fot.pixabay
Dla rynku mieszkaniowego musimy zaproponować zupełnie inną politykę niż chcą rządzący, a także opozycja – mówi ekonomista.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Wiceprezes firmy Fakro mówi o sytuacji na rynku budowlanym. Wyjaśnia jak wpływają na niego inflacja oraz wysokie stopy procentowe.
Zachęcamy do wysłuchania całej audycji!
Paweł Dziekoński uwypukla kwestie związane z kryzysem branży budowlanej. Naświetla zauważalny spadek sprzedaży, który wpływa na inwestycje i miejsca pracy.
Ponadto, podaje przyczyny wpływające na to, jak głęboki będzie kryzys. Jest przekonany, że wysokie stopy procentowe i inflacja, a także wojna w Ukrainie i odpływ inwestycji z Polski są głównymi zagrożeniami, z którymi należy się zmierzyć. Wiceprezes firmy Fakro komentuje prognozowany koniec kryzysu.
Kryzys ma kilka swoich źródeł, więc jak te źródła zostaną zrealizowane, wtedy pewnie będziemy z tego wychodzić. To co się teraz wydarzyło jest bez precedensu w skali historycznej. Mamy nadziej, że tak samo jak to gwałtownie się rynek spowolnił, tak samo gwałtownie będzie miał dobre odbicie. Jednak kiedy to będzie, ciężko powiedzieć.
Paweł Dziekoński jest przekonany, że oprocentowanie kredytów konsumenckich wzrośnie wraz z podniesieniem stóp procentowych. Mówi o tym, że państwo poprzez programy rządowe powinno wspierać inicjatywę młodych ludzi w ukorzenianiu się.
Kredyt budowlany, mieszkaniowy to kredyt inwestycyjny. To kredyt, który współbuduje społeczeństwo, daje miejsca pracy w budowlance.
Resztki założenia dworskiego - Stara Hańcza | Fot. CC A-S 4.0 Wikimedia.com
Książka Miry Modelskiej-Creech „Lichwa” ma bardzo osobisty charakter. Autorka opisuje dramat swej babki w następstwie utraty dworu rodzinnego zlicytowanego za długi zaciągnięte na lichwiarski procent.
Mira Modelska-Creech, Lichwa. Likwidator życia, szczęścia i majątku, 3DOM, Częstochowa 2021
Tytuł książki nie pozostawia obojętnym. Problem dotyczy nas wszystkich. Jesteśmy zadłużeni – my, nasze dzieci i dzieci tych dzieci. Długi zaciągnięte przez państwo będą spłacali jego obywatele przez długie lata. W bieżącym 2022 roku amortyzacja długu francuskiego wyniesie nieco ponad 144 mld € przy dochodzie narodowym 588 mld. Krótko mówiąc, na każdym obywatelu francuskim, czy wie o tym, czy nie wie, wisi obowiązek spłaty należności c. 35–40 000 €. Na starcach, kalekach i noworodkach. Podobnie jest w innych państwach europejskich. Doktór Modelska-Creech była bardziej od innych powołana do napisania książki o dramacie pożyczonych pieniędzy. Pracując jako tłumacz dla Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Białego Domu, Departamentu Stanu i NASA, nasłuchała się wystarczająco wiele o Bardzo Wielkiej Forsie i jako wykształcony socjolog pracy potrafiła wyciągnąć wnioski.
Jej książka, mimo oficjalnych tytułów autorki, ma bardzo osobisty charakter. Wzięła się z urazów wyniesionych z dzieciństwa i nostalgii za rajem utraconym. Dwór rodzinny Modelskiej, którego sama nazwa wprawia w sen – Stara Hańcza na pojezierzu Suwalsko-Augustowskim – został zlicytowany za długi w 1910 roku.
Autorka słyszała historię utraty majątku od swojej babki – Stanisławy, dla której ta afera finansowa była przyczyną osobistego dramatu. O rękę babci Stasi – panny Musiałowiczówny starał się Tadeusz Daszewski – postać legendarna, słynny w swoim czasie jeździec-olimpijczyk, piękny i elegancki mężczyzna. Historię tych zabiegów opisał po wielu latach i opublikował w „Przekroju”.
Zamieścił tam również opis dworu w Czarnej Hańczy, gdzie w jadalni „na ścianach wisiały rogi łosie, sarnie i jelenie, a pod nimi widniała galeria starych rodzinnych portretów (…) Szlachta w czamarach, kontuszach, przy karabeli (…) matrony w staroświeckich czepkach i koronkowych chustkach na głowie…”. Romans rozwijał się w dekoracji wielkich jezior i cieniu starego (XVII w.) dworu jak romantyczna bajka, dopóki nie nadszedł dzień oświadczyn.
Zjechali się sąsiedzi, krewni i kuzyni z Litwy, podano wystawny obiad, były tańce. „Sprowadzona z Suwałk orkiestra żydowska umieszczona w holu grała głośno i wyśmienicie”. A potem odbyła się rozmowa z ojcem o przyszłym posagu panny na wydaniu. Daszewski – ziemianin z Mazowsza i dobry gospodarz – zerwał zaręczyny, kiedy dowiedział się prawdy o stanie majątkowym Czarnej Hańczy, bliskim katastrofy.
Panna bez posagu skazana była w tamtych czasach i tamtym środowisku na staropanieństwo albo w najlepszym razie na klasztor. Autorka, zakochana w swej babci Stasi, przeżywa po latach jej dramat. Wierzyciele – bracia Szewel i Josel Jefraimowie natchnęli ją na resztę życia pewną niechęcią do Żydów, zaś związek uczuciowy, rodzinny z bohaterami dramatu osłabił nieco obiektywizm (co zresztą nie przeszkodziło znanemu krytykowi, Janowi Peczkisowi, w napisaniu bezstronnego i życzliwego omówienia książki; Polish-Jewish Relations, Indexed Book Reviews, March 1, 2022). Tragedia Musiałowiczów nie była wyjątkiem wśród rodzin ziemiańskich.
Bankructwo majątku ziemskiego było zjawiskiem na porządku dziennym w epoce zwycięskiego kapitalizmu przemysłowego i zmierzchu gospodarki rolnej. Doczekało się obfitej literatury, posłużyło za kanwę wielu dramatów i powieści. Czyż słynne W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta nie opowiada podobnej historii?
Najbardziej eksponowane stanowisko w życiu towarzyskim Paryża, na miejscu księżnych i hrabin o niekończących się rodowodach, zajmuje „nieurodzona” pani Verdurin ze wzbogaconej rodziny mieszczańskiej. Mieszka się wciąż w pałacach, arystokracja nadal jest w cenie, ale życie na pańskiej stopie opłaca renta z przemysłu i banków, gdyż dochody z ziemi nie wystarczają. Młodziutka panna Turenne – potomkini wielkiego wodza, diuka Tureniusza, wychodzi za mąż za Artura Meyera – Żyda, starszego o lat pięćdziesiąt; hrabia de Brosse pojmuje Kronenbergównę, córkę bankiera polsko-żydowskiego. Książę Polignac żeni się z panną Singer, spadkobierczynią maszyn do szycia; markiz de Castellane – z Guldówną, córką króla kolei amerykańskich.
Ruinę Musiałowicza, doskonałego rolnika i przezornego gospodarza – przyspiesza lichwa – zjawisko dzisiaj już prawie nieznane, w każdym razie uważane za przestępstwo i karane więzieniem.
Czterdzieści lat temu, kiedy przyjechaliśmy do Paryża, o pieniądze było bardzo trudno. Wobec postępującej dewaluacji i niepewnej sytuacji rynkowej banki, do których zwracano się o pożyczkę, żądały żelaznych gwarancji, zanim podjęły decyzję. „Francuski bankier – powiedział nam znajomy przemysłowiec – może panu pożyczyć co najwyżej parasol, ale tylko wtedy, kiedy się upewni, ze w najbliższym czasie nie będzie padał deszcz”. Oprocentowanie długu – bardzo wyśrubowane – wynosiło przy tym średnio 12,5% rocznie. Dla bankiera cena ryzyka. Ale w czasach pana Musiałowicza, pradziadka dr Creech, wierzyciel niczym nie ryzykował.
Pieniądz, oparty na parytecie złota, stanowił najbardziej stałą walutę w historii i praktycznie nie dewaluował się przez cały XIX wiek, aż do I wojny światowej. Zabezpieczenia – nieruchomości, majątku ziemskiego – nie można było ani ukryć, ani przenieść gdzie indziej.
A mimo to stopa oprocentowania pożyczki wynosiła od 33,4% do 50%. Nawet wobec stałego spadku wartości gospodarstw ziemskich były to warunki gangsterskie, lichwiarskie, wykorzystujące przymusową sytuację dłużnika – ziemianina, którego „czysty zysk z hektara przy właściwym gospodarowaniu i dobrej pogodzie wynosił średnio około 7%”. W przypadku Musiałowicza chodziło o stare długi na majątku zaciągnięte przez poprzednich właścicieli.
Dr Creech znacznie rozszerza klasyczną definicję lichwy. Rozciąga ją na wiele ujemnych zjawisk współczesnego świata – „lichwiarska grabież, raz zwana komunizmem, a kiedy indziej kapitalizmem czy socjalizmem” –pisze (s. 124). Zresztą nie jest to książka do opowiadania, ale do czytania.
Żyjemy w czasach wszystkich zagrożeń, z końcem świata włącznie – z woli prezydenta Putina. Nadchodząca inflacja, kryzys energetyczny, recesja, wzrost cen zboża i co za tym idzie, żywności w ogóle, zrobiły z zadłużenia problem o palącej aktualności. Wielkie banki zrezygnowały dzisiaj z wysokiej stopy oprocentowania. Niektóre gotowe były nawet dopłacać do transakcji, byle dłużnik zechciał przyjąć pożyczkę. Nazywało się to „zyskiem ujemnym”.
Bankierzy zrekompensowali sobie „zysk ujemny”, wykupując niekiedy całe miasta i podnosząc niebotycznie ceny mieszkań, których są właścicielami. Na razie stopa oprocentowania wciąż jest śmiesznie niska, ale nikt nie może zaręczyć, że pozostanie taka na zawsze, jeżeli nie zastrzeżono tego w kontrakcie lub nie zaindeksowano. Jeżeli wzrośnie pewnego dnia, to niechaj ręka Boska broni tych młodych ludzi, którzy kupili mieszkania po paskarskiej cenie. Dzisiaj zmuszeni są do pracy dla banków przez całe przyszłe życie; przy wyższej stopie procentowej nie starczy nawet życia ich dzieci. W tym kontekście stary dramat rodziny ziemian polskich na Suwalszczyźnie nabiera niepokojącej aktualności i dostarcza wiele materiału do refleksji.
Artykuł Piotra Witta pt. „Lichwa” znajduje się na s. 19 lipcowego „Kuriera WNET” nr 97/2022.
Ryszard Zalski wymienia problemy, z którymi zmaga się chińska gospodarka. Szczególnie źle ma się rynek nieruchomości, wewnątrz którego dochodzi do licznych patologii.
W Chinach postępuje zapaść gospodarcza. Złożyło się na nią wiele czynników. Obłożono karami firmy Big Tech. Rząd inwestował też zbyt duże środki w budownictwo i infrastrukturę. Wielu deweloperów zbankrutowało.
Ponad 50 tys. osób boryka się z problemem, że deweloper, który miał zbudować im mieszkanie stał się niewypłacalny. Chińczycy uznali, że skoro nie dostaną dobra, na który wzięli kredyt, to przestaną też spłacać zobowiązania wobec swojego banku.
Mówi Ryszard Zalski. Na zapaść rynku nieruchomości może mieć wpływ patologiczny system zawierania umów z deweloperem. Kupujący mieszkanie musi od razu zapłacić budującemu całą sumę za mieszkanie (najczęściej 30% kwoty wykłada z własnej kieszeni, na pozostałą część bierze kredyt). Deweloper mając już środki, nie dba o dokończenie zlecenia. Niezbudowane mieszkanie wykorzystuje w celu uzyskania od banku kredytu na rozwój firmy.
Jakie konsekwencje niesie za sobą niespłacanie kredytu w Chinach? Jak na zapaść rynku nieruchomości wpłynęły chińskie władze? Dowiedzą się państwo słuchając całej audycji!
Cezary Kaźmierczak
Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców o rządowych propozycjach ulżenia kredytobiorcom.
Cztery główne założenia rządowego planu ulżenia kredytobiorcom to trzy miesiące wakacji kredytowych, 2000 zł dopłaty dla kredytobiorców przez trzy lata, narzucenie niższej stawki niż WIBOR od 1 stycznia 2023 r. oraz fundusz dla sektora bankowego. Cezary Kaźmierczak sceptycznie podchodzi do propozycji rządowych.
Większość ekonomistów podchodzi do tych działań z dużą rezerwą.
Wskazuje, iż prowokują one pytania o stan budżetu państwa. Nie wiadomo, czy będzie nas stać na wszystkie wydatki, nawet przy nie najgorszym wzroście gospodarczym.
To jest takie zdejmowania odpowiedzialności za wszelkiego rodzaju decyzje, które obywatele podejmują.
Prof. Krysiak: powinny powstać międzybankowe fundusze niwelujące ryzyko kredytobiorców
Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców zauważa, że w Polsce przez pewien czas koszt pieniądza był utrzymywany trochę sztucznie na bardzo niskim poziomie.
.@C_Kazmierczak w #PoranekWnet: jeżeli ktoś bierze kredyt ze zmienną stopą procentową, to musi sobie zdawać sprawę z konsekwencji #RadioWnet
— RadioWnet (@RadioWNET) April 26, 2022
Stwierdza, że potrzebna jest publiczna dyskusja nad kwestią WIBOR-u. Niesłuchanie głosów krytyki prowadzi do takich sytuacji jak w przypadku Polskiego Ładu.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!
A.P.
Paweł Borys o tarczy antykryzysowej, tym jak chroni ona miejsca pracy i o rozwiązaniach, jakie w jej ramach oferuje przedsiębiorcom Polski Fundusz Rozwoju.
Paweł Borys mówi, iż głównym zadaniem Polskiego Funduszu Rozwoju jest obecnie wsparcie przedsiębiorców. Odbywać się ono będzie przez „kilka rodzajów finansowania”, wśród których jest rozszerzony program gwarancji de minimis. W ramach tego ostatniego można poprosić w banku o kredyt de minimis z gwarancją 80% jego wartości ze strony Banku Gospodarstwa Krajowego.
Koncentrujemy się na tym, żeby zapewnić przedsiębiorcom dostęp do finansowania.
Prezes Polskiego Funduszu Rozwoju wymienia instrumenty, które mają zabezpieczyć polski biznes. Chodzi o to, „by firmy nie były odcięte od kredytu”.
Będziemy mogli wprowadzić program pomocowy, podwyższać kapitał firm.
Ponadto nasz gość wyjaśnia, jak tarcza antykryzysowa miałaby ochronić przedsiębiorców. Tarcza stanowi blisko 10 proc. polskiego PKB (ok. 212 mld zł). To jeden z większych pakietów w Europie.
Państwo przejmuje część kosztów pensji pracowników na postojowym.
W przypadku przedsiębiorstw, które całkowicie wstrzymały działalność, możliwe jest obniżenie przez przedsiębiorcę o 20% wymiaru pracy zatrudnionym. Połowę tak obniżonej pensji oraz składki na ubezpieczenie społeczne pokrywa państwo. Rozwiązanie to chronić ma rynek pracy przed masowymi zwolnieniami. Dodaje, że mikrofirmy mają być przez 3 miesiące zwolnione z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.T./A.P.
Sprawa ma związek z rosnącą presją Moskwy na Mińsk; Rosjanie nalegają na szybkie, pełne zintegrowanie obu krajów. Białorusini z kolei potrzebują środków na podtrzymanie wypłacalności państwa.
Prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka podpisał dekret o zaciągnięciu z Banku Rozwoju Chin kredytu w wysokości 500 mln dolarów. Decyzja została podjęta w trybie pilnym, pieniądze mają wpłynąć do białoruskiego budżetu jeszcze w tym roku. Okres spłaty pożyczki określono na pięć lat.
Białorusini zwrócili się do Chińczyków z prośbą o udzielenie kredytu w związku z polityką Federacji Rosyjskiej, która ociąga się z odpowiedzią na wcześniejszy białoruski wniosek. Jest to rosyjski instrument nacisku na Białoruś, by nie stawiała oporu planowanej przez Moskwę pełnej integracji obu państw.
Białorusini chcą pieniędzmi z przyszłego kredytu spłacić i obsłużyć dług państwowy oraz podtrzymać swoje rezerwy walutowe. Pożyczka ma także przyczynić się do rozwoju handlu między Białorusią a Chińską Republiką Ludową.
A.W.K.
Elżbieta Szumska o przejęciu przez nią kopalni złota w Złotym Stoku i legendach z nią związanych.
Elżbieta Szumska mówi o tym, jak została przewodniczką. Jak mówi, kiedy w 1996 r. została otworzona podziemna trasa turystyczna, poszukiwano przewodników. Postanowiła zatrudnić się, choć z wykształcenia jest technikiem weterynarii rolnej. Rok później miała miejsce powódź tysiąclecia, po której „udziałowcy kopalni złota stracili nadzieję, że ruch turystyczny wzmoże się”.
„Szukałam banku, który udzieli mi pożyczki na wykup udziałów.”
Szumska postanowiła wtedy wykupić udziały w kopalni. Uzyskanie kredytu na ten cel nie było łatwe. Dopiero 102. bank zgodził się udzielić jej pożyczki. Jak mówi, wielu nie wiedziało, że w Polsce w ogóle jest kopalnia złota.
Gertruda wyprowadza z czeluści kopalnianych zagubionych górników, a teraz już turystów.
Właścicielka kopalni mówi także o legendach z tym miejscem związanych. Kopalnia ma długą historię sięgającą 1273 r., kiedy to ks. śląski Henryk IV Probus wydał cystersom przywilej na wydobycie złota. W 1565 r. miała miejsce katastrofa, w której zginęła część pracujących w kopalni górników. Ich szczątki do dzisiaj nie zostały wydobyte. Marzeniem Szumskiej jest dotarcie do nich i godny pochówek XVI wiecznych górników. Z zaginionymi górnikami związana jest legenda o Gertrudzie, która w poszukiwaniu swego zaginionego męża weszła do kopalni, z której nigdy już nie wróciła. Według opowieści od tego czasu ma pomagać zaginionym w kopalni wyjść na zewnątrz.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.M.T./A.P.
Wyłudzenia VAT na 23 mln złotych i wyrządzenie szkody majątkowej w wysokości co najmniej 50 mln zł – takie zarzuty ciążą na osobach zatrzymanych wczoraj przez CBA.
W poniedziałek Centralne Biuro Antykorupcyjne zatrzymało osiem osób w związku ze śledztwem związanym z udzieleniem kredytu i próbą wyłudzenia VAT.
To nowe śledztwo Biura, które dotyczy podejrzenia wyrządzenia szkody majątkowej w wysokości co najmniej 50 mln zł w mieniu banku, w związku z udzieleniem kredytu na zakup centrum wystawowego w Opolu.
Tak zatrzymanie skomentował, cytowany przez PAP, naczelnik wydziału komunikacji społecznej CBA Temistokles Brodowski.
Jak ustaliła Rzeczpospolita, zawiadomienie do prokuratury złożył obecny zarząd banku. Wśród zatrzymanych jest były prezes Plus Banku, doradca klienta korporacyjnego i szef departamentu analiz, a także prezes spółki z Warszawy i Radzymina. Dostali oni od Plus Banku kredyt na zakup centrum wystawowego w Opolu. Żadna z ich spółek nie miała jedna zdolności kredytowej, a bank nie ustanowił szczególnej formy zabezpieczenia spłaty kredytu. Kiedy spółki nie były w stanie kredytu spłacać, zgodnie z ustaleniami śledczych, odraczano im terminy spłaty należności, poprzez aneksowanie umowy kredytowej, ukrywając tym samym straty banku.
W Prokuraturze Okręgowej Warszawa – Praga w Warszawie zatrzymanym zostaną przedstawione zarzuty popełnienia przestępstw niegospodarności, usiłowania oszustwa, przestępstw na szkodę wierzycieli, przestępstw skarbowych oraz związanych z nierzetelnym prowadzeniem ksiąg rachunkowych, ukrywania dokumentów oraz przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu nieprawdziwych danych.
Informowała w swoim komunikacie Prokuratura Krajowa.
Postępowanie obejmuje także działanie na szkodę Skarbu Państwa przez przedstawicieli mazowieckiej spółki poprzez usiłowanie uzyskania nienależnego podatku VAT w wysokości 23 mln zł w związku z pozorną transakcją nabycia nieruchomości w Opolu.
Dodawał cytowany wyżej Temistokles Brodowski. Jak podaje „Business Insider”, rzecznik CBA podkreślił, że „Sprawa ma wiele wątków i rozwija się”.
A.P.
W dzisiejszej audycji mówiliśmy o problemie kredytów zaciągniętych we frankach, o zagrożeniach związanych z wdrażaną obecnie umową CETA, a także o aktualnościach związanych z narodem kurdyjskim
Prowadzący: Łukasz Jankowski
Realizator: Karol Zieliński
Prof. Zbigniew Krysiak o aktualnym stanie problemu osób związanych kredytem frankowym.
Prof. Leokadia Oręziak o niebezpieczeństwach związanych z umową CETA
Dr Maria Giedz o reakcji Kurdów na zakaz wjazdu do USA wydany mieszkańcom siedmiu krajów bliskiego wschodu.
