Polak-katolik. To określenie funkcjonuje od pokoleń. Dzięki głębokiej wierze Polacy ustrzegli się wielu niebezpieczeństw

Lata zaborów i komunizmu nie dosyć, że osłabiły naród fizycznie, pozbawiając wielu wspaniałych postaci, to deprawowały. Ile to osób, którym wierzyliśmy, współpracowało, dowiadujemy się dopiero teraz.

Ryszard Piasek

(…) Istnieją siły zarówno zewnętrzne, jak i, niestety, wewnętrzne, działające jak kiedyś targowica. Wspierają je wszystkie nasze słabości, wewnętrzne swary, przekupstwo, korupcja. Lata zaborów, a ostatnio komunizmu, zrobiły swoje. Nie dosyć, że osłabiły naród fizycznie, pozbawiając wielu wspaniałych postaci, patriotów, często kwiatu inteligencji, to jeszcze deprawowały. Ile to osób, którym zawierzyliśmy, poszło na współpracę, dowiadujemy się dopiero teraz. Metody sił targowicy są wysublimowane; nastawione przede wszystkim na rozerwanie wspólnoty, zwłaszcza narodowej; na doprowadzenie do czegoś, co nazywają „wojną polsko-polską”. I choć takowej nie ma, to o niej ciągle słyszymy (tak jak np. o wyjściu z Unii Europejskiej).

Czy siły zła są w stanie wiele zniszczyć? Chyba nie, wszakże pod jednym warunkiem: Kościół – mam na uwadze zwłaszcza ten hierarchiczny – nie może dać się podzielić. A z tym, niestety, bywa różnie.

Kościół „łagiewnicki” i „toruński” są często przeciwstawiane sobie; tygodniki katolickie jakże różnie rozumieją swoją misję (jeden z nich o jakże pięknych tradycjach, a jakże dziwne zajmujący stanowiska). Są ośrodki katolickie medialnie dobrze wyposażone, które do wartości narodowych trudniej nawiązują niż do lewackich.

Pytani np., dlaczego przegląd prasy zaczynają od „Gazety Wyborczej”, odpowiadają, że „ czasopisma tak akurat leżały na stole”. Takie radio katolickie nawet nie wspomni o wielu wydarzeniach ważnych dla miasta i regionu, o działających klubach katolickich, o audycjach Radia Maryja, którego cenny głos słyszany i słuchany jest bardzo szeroko. A wiemy, jak trudno obecnie zaistnieć w świecie medialnym. Czy kiedy na przykład toczyła się walka – prawdziwa walka o multipleks dla TV TRWAM – i do Warszawy zjechały z całej Polski tysiące rodaków, ks. Kardynał Metropolita nie mógł do nich wyjść i przemówić lub choćby pobłogosławić, z szacunku dla ich trudu?! Wielka szkoda, że tak się nie stało. A św. Jan Paweł II wielokrotnie wspominał, że codziennie modli się i dziękuje Bogu, że mamy Radio Maryja.

Jeszcze w roku 1989, gdy trwały obrady Okrągłego Stołu, zostali zabici trzej zasłużeni księża: Niedzielak, Suchowolec, Zych. Sprawców nie znaleziono. Ks. Stanisław Małkowski – wybitna postać Kościoła i zasłużony działacz opozycyjny – również był niejednokrotnie napadany przez nieznanych sprawców. Przez długi czas, zwłaszcza w okresie Solidarności, Kościół wspomagał prześladowanych, a nawet organizował przestrzeń spotkań i dyskusji. W salkach przykościelnych spotykali się różni ludzie, czasem dalecy od Kościoła. (Byłoby dobrze gdyby o tym pamiętali). Dziś księża niejednokrotnie wydają się zbyt zachowawczy, może zagubieni. A przecież są również obywatelami polskimi i flagę narodową w dniu świątecznym lub w dniu żałoby narodowej mogą wywiesić. Za to obecnie nie idzie się do więzienia. Chyba, że mamy do czynienia z takim oto wpływem przełożonych? Byłaby to smutna konstatacja.

‘Solidarność’ to słowo odbierane w świecie jako synonim polskiej drogi do wolności. Przyjmowane jest na równi z innym, charakterystycznym dla nas określeniem – „Polak-katolik”. Obydwa te określenia stawiają przed nami wymagania, o ile nie mają funkcjonować jedynie jako określenia historyczne.

Kościół w Polsce jest nie tylko depozytariuszem wiary; jest także gwarantem naszej tożsamości narodowej i strażnikiem wartości, które ukształtowały nas takimi, jakimi jesteśmy i jakimi chcielibyśmy pozostać. Dlatego tak ważne jest, byśmy nie dali się podzielić. Hasło „divide et impera”, chętnie wobec nas stosowane, zbyt często przynosiło złe skutki dla narodu. Dotyczy to całego społeczeństwa, zwłaszcza jednak tych, na których zwrócone są oczy narodu jako na swoich przewodników. Mamy tyle wspaniałych postaci – wielkich ludzi Kościoła i narodu. Na nich należy się wzorować. Oni nas do tego zobowiązują.

Cały artykuł Ryszarda Piaska pt. „Kościół a sprawa polska” znajduje się na s. 7 marcowego „Wielkopolskiego Kuriera WNET” nr 57/2019, gumroad.com.

 


„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.

Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.

Artykuł Ryszarda Piaska pt. „Kościół a sprawa polska” na s. 7 marcowego „Wielkopolskiego Kuriera WNET” nr 57/2019, gumroad.com

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Kardynał Dziwisz o krzywdzących zarzutach wobec JPII – treść oświadczenia

Tylko za wiedzą i aprobatą Jana Pawła II mogła zostać podjęta decyzja o wszczęciu dochodzenia w sprawie Maciela Delgollado – czytamy w środowym oświadczeniu Kardynała Stanisława Dziwicza.

W środę 20 marca Kardynał Stanisław Dziwisz wydał specjalne oświadczenie do mediów dotyczące rzekomego braku reakcji Jana Pawła II na problem nadużyć seksualnych w kościele. Poniżej publikujemy treść dokumentu:

„Jan Paweł II wobec wykorzystywania seksualnego w Kościele”

Pojawiające się opinie, że Jan Paweł II był opieszały w kierowaniu odpowiedzią Kościoła na wykorzystywanie seksualne małoletnich przez niektórych duchownych, są krzywdzące i przeczą im historyczne fakty.

Jan Paweł II jako papież nie zastępował biskupów w poszczególnych krajach w ich odpowiedzialności. Obserwując życie lokalnych Kościołów widział, jak sobie radzą z pojawiającymi się problemami. Gdy to było konieczne, przychodził im z pomocą, często z własnej inicjatywy. Robił to również na prośbę lokalnych episkopatów.

Właśnie w taki sposób reagował na kryzys dotyczący wykorzystywania seksualnego małoletnich. Gdy w latach 80-tych ubiegłego wieku kryzys ten zaczął fermentować w Kościele w Stanach Zjednoczonych, Papież najpierw obserwował poczynania episkopatu USA, a gdy doszedł do wniosku, że potrzebne mu są nowe narzędzia do walki z tymi przestępstwami, wyposażył przełożonych kościelnych w nowe uprawnienia. Były one dla biskupów jednoznacznym wskazaniem kierunku, w jakim powinna zmierzać ich walka. Wystarczy przypomnieć, że w 1994 roku Jan Paweł II wydał indult dla Stanów Zjednoczonych, a dwa lata później – dla Kościoła w Irlandii, zatwierdzając politykę znaną pod nazwą „zero tolerancji”. Papież był wstrząśnięty. Nie zamierzał tolerować przestępstw pedofilii w Kościele i wydał im walkę.

Gdy okazało się, że lokalne episkopaty i przełożeni zakonni wciąż nie radzą sobie z problemem, a kryzys się rozlewa na inne kraje, uznał, że nie dotyczy on tylko świata anglosaskiego, ale ma charakter globalny.

Wiemy, że w 2002 roku doszło w Stanach Zjednoczonych do fali ujawnień, jakie wywołały publikacje znane wszystkim pod nazwą „Spotlight”. Nie wszyscy jednak pamiętają, że na rok przed tymi wydarzeniami, w maju 2001 roku, z inicjatywy Ojca Świętego został ogłoszony dokument „Sacramentorum sanctitatis tutela” (O ochronie świętości sakramentów). Wtedy również Papież promulgował normy „O najcięższych przestępstwach”. Znamy przełomowe znaczenie tego aktu prawnego. Jan Paweł II zarezerwował wszystkie przestępstwa seksualne na małoletnich przed 18. rokiem życia, popełnione przez duchownych, jurysdykcji trybunału apostolskiego Kongregacji Nauki Wiary. Zobowiązał też każdego biskupa i wyższego przełożonego zakonnego
do zgłaszania do tej Kongregacji wszystkich takich przestępstw, których prawdopodobieństwo zostało potwierdzone w dochodzeniu wstępnym, przewidzianym przez Kodeks Prawa Kanonicznego. Dalsze postępowanie toczyło się odtąd pod kontrolą trybunału apostolskiego.

Analizę kryzysu Jan Paweł II przedstawił w kwietniu 2002 roku kardynałom amerykańskim, którzy zostali wezwani do Watykanu po publikacji „Spotlight”. Dzięki jasnym zasadom, które wskazał Papież, skala nadużyć w Stanach zmniejszyła się. Do dziś ta analiza jest punktem odniesienia dla wszystkich, którzy wydali walkę przestępstwom wykorzystywania seksualnego małoletnich, popełnianym przez duchownych.. Pomaga zdiagnozować kryzys i wskazać kierunek wyjścia z niego. Świadczy o tym watykański szczyt, zwołany przez papieża Franciszka, który w walce z tym problemem zdecydowanie kontynuuje drogę swoich poprzedników.

Na koniec muszę się odnieść do sprawy Maciela Delgollado. Janowi Pawłowi II przypisywane jest krycie jego przestępczej działalności. Fakty przemawiają zdecydowanie inaczej. Przypomnę tylko, że Kongregacja Nauki Wiary rozpoczęła dochodzenie w sprawie oskarżeń jeszcze za pontyfikatu Jana Pawła II, a konkretnie w grudniu 2004 roku. Wówczas to wysłano ówczesnego promotora sprawiedliwości, a dziś arcybiskupa, Charlesa Sciclunę z drugim prawnikiem do Meksyku i Stanów Zjednoczonych, by przeprowadzili konieczne w tej sprawie czynności. Tylko za wiedzą i aprobatą Jana Pawła II mogła zostać podjęta decyzja o wszczęciu tego dochodzenia. Nie zostało one przerwane nawet na czas sede vacante po śmierci Jana Pawła II i dlatego mogło zostać zakończone wyrokiem na początku pontyfikatu Benedykta XVI.
Kraków, 20 marca 2019 r.
Stanisław kard. Dziwisz

 

 

Warszawscy biskupi krytycznie i z niepokojem o LGBT+: Rodzice mają pierwszoplanową rolę w wychowaniu seksualnym dzieci

Niepokojem napawa fakt, że zapisy znajdujące się w innych częściach “Deklaracji” zmierzają do zinstytucjonalizowania postaw LGBT – napisali w oświadczeniu kard. Kazimierz Nycz i bp Romuald Kamiński.

 

We wspólnym oświadczeniu arcybiskup warszawski i biskup diecezji warszawsko-praskiej odnieśli się do kontrowersyjnej deklaracji „Warszawska polityka miejska na rzecz społeczności LGBT+”, którą podpisał prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Biskupi ordynariusze podkreślili rolę rodziców w wychowaniu seksualnym dzieci oraz przypomnieli stanowisko Kościoła Katolickiego.

Należy dołożyć wszelkich starań, aby każdy uczeń i uczennica byli otoczeni szczególną opieką ze strony dyrekcji, pedagogów, nauczycieli, zwłaszcza gdy są zagrożone jakąkolwiek formą przemocy czy dyskryminacji. Należy zadbać o mądre wychowanie seksualne, które powinno mieć swój początek w rodzinie i być kontynuowane w szkole. Nie może stać ono w sprzeczności z wartościami wyznawanymi przez rodziców, którzy chcą je przekazać swoim dzieciom. Dziękujemy rodzicom i wszystkim wiernym za podjęte działania w celu obrony wartości chrześcijańskich.

 

Pełna treść oświadczenia:

 

Kard. Kazimierz Nycz, arcybiskup metropolita warszawski
Bp Romuald Kamiński, biskup warszawsko-praski

Stanowisko biskupów warszawskich w sprawie tzw. „Deklaracji LGBT+”

Publikacja deklaracji „Warszawska polityka miejska na rzecz społeczności LGBT+”  wzbudziła emocje i uzasadnione zaniepokojenie wiernych, którzy w różnorodnej formie coraz liczniej zwracają się do biskupów warszawskich z prośbą o wsparcie. Również pasterze archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej krytycznie i z niepokojem odnoszą się do treści zaprezentowanego dokumentu, szczególnie w części dotyczącej edukacji seksualnej w szkołach.

 

Chrześcijańska antropologia a LGBT

W oficjalnych dokumentach Kościół katolicki nie podejmował kwestii „LGBT+”, ale wielokrotnie wypowiadał się na temat homoseksualizmu i osób homoseksualnych. Często przypomina o szacunku, jakim powinno się obdarzać osoby homoseksualne. „Bóg kocha każdego człowieka – powtórzyli biskupi zebrani na ostatnim Synodzie o młodzieży – i podobnie czyni Kościół, ponawiając swoje zaangażowanie w zwalczanie wszelkiej dyskryminacji i przemocy na podstawie płciowości”.

Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina naukę opartą na Piśmie Świętym, że „akty homoseksualizmu z samej swojej wewnętrznej natury są nieuporządkowane”, a osoby homoseksualne wezwane są do życia w czystości [1].

Chrześcijańska antropologia nie może zaakceptować wielu obecnych w ideologii LGBT aspektów, działań i postulatów, w tym związanych z promocją zawartej tam wizji ludzkiej płciowości, rodziny i jej roli w społeczeństwie, małżeństwa oraz tzw. „praw reprodukcyjnych”.

 

Kościół o edukacji seksualnej

Temat edukacji seksualnej podjął papież Franciszek w adhortacji „Amoris laetitia” (punkty 280-286) i jest to jak dotąd najobszerniejsze stanowisko Kościoła w tej sprawie. Franciszek wyraził swoją pozytywną opinię, aby edukacja seksualna była prowadzona w szkołach [2], podkreślił jednak przy tym pierwszoplanową rolę rodziców. To oni są pierwszymi wychowawcami odpowiedzialnymi za wychowanie swoich dzieci.

W chrześcijańskiej wizji „pozytywne i mądre wychowanie seksualne” powinno być obiektywne, wolne od jakiejkolwiek ideologii, a jednocześnie osadzone w kontekście „wychowania do miłości, do wzajemnego daru z siebie” [3]. Edukacja seksualna musi też być dostosowana do wieku dzieci i młodzieży.

Celem edukacji seksualnej jest ochrona dzieci i młodzieży przed różnorodnymi destrukcyjnymi zjawiskami. Franciszek w “Amoris laetitia” pisze: „Młodzi ludzie powinni mieć możliwość uświadomienia sobie, że są bombardowani przesłaniami, które nie dążą do ich dobra oraz ich dojrzałości” [4]. „Nieodpowiedzialna jest wszelka zachęta kierowana do nastolatków, by bawić się swoim ciałem i swoimi pragnieniami, jak gdyby osiągnęli już dojrzałość, wartości, wzajemne zaangażowanie i cele właściwe małżeństwu. W ten sposób beztrosko zachęca się ich do używania innej osoby jako przedmiotu eksperymentów” [5].

 

Kontrowersje wynikające z lektury “Deklarcji LGBT+”

Biskupi warszawscy w pełni solidaryzują się i wspierają rodziców zaniepokojonych zapisami „Deklaracji LGBT+”. Duży niepokój wzbudzają standardy i wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), które, jak wynika z zapisu w “Deklaracji”, stoją u podstaw zaprezentowanej tam „edukacji antydyskryminacyjnej i seksualnej w każdej szkole” [6]. Brak jakiejkolwiek wzmianki w omawianym dokumencie na temat roli rodziców – wobec których szkoła wraz ze wszystkimi obecnymi w niej elementami edukacji ma charakter służebny – może oznaczać, że “Deklaracja” jest sprzeczna z konstytucyjnym prawem rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz z obowiązującym prawem oświatowym.

Autorzy przyznają, że konsultowali jej treść w dialogu ze społecznością LGBT+, a więc pominęli pozostałą część społeczeństwa Warszawy. Niepokojem napawa fakt, że zapisy znajdujące się w innych częściach “Deklaracji” zmierzają do zinstytucjonalizowania postaw LGBT.

Popieramy działania zmierzające ku temu, aby to rodzice mieli decydujący wpływ na kształtowanie swoich dzieci. Należy dołożyć wszelkich starań, aby każdy uczeń i uczennica byli otoczeni szczególną opieką ze strony dyrekcji, pedagogów, nauczycieli, zwłaszcza gdy są zagrożone jakąkolwiek formą przemocy czy dyskryminacji. Należy zadbać o mądre wychowanie seksualne, które powinno mieć swój początek w rodzinie i być kontynuowane w szkole. Nie może stać ono w sprzeczności z wartościami wyznawanymi przez rodziców, którzy chcą je przekazać swoim dzieciom. Dziękujemy rodzicom i wszystkim wiernym za podjęte działania w celu obrony wartości chrześcijańskich.

 

Przypisy

[1] Katechizm Kościoła Katolickiego, paragraf 2358, 2359

[2] Konferencja w samolocie w drodze z Panamy, http://w2.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2019/january/documents/papa-francesco_20190127_panama-volo-ritorno.html [dostęp 2.03.2019]

[3]  Franciszek, Adhortacja „Amoris Laetitia”, punkt 280

[4] Tamże, punkt 281

[5] Tamże, punkt 283

[6] WHO, „Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem”, s. 40-44

 

 

 

WJB, źródło: BP KEP

Cejrowski: Papież Franciszek jest niepokojący jeśli chodzi o doktrynę kościoła, więc słucham go z uwagą

Studio Dziki Zachód. Nie da się w nieskończoność z kimś rozmawiać i nie z każdym należy, bo można się upaprać. Tego kościół też uczył przed Franciszkiem, a teraz nagle Franciszek mówi odwrotnie…

 

W dzisiejszym Studio Dziki Zachód Wojciech Cejrowski słucha korespondenta WNET Michała Kłosowskiego relacji ze Światowych Dni Młodzieży w Panamie. Relacjonuje przerwę w kryzysie amerykańskiej administracji oraz waszyngtoński marsz dla życia i rodziny. Komentuje również sytuację polityczną w Polsce.

Michał Kłosowski, Studio Panama: Ojciec święty jest już wyleciał do Rzymu. Wiele ludzi wciąż tu pozostało – to przystanek w pielgrzymce zapoczątkowanej przez Jana Pawła II. Część pojedzie odwiedzić sanktuarium Matki Boskiej Guadelupe w Meksyku.

Wojciech Cejrowski, Studio Dziki Zachód: Niewiele do mnie docierało informacji z Panamy. Kiedy Jan Paweł II jeździł po świecie. to było zawsze wydarzenie medialne. Tymczasem obecny papież Franciszek jest używany przez media, kiedy coś chlapnie takiego, że lewicy pasuje. Oni wtedy podpierają się Watykanem mówiąc „o właśnie nawet papież powiedział, że mur na granicy z Meksykiem jest niedobry”. Natomiast wydarzenia czysto religijne nie interesują mediów i nigdzie nie zauważyłem Panamy na tych kanałach, które oglądam w Ameryce. Większość z nich jest prawicowa i zauważa coś takiego, jak wielki marsz dla życia w Waszyngtonie. To są kanały, które powinny zauważyć tę Panamę. Jednak choć wszyscy zauważyli wydarzenia w Wenezueli, mszy i spotkania z Franciszkiem w Panamie nikt nie raportował.

Michał Kłosowski: Papież mówił bardzo wyraźnie o tym, że trzeba budować kulturę porozumienia. Panama to kraj „pomiędzy”, to kraj który łączy oceany, łączy Ameryki, łączy kultury. I to jest główne przesłanie tego, co papież Franciszek mówił. A mówił, że trzeba zawsze szukać porozumienia, budować dialog. Że trzeba zawsze zrozumieć drugiego człowieka. Szczególnie w ostatniej homilii. Mówił również, że młodzi są nadzieją przyszłości. Ale żeby ta przyszłość mogła się wydarzyć, młodzi muszą już teraz podejmować decyzje, już teraz zmieniać ten świat na lepsze.

Wojciech Cejrowski: Papież Franciszek jest niepokojący jeśli chodzi o doktrynę kościoła, więc słucham go z uwagą – właśnie dlatego, że jestem zaniepokojony. Nie wprowadza pokoju we mnie, tylko właśnie zaniepokojenie. I jeżeli przyjąć za prawdę to, co pan mówił, że zawsze, w każdej sytuacji trzeba uprawiać dialog to chciałbym zapytać papieża Franciszka: a co z tą sceną, kiedy Pan Jezus kazał otrzepać proch z sandałów i odejść? Co z tymi wszystkimi momentami w Ewangeliach czy szerzej w Biblii, kiedy należy kogoś wykluczyć, bo nie da się z nim gadać? Dlaczego papież takich rzeczy nie zauważa? Nie da się w nieskończoność z kimś rozmawiać i nie z każdym należy, bo można się upaprać. Nie należy wchodzić na msze satanistyczne i uprawiać dialogu. I tego kościół też uczył przed Franciszkiem, a teraz nagle Franciszek mówi „zawsze gadać ze wszystkimi w kółko”.

Krzysztof Skowroński: Wspominał pan o marszu dla życia w Waszyngtonie. Czy marsz zrobił na Amerykanach wrażenie?

Wojciech Cejrowski: Jeżeli go oglądali to zrobił na nich wrażenie. On jest przez media ukrywany właśnie dlatego, że jest potężny. Dzień później marsz kobiet był dużo mniejszy i były kłopoty, żeby się w ogóle odbywał. Marsz kobiet, czyli przeciwko życiu – feministki i te wszystkie głupoty, które one wygadują. W zeszłym roku było starcie tych dwóch marszów – i podobnie, jak w Polsce, marsze w obronie życia i rodziny są przez media lewicowe ukrywane, bo im nie pasują do ichniej narracji.

Marsz dla życia w Ameryce jest potężny. Można znaleźć film z kamery studenckiej – on robi wrażenie – zainstalowanej na jednym z wieżowców. Oni pokazują w internecie skrót – bardzo przyspieszony. Widać, jak tam godzinami ludzie maszerują przed tą kamerą i jaka ogromna jest masa tych ludzi. To największy i najdłużej trwającym nieprzerwanie cyklicznym marszem – co roku wraca do Waszyngtonu o tej samej porze.

Zapraszamy do wysłuchania audycji!

 

PP

Lisicki: Będziemy mieli w 2019 roku jeszcze brutalniejszy język debaty publicznej [VIDEO]

Paweł Lisicki nie ma złudzeń, że morderstwo prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza cokolwiek zmieni w polskiej debacie publicznej, a jeśli już to na gorsze.


Paweł Lisicki wspomina zamordowanego prezydenta Pawła Adamowicza. Redaktor naczelny „Do Rzeczy” nie ma złudzeń, że cokolwiek zmieni się w debacie publicznej po śmierci Adamowicza, a jeśli już, to na gorsze. Krytykuje liberalno-lewicową stronę, która wspiera się rzekomą „mową nienawiści” partii konserwatywnych w kontekście zbrodni na prezydencie Gdańska w politycznej walce. Twierdzi, że wyjątkowo obrzydliwe jest interpretowanie tego wydarzenia jako mord polityczny.

Redaktor naczelny mówi także o swym wywiadzie rzece z kard. Gerhardem Müllerem, byłym prefektem Kongregacji Nauki i Wiary. Dziennikarz opowiada kim jest jego rozmówca, komentuje też obecny stan kościoła.

Więcej w Poranku WNET

mf

Bobołowicz: Sobór zjednoczeniowy cerkwi prawosławnej obędzie się 15 grudnia. To pierwszy sobór z autokefalią Kijowa

Datę soboru zjednoczeniowego ogłosił wczoraj publicznie prezydent Ukrainy Petro Poroszenko powołując się na informację przekazaną mu przez przez Patriarchę Konstantynopola Bartłomieja.

Patriarcha poinformował ukraińskiego prezydenta, że już podpisał odpowiednie zaproszenia do hierarchów cerkwi funkcjonujących na Ukrainie. W tym cerkwi patriarchatu kijowskiego, ukraińskiej cerkwi autokefalicznej i hierarchów patriarchatu moskiewskiego

Ogłoszenie terminu soboru zjednoczeniowego właśnie przez prezydenta Ukrainy wywołało wczoraj spore zaskoczenie. Z ostrą krytyką wystąpili przedstawiciele patriarchatu moskiewskiego nazywając nową zjednoczoną cerkiew projektem politycznym, a Poroszenkę szyderczo porównano do pierwszego chrześcijańskiego władcy cesarza Konstantego

Oficjalnie ta data nie została potwierdzona w źródłach cerkiewnych, ale nieoficjalnie mówi się, że jest ona bardzo prawdopodobna.

Poroszenko wczoraj też podał miejsce, w którym ma się zebrać synod zjednoczeniowy. Ma być nim Sobów Sofijski (Mądrości Bożej) jedna z najstarszych, najważniejszych i najpiękniejszych świątyń Kijowa, która dziś jest we władaniu państwa i głównie pełni funkcje muzealne.

Niewiadomą kwestia pozostaje kto będzie zwierzchnikiem zjednoczonej cerkwi prawosławnej na Ukrainie. To co było przez długi czas oczywiste – że powinien nim być patriarcha Filaret (Mychajło Denysenko), który przecież jest głównym kreatorem procesu zjednoczeniowego, teraz coraz częściej jest poddawane w wątpliwość, a jako główną, oficjalną przeszkodę podaje się wiek patriarchy kijowskiego, który w przyszłym roku skończy 90 lat.

O tym, że Filaret nie będzie ubiegać się o funkcję zwierzchnika nowej cerkwi wczoraj poinformował były rzecznik Filareta Andrij Kowaljow. Zaznaczył jednak, że sądzi, że osoba, która stanie na czele zjednoczonej cerkwi będzie pochodzić ze środowiska patriarchatu kijowskiego i zasugerował, ze wskaże go właśnie Filaret

11 października br. Synod Ekumenicznego Patriarchatu Konstantynopola postanowił nadać ukraińskiej cerkwi Tomos, a 29 listopada ogłoszono, że został już przygotowany statut nowej cerkwi.

Dzisiaj w Kijowie rozpoczyna się synod patriarchatu kijowskiego, jego decyzje mogą być kluczowe dla procesu zjednoczenia cerkwi i wyboru nowego zwierzchnika.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy.

JN

Epoka antychrysta – czyli samozagłada Europy odchodzącej od Kościoła katolickiego

„Epoka Antychrysta” to najnowsza książka Pawła Lisickiego. Dążenie Zachodu do dyktatury liberalizmu, odchodzenie od Kościoła katolickiego i tradycji rzymskokatolickiej – wszystko to opisuje autor.

„Jest to spełnienie snu o świecie całkowicie pozbawionym Boga, gdzie ostatnie atrybuty religijne zostają przejęte przez ludzi niewierzących. Staram się pokazać w tej książce, do czego może nas doprowadzić taka droga”.

Zdaniem Pawła Lisickiego człowiek, który jest poddany presji antyreligijnej, zostaje pozbawiony istoty człowieczeństwa, czyli odniesienia do transcendentnego sensu. Pomimo tego, że autor ujął swoją opowiastkę, jak sam o niej mówi, w karby tragifarsy, to niejednokrotnie przebijają się elementy filozoficzne i duchowe: „Na podstawie tego, co już teraz widaćstarałem się przedstawić, jak nasz świat może być zniekształcony”.

Autor podkreślił, że w tej publikacji, w przeciwieństwie do poprzedniej („Dżihad i samozagłada Zachodu”), nie skupiał się już na problemie emigracji muzułmanów z krajów Bliskiego Wschodu i Afryki do tzw. dżihadu Europy. Pisarz natomiast chciał zaakcentować, że największą odpowiedzialność za odchodzenie od Kościoła katolickiego ponosi sam Zachód… i Kościół:

„To opowieść o tym, jak Kościół sam siebie pogrąża w coraz większym kryzysie, a Zachód sam siebie zabija”.

Zapraszam do wysłuchania całej rozmowy.

JN

Chrystus: Byłem obcy, a nie przyjęliście mnie – Czy dobry Samarytanin pomagał uchodźcy? – Swój czy obcy?

Jak dobry Bóg przemawia w Biblii do chrześcijan różnych konfesji w sprawie traktowania przybyszów? Czy kryzys uchodźczy to kara za niewłaściwe prowadzenie się mieszkańców Europy Zachodniej?

 

 

W Dzień Wszystkich Świętych sięgnęliśmy do Słowa. Do rozmowy o Biblii jako źródle, z którego wypływają wskazania Boga dla stosunku i zachowań chrześcijan wobec przybyszów zaprosiliśmy znakomitych znawców Pisma Świętego – duchownych trzech wyznań chrześcijańskich odgrywających niezwykle istotne role w historii naszej wspólnej Ojczyzny. W programie gościli: ks. dr Krzysztof Zadarko (biskup pomocniczy Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej, przewodniczący Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek), ks. Piotr Gaś (sekretarz Konsystorza polskiego kościoła ewangelicko-augsburskiego, dr honoris causa Uniwersytetu w Greifswaldzie; na zdjęciu po lewej) i ks. Dr Henryk Paprocki (rzecznik prasowy autokefalicznego polskiego kościoła prawosławnego, dr honoris causa Uniwersytetu im. Św. Grzegorza Peradze w Tbilisi; na zdjęciu po środku).

W historii dokonywano różnych zabiegów, żeby tekst Pisma Świętego naginać do własnych interpretacji. Dlatego zależało nam, by zaproszeni do rozmowy duchowni znaleźli w programie „Swój czy obcy?” dość przestrzeni na podzielenie się swoją głęboką i uznaną wiedzą o Słowie Bożym dotyczącym obcości i uchodźstwa. Rozmowa, do której wysłuchania zachęcamy, skłania nas do przytoczenia fragmentu Pisma Świętego zawierającego pytania Zbawiciela do ludzi postawionych w obliczu Sądu Ostatecznego:

Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale i wszyscy aniołowie z Nim, wtedy zasiądzie na swoim tronie pełnym chwały.

I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych [ludzi] od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów.

Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie.

Wtedy odezwie się Król do tych po prawej stronie: „Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego, weźcie w posiadanie królestwo, przygotowane wam od założenia świata!

Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść;

byłem spragniony, a daliście Mi pić;

byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie;

byłem nagi, a przyodzialiście Mnie;

byłem chory, a odwiedziliście Mnie;

byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie”.

Wówczas zapytają sprawiedliwi: „Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Ciebie? spragnionym i daliśmy Ci pić?

Kiedy widzieliśmy Cię przybyszem i przyjęliśmy Cię? lub nagim i przyodzialiśmy Cię?

Kiedy widzieliśmy Cię chorym lub w więzieniu i przyszliśmy do Ciebie?”

A Król im odpowie: „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili”.

Wtedy odezwie się i do tych po lewej stronie: „Idźcie precz ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom!

Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść;

byłem spragniony, a nie daliście Mi pić;

byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie;

byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie;

byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie.”

Wówczas zapytają i ci: „Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym albo spragnionym, albo przybyszem, albo nagim, kiedy chorym albo w więzieniu, a nie usłużyliśmy Tobie?”

Wtedy odpowie im: „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili”.

I pójdą ci na mękę wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego.

·         Ewangelia według Św. Mateusza, przekład: Biblia Tysiąclecia, rozdział 25, wersety 31-46

 

To nie jest gość, który przyszedł do mnie. To nie jest ciocia, która mnie odwiedziła – ksiądz Henryk Paprocki podkreśla, że Jezus w przekazie św. Mateusza mówi do nas o przyjmowaniu obcego – Kiedyś pojęcie obcego, w czasach Pana Jezusa było jeszcze bardziej wyraźne niż obecnie. Narody mieszkały w wyraźnych skupiskach. Jeden naród stanowił takie jedno skupisko na Ziemi. I przyszedł ktoś z zewnątrz, ktoś obcy. I ten ktoś ma być przyjęty.

Rzymscy katolicy i prawosławni określają deuterokanonicznymi te spośród ksiąg Starego Testamentu, które nie stanowią kanonu starożytnych żydowskich ksiąg uznawanych za natchnione przez Boga zarówno w teologii judaizmu, jak i chrześcijaństwa (Biblia Hebrajska). Dlatego ewangelickie wydania Biblii zawierają 39, a rzymsko-katolickie 45 lub 46 ksiąg Starego Testamentu. Czy księgi deuterokanoniczne (apokryficzne) znajdują miejsce w biblistyce protestanckiej?

Jeżeli Stary Testament czasem przeraża, to nie przeraża tym, jaki jest Bóg, ale tym, jaki jest człowiek. Biblia to jest nie tylko historia objawienia Boga, ale to jest również historia człowieka i jego wędrówek, historia poznawania swojego świata, obcego świata, Bożego świata – tłumaczy ksiądz Piotr Gaś. Duchowny przytacza starotestamentową historię Izmaela, pierworodnego syna Abrama i Egipcjanki Hagar. Izmael staje się obcym jako syn niewolnicy i musi opuścić ojcowski dom. Błąkającego się wraz z matką po pustyni chłopca Bóg jednak nie opuszcza. Dwunastu synów Izmaela jest uznawanych za przodków dwunastu arabskich plemion. Dlaczego interpretowanie działania Boga jako innego w Ewangelii i oderwanego od Starego Testamentu to teologia domorosła?

Wspominamy trzech wybitnych chrześcijan – Polaka, który został Papieżem; Gruzina, który jako duchowny na emigracji m. in. w Niemczech, Francji i Rzeczypospolitej stał się badaczem światowej sławy; oraz pochodzącego z rodziny niemieckiej żarliwego patriotę Rzeczypospolitej, który jako głowa polskich luteran nie zawahał się stanąć przeciw hitlerowskiej potędze.

Pysznimy się, jak dobrze jest z naszym chrześcijaństwem, a jak źle jest na Zachodzie. Czy kryzys uchodźczy to dla chrześcijan szansa na odnalezienie własnej tożsamości? Poruszyliśmy zapomniany w medialnych dyskusjach o migracjach i uchodźcach wątek nauczania Św. Jana Pawła II. Papież Polak był tym papieżem, który w kościele rzymsko-katolickim rozpoczął orędzia na światowe dni migranta i uchodźcy. Jak podkreśla biskup Krzysztof Zadarko:

– W jednym z orędzi Papież Jan Paweł II, święty, wielki Polak, wielki papież mówi o tym, że przyjdzie nam się zmierzyć z niezwykłym wyzwaniem, jakim jest spotkanie tak różnych kultur i tak różnych religii, że będzie to w pewnym sensie droga krzyżowa.

W niedzielę 29 października w kościele Trójcy Świętej w Warszawie, podczas nabożeństwa wieńczącego centralne obchody 500-lecia Reformacji miało miejsce historyczne wydarzenie. Rodzinie biskupa Juliusza Bursche, zwierzchnika polskiego kościoła ewangelicko-augsburskiego w okresie międzywojennym, przekazano kopię dokumentów wskazujących miejsce pochówku biskupa, ofiary Gestapo. Odnalezione w archiwum berlińskiego szpitala policyjnego przez badaczy Klausa Leutnera i Pawła Woźniaka dokumenty odsłoniły nieznane fakty z ostatniego okresu życia luterańskiego duchownego kładącego mosty między Polakami a Niemcami, równocześnie chroniącego kościół przed nazistowską infiltracją i nawołującego wiernych do obrony majestatu Rzeczypospolitej w 1939 roku. Wśród odnalezionych dokumentów jest karta choroby bp. Juliusza Bursche wraz z informacją o stanie pacjenta oraz datą i godziną śmierci, korespondencja między szpitalem a obozem koncentracyjnym Sachsenhausen. Prochy zmarłego w 1942 roku zostały potajemnie złożone na cmentarzu Berlin-Reinickendorf. Faszyści uważali Biskupa Bursche za śmiertelnego wroga i dążyli do wymazania pamięci o jego dokonaniach.

W tym samym 1942 roku, w innym nazistowskim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau niemieccy faszyści przywiedli do śmierci innego duchownego męczennika – Św. Archimandrytę Grzegorza Peradze. Ten gruziński mnich i emigrant nie mógł odwiedzać rodzinnej Kachetii wchłoniętej wraz z całą Gruzją przez bolszewicką Rosję. Podobnie, jak inni ważni członkowie diaspory gruzińskiej na Zachodzie – był bacznie obserwowany przez służby sowieckie. Jednakże męczeńską śmierć przyniósł Archimandrycie faszyzm.

Niedawno 10 września ks. Henryk Paprocki jako członek polskiej delegacji odwiedził Bakurciche w Gruzji, skąd pochodził prawosławny święty. Odbyło się tam uroczyste odsłonięcie tablic poświęconych Archimandrycie i gruzińskim oficerom kontraktowym służącym w armiach II Rzeczypospolitej oraz podziemia podczas okupacji. W Bakurciche otwarto także Dom Św. Grzegorza Peradze pełniący funkcje muzeum i ośrodka myśli (znajduje się tam m. In. sala konferencyjna).

Św. Grzegorz Peradze studiował teologię, historię religii oraz języki starożytnego Wschodu w Niemczech, gdzie doktoryzował się w 1926 roku. Był proboszczem gruzińskiej parafii prawosławnej w Paryżu, a później w latach 30-tych m. In. duszpasterzem kolonii gruzińskiej w RP i zastępcą profesora patrologii oraz zastępcą kierownika tego przedmiotu w Studium Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Warszawskiego. Za życia pozostawał w głównym nurcie badań naukowych swojej dziedziny w Europie i na świecie. Spuścizna Archimandryty pozostaje żywa do dzisiaj w niezliczonych źródłach.

Europa odcina się od Boga. Trwa Kongres Ruchu Europa Christi, którego głównym gościem jest kard. Robert Sarah [VIDEO]

W Radiu WNET gościli uczestnicy kongresu ks. dr Jarosław Krzewicki i senator Czesław Ryszka. Tożsamość i kondycja duchowa Europy i zagrożenia, przed jakimi stoi imigracja – o tym mówił ks. kardynał.

O kongresie mówił też w Radiu WNET ksiądz infułat Ireneusz Skubiś.

Ks. prof. Andrzej Szewciw o postawie Kościoła wobec islamu, rocznicy reformacji i o laksyzacji katolicyzmu

My, chrześcijanie, się poddajemy, tak jak wojska ukraińskie na Krymie. Podnieśli ręce, ledwie poczuli oddech Ruskich, bo tam wszystko odbyło się bez strzału. My dzisiaj też przyjmujemy taką postawę.

Krzysztof Skowroński
ks. Andrzej Szewciw

(…) poznał Ksiądz serce Kościoła Zachodniego i Kościół Wschodni.

Kościół serdeczny, wschodni, otwarty. Naprawdę. Tylko że my, katolicy, żyjemy tam w ogromnej mniejszości. Trzeba zawsze odjąć chyba jeden rząd cyfr ze statystyk, jakie są podawane. To będzie prawdziwy obraz Kościoła.

Kościoła, który rozwija się, trwa?

Który jest. Rozwinął się chyba za bardzo materialnie, rozbudowane zostały struktury. Pobudowano kościoły, które chyba nigdy się nie zapełnią.

Czyli tam też modlił się Ksiądz o wiarę?

Tak, to święta prawda. Ale tam też otrzymywałem niesamowite świadectwa ludzi wierzących. Na przykład spotkałem panią, która płakała przez całą mszę świętą. Myślałem, że umarł jej ktoś bliski. Po mszy się okazało, że ta pani przejechała kilkaset kilometrów na mszę po iluś tam latach i płakała ze szczęścia. Modląc się, płakała. Modliła się, płacząc. Można by wymieniać setki takich przykładów. (…)

Bywał Ksiądz w wielu zakątkach świata…

Miałem kilka lat temu rekolekcje w 4 parafiach w Nowym Jorku, także w Baltimore. Spotkałem księdza, na którym się dokonał cud poprzez wstawiennictwo św. Faustyny. Poznałem go osobiście i mam też opisane przez niego świadectwo, które dopiero niedawno opublikowałem, po kilkunastu latach.

Co to za cud?

To był ksiądz Pytel, proboszcz. Polacy na bocznych drzwiach jego kościoła zrobili taki ołtarzyk, namalowali sobie obraz Pana Jezusa miłosiernego i św. Faustyny. I ksiądz opowiadał, że w któryś tam wtorek – bo Polacy, w większości niewiasty, modlili się we wtorki – poszedł do nich, żeby powiedzieć, żeby już skończyli modlitwy, i stracił świadomość. On miał jakąś chorobę serca, nawet nosił bransoletkę z czipem chorobowym. Kiedy go zawieźli do kliniki, nikt nie wierzył, że to jest on. Bo zyskał serce jak dziewiętnastoletniego młodzieńca. Opowiadał później, jak Watykan go sprawdzał – i wierzący, i niewierzący specjaliści.

(…) To był cud, który uznał Watykan, ale ja się tego dowiedziałem dzięki osobistemu spotkaniu. Podróże kształcą. (…)

Mówimy o następcy św. Piotra, który podejmuje decyzje w imieniu całego Kościoła świętego.

Obecność papieża na tym 500-leciu była darem – ale dla kogo? Dla protestantów. Teraz byłby „dar” dla Kościoła świętego. Nie wiem, czy konsekwencją tego nie jest ten 8§ Amoris laetitia; to też taka laksyzacja (laksyzm – ‘postawa i system moralny, według których wszelka wątpliwość co do obowiązującego prawa stanowi wystarczającą podstawę do usprawiedliwienia postępowania niezgodnego z tym prawem’; SJP PWN, przyp. red.)

O czym mówi ten paragraf?

Niby w cudzysłowie mówi o „wspomaganiu” osób rozwiedzionych, kwestionując dotychczasową naukę Kościoła. Zwłaszcza super umotywowane i Biblią, i Tradycją nauczanie Jana Pawła II, Pawła VI, Benedykta XVI, Piusa XII.

W to wszystko jeszcze wchodzi islam, kolejne budowane w Europie meczety…

Tutaj Kościół rzymskokatolicki milczy, jakby wydarzenie, które było 300 lat temu pod Wiedniem, nie miało na to żadnego wpływu. Wtedy papież prosił Polaków o pomoc, a dzisiaj nawet się o tym nie mówi. To potwierdza, że już zostaje zamazana różnica między islamem a prawdą, którą głosi Biblia, którą uprawomocnił i umotywował, za którą oddał swoje życie Jezus.

Na Syberii byłem świadkiem, jak w Irkucku w piątek na modlitwy do meczetu przychodzi kilkaset osób, a u nas na Paschę – około 100. Tam sami mężczyźni, u nas w większości babcie. Jest różnica, i to zdecydowana. I oni są niereformowalni. Kiedy Benedykt XVI w tej słynnej wypowiedzi przytoczył słowa klasyka o islamie, w Irkucku powstał raban. Ja poszedłem na modlitwy do meczetu. Wziąłem obrazki Jana Pawła. Oni nie chcieli słuchać, krzyczeli przeciwko Kościołowi, przeciwko Benedyktowi XVI. Zapytałem, czy ktoś słyszał tę wypowiedź. Nie. Imam też nie słyszał.

Wziąłem obrazek Jana Pawła i pytam: czy tego człowieka znacie? Tak. Kto go chciał zamordować? Jakiego wyznania człowiek? Odpowiedzieli. Więc mówię, co myśmy zrobili: najpierw Jan Paweł II modlił się i nazwał go bratem. A my modliliśmy się o pokój, o zdrowie, o łaskę uzdrowienia dla Jana Pawła i dla tego, mówię, bandyty. No i oni wszystkie obrazki zabrali, dobrowolnie, ale to chyba był cud Jana Pawła. I tak się ze mną grzecznie żegnali, jak z przyjacielem. Ale trzeba mówić jednoznacznie, bez dyplomacji, bez kompleksów, czy żeby się komuś podobać. (…)

Co jest groźniejsze: postępująca islamizacja Europy czy ideologie wewnętrzne, np. gender?

Ja myślę, że to, to co idzie od środka – gender. Człowiek pozbawia się tożsamości. W Biblii mamy w pierwszym rozdziale takie stwierdzenie, że „mężczyzną i niewiastą ich stworzył”. Niektórzy tłumaczą to przymiotnikowo, czyli „stworzył ich męskością i kobiecością”. A zatem mamy różnice cech, przymiotnik wskazuje na to, kim ja jestem jako mężczyzna, a kim ona jako niewiasta. Jeżeli to się zatrze, to sprowadzimy społeczeństwo do ZOO.

A może to jest nasz polski zaścianek, nasz punkt widzenia? Nie rozumiemy nowoczesności?

Już się pochwaliłem wcześniej, gdzie studiowałem i wykładałem. Wszędzie, gdzie byłem za granicą, ci Polacy, których spotykałem, byli naprawdę na najwyższym poziomie, jeżeli chodzi o naukę, o pracę. A zatem nie jesteśmy zaściankiem.

Wracając do tych dzisiejszych ideologii – one pobudzają, wspomagają egoizm człowieka. Kardynał Tonini, niedawno umarł, Włoch, kiedyś powiedział, że brakuje świadków i dobrych świadectw tego, kim się jest. Trzeba mówić, kim się jest i zgodnie z tym postępować: mężczyzną, kobietą, katolikiem. Tego brakuje. Trzeba podstawowej tożsamości. (…)

Cały wywiad Krzysztofa Skowrońskiego z ks. prof. Andrzejem Szewciwem pt. „Milczenie Kościoła. Islam, reformacja i laksyzm” znajduje się na s. 8 wrześniowego „Kuriera Wnet” nr 39/2017, wnet.webbook.pl.

 


„Kurier Wnet”, „Śląski Kurier Wnet” i „Wielkopolski Kurier Wnet” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach Wnet w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.

Wersja elektroniczna „Kuriera Wnet” jest do nabycia pod adresem wnet.webbook.pl. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera Wnet” wraz z regionalnymi dodatkami, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.

Wywiad Krzysztofa Skowrońskiego z ks. prof. Andrzejem Szewciwem pt. „Milczenie Kościoła. Islam, reformacja i laksyzm” na s. 8 wrześniowego „Kuriera Wnet” nr 39/2017, wnet.webbook.pl

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego