydowskiego im. Gaona, przewodniczącego międzynarodowej Komisji ds. Zbadania Zbrodni Stalinowskich i Nazistowskich na Litwie;
Roman Gorecki-Mickiewicz – potomek Adama Mickiewicza;
Michał Rudnicki – ORLEN Lietuva;
dr Adolf Juźwenko – dyrektor Zakładu narodowego im. Ossolińskich;
Ewelina Saszenko – piosenkarka i reprezentantka Litwy podczas finału Eurowizji;
ks. prałat Wojciech Górlicki – proboszcz parafii św. Piotra i Pawła w Wilnie;
siostra Michaela Rak – polska siostra zakonna, założycielka i dyrektor Hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie.
Prowadzący: Krzysztof Skowroński
Wydawca: Lech Rustecki
Realizator: Paweł Chodyna
Część pierwsza:
Donald Trump i Władimir Putin / Fot. Kremlin.ru, Wikimedia Commons
Dr Michał Laszczkowskio dobrych polsko-litewskich stosunkach oraz rękopisie „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.
Jerzy Petrus mówi o wawelskiej wystawie, która dotyczy rękopisu „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Przyznaje, że zdobycie tego monumentalnego dzieła pisanego ręką polskiego wieszcza było rzeczą ekstremalnie trudną.
Paweł Bobołowicz o słowach Donalda Trumpa, który w wywiadzie dla „Washington Post” stwierdził, iż prawdopodobnie nie spotka się z Władimirem Putinem, bo potępia rosyjską agresję na Morzu Azowskim. Spotkanie pomiędzy przywódcą USA i Rosji miało się odbyć na szczycie G20 w Buenos Aires, który rozpocznie się 30 października i zakończy się 1 grudnia. Teraz stoi ono pod znakiem zapytania. Ponadto Bobołowicz informuje, że ukraińscy marynarze, którzy zostali schwytani przez jednostki rosyjskie, zostały skazane przez Sąd w Symferopolu na anektowanym przez Rosję Krymie. W areszcie Ukraińcy pozostaną do 25 stycznia 2019 roku.
Część druga:
Rękopis Adama Mickiewicza / Fot. Pleple2000, Wikimedia Commons
Dr Adolf Juźwenkoo burzliwych losach rękopisu „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Autor po wydaniu swojego dzieła rozdawał jego strony przyjaciołom. Jego brat Władysław, po śmierci wieszcza, podjął się próby zebrania „pogubionych” po świecie kart „Pana Tadeusza”. Udało mu się to. Dalsze dzieje rękopisu są równie fascynujące, co ta historia. Posłuchaj zatem całego wywiadu z dr Adolfem Juźwenko!
Rajmund Klonowski o ucieczce litewskiego społeczeństwa od portali internetowych ku prasie drukowanej oraz przedstawia swoje czasopismo – „Kurier Wileński”.
Przegląd prasy o godzinie 8:00 wykonany przez Antoniego Opalińskiego.
Część trzecia:
Flaga Litwy / Fot. Albertus teolog, Wikimedia Common
Artur Ludkowski mówi o ocieplaniu się stosunków polsko-litewskich, szczególnie w warstwie edukacyjno-językowej.
Andrius Tučkus o bardzo napiętych relacjach rosyjsko-ukraińskich. Polityk podkreśla, że Rosja cały czas utrzymuje agresywną politykę zagraniczną. Jednym ze znamion tego jest budowa gazociągu Nord Stream II, który uderzy w kraje nadbałtyckie. Zdaniem gościa Poranka WNET należy nakładać coraz większe sankcje na państwo Władimira Putina. Wskazuje również na problem niedokonanej na szeroką skalę lustracji przez Litwę oraz Polskę (w przeciwieństwie do Estonii), co rzutuje na dzisiejsze realia polityczne obydwu państw, które nie są ubogie w problemy, mające swój rodowód w początku lat 90. XX wieku. Tučkus mówi także o dzisiejszym litewskim rządzie, którego szefem jest Saulius Skvernelis.
Część czwarta:
Wilno / Fot. Diliff, Wikimedia Commons
Dr Vydasa Dolinskasa o polepszających się relacjach polsko-litewskich.
Rajmund Klonowski opowiada o ruchach politycznych Waldemara Tomaszewskiego, przewodniczącego Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin oraz europosła, oraz Michała Mackiewicza, przewodniczący Związku Polaków na Litwie oraz litewskiego posła. Działalność tych dwóch postaci jest dla wielu zagadkowa. Nie mogą oni przyjechać do Polski, bo prokuratura chce ich przesłuchiwać.
Roman Gorecki-Mickiewicz jest Francuzem, a jego praprapradziadek był właśnie Adamem Mickiewiczem. Opowiada, w jaki sposób jego rodzina pielęgnuje historię o swoim wielkim praprzodku oraz stwierdza, że we Francji mało kto dziś pamięta o polskim poecie. Ponadto mówi o swojej przeprowadzce na Litwie, której dokonał 20 lat temu. Ponadto gość Poranka WNET krytykuje polskich polityków na Litwie za to, że nie przeciwstawiają się oni antypolskim działaniom rządzących.
Przegląd prasy o godzinie 9:00 wykonany przez Antoniego Opalińskiego.
Emanuelis Zingeris o pielęgnowaniu pamięci o polskich bohaterach narodowych, które były również ważne dla Litwy, oraz o celach wspólnej polityki Litwy i Polski.
Michał Dworczyk opowiada o swojej wizycie na Litwie, której celem jest polepszenie stosunków obydwu państw na stopie przede wszystkim kulturalnej oraz odnosi się do afery KNF.
Cześć szósta:
Wilno, Katedra / Fot. Luiza Komorowska
Michał Rudnicki o poprawie stosunków polsko-litewskich, co przekłada się na dobre relacje gospodarcze obydwu państw. Tak jak niegdyś zawieranie umów pomiędzy Orlenem a litewskim rządem było kłopotliwe, tak teraz to nic innego jak bułka z masłem. Mówi także o Orlen Lietuva – jednym z najlepszych pracodawców na Litwie.
Ewelina Saszenko o swojej karierze muzycznej. W Poranku WNET zaśpiewała fragment piosenki Francuzki Édith Piaf.
Ks. prałat Wojciech Górlicki opowiada o historii kościoła św. Piotra i Pawła w Wilnie.
Siostra Michaela Rak o swej posłudze w wileńskim hospicjum.
Saulius Pečeliūnas opowiada o obecności rosyjskiej agentury na Litwie, uzależnieniu gospodarczym w kwestiach energetycznych oraz o pozytywnie zmieniających się relacjach polsko-litewskich.
Były litewski poseł na Sejm zwraca uwagę na różnice w kulturze politycznej krajach europy wschodniej oraz zachodniej:
„Prawo międzynarodowe (…), słowa, które mają jakieś znaczenie na Zachodzie, nabierają zupełnie innego sensu na Wschodzie. Kiedy rozmawiamy o demokracji z Polakami, to rozmawiamy o tym samym. Kiedy rozmawiamy o demokracji ze wschodnimi sąsiadami, to widzimy, że oni rozumieją jedynie sterowaną demokrację. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, co to oznacza”.
Zdaniem Sauliusa Pečeliūnasa na Litwie wciąż bardzo dużą rolę odgrywa rosyjska agentura:
„Mamy sporo agentów rosyjskich. Część z nich mieszka w Litwie już od dawna. Widać to szczególnie wśród rosyjskich kolonistów. Musimy selekcjonować również osoby, które przybywają z Rosji, ponieważ agenci rosyjscy próbują lobbować ich na swoją stronę”.
Poseł zwraca również uwagę na przedstawicieli rosyjskich interesów wśród litewskich polityków:
„Trudno byłoby wskazać osobę, o której można powiedzieć to zupełnie otwarcie. Istnieją jednak politycy lobbujący za sprawami rosyjskimi, natomiast społeczeństwo szybko potrafi się w tym zorientować i na to zareagować”.
Polityk w rozmowie z WNET porusza również kwestie gospodarcze:
„Rosyjski biznes na Litwie nie jest jednoznaczny. Istnieje wielu Rosjan robiących uczciwe interesy u nas i nie ma z nimi problemu. Problem stwarza natomiast rosyjski biznes, który jest sterowany przez Kreml. Owi przedsiębiorcy próbuję wciągać do swoich interesów Litwinów i później przy pomocy propagandy przechwytywać ich na swoją stronę”.
Litwa próbuje na różne sposoby uniezależniać się od wpływów rosyjskich. Przede wszystkim ważne są dla niej kwestie energetyczne:
„Jeżeli chodzi o gaz i ropę, to stajemy się coraz bardziej niezależni od Rosji. Jeżeli chodzi o prąd, to obecnie odbywa się restrukturyzacja i chcemy jak najszybciej przyłączyć się do zachodnich krajów, naszym najważniejszym partnerem tu jest Polska”.
Na zakończenie rozmowy nasz gość zauważa, że relacje polsko-litweskie polepszają się i można obecnie określić je jako dobre:
„Nawet w rodzinie zdarzają się nieporozumienie, ale jeżeli mówimy do siebie otwarcie, mówimy, co nas boli, to można się porozumieć. Obecnie jesteśmy na takim etapie”.
