Kanał Panamski, czy amerykański? / El Canal de Panamá o de los EU? – Republica Latina – 23.02.2025

Statek przepływający przez śluzę Kanału Panamskiego; Alastair Rae; flickr.com; CC BY-SA 2.0

W tym wydaniu República Latina przenosimy się do Panamy, aby porozmawiać o żądaniach prezydenta Donalda Trumpa dotyczących „zwrotu” Kanału Panamskiego do USA oraz reakcjach Panamczyków.

Co o tych żądaniach Donalda Trumpa sądzą sami Panamczycy? Czy zgodzą się na oddanie Kanału Panamskiego pod administrację USA? A może wręcz przeciwnie: uważają żądania amerykańskie za aroganckie i pozbawione podstaw? Co o żądaniach USA mówi prezydent Panamy José Raúl Mulino? O czym rozmawiał on z amerykańskim Sekretarzem Stanu Marco Rubio kilka dni temu w Mieście Panama? Czy uchodząca dotąd za sojusznika USA Panama może nagle zmienić front polityczny? Na ile realne są groźby Donalda Trumpa wobec Panamczyków? I jak na nie reaguje panamska opinia publiczna i panamskie media? Odpowiedzi na te pytania próbujemy udzielić razem z naszym gościem, Panamczykiem Gustavo Zevallosem. Razem z naszym gościem rozmawiamy i historii i współczesności Kanału Panamskiego oraz o wzajemnych relacjach Panamy i USA.

Zapraszamy do wysłuchania audycji!

Y la versión en español:

Qué piensan los propios Panameños de las exigencias de Donald Trump? Estarían de acuerdo en poner el Canal de Panamá bajo la administración de Estados Unidos? O por el contrario: consideran arrogantes e infundadas las exigencias estadounidenses? ¿Qué dice el presidente panameño, José Raúl Mulino, sobre las exigencias estadounidenses? Qué discutió con el Secretario de Estado Marco Rubio hace unos días en Ciudad de Panamá? Podría Panamá, considerado hasta ahora un aliado de EE.UU., cambiar repentinamente de frente político? Qué tan realistas son las amenazas de Donald Trump contra el pueblo panameño? Y cómo están reaccionando ante ellas la opinión pública y los medios de comunicación panameños? Junto con nuestro invitado, el Panameño Gustavo Zevallos, intentamos responder a estas preguntas. También, hablamos de la historia y la actualidad del Canal de Panamá y de las relaciones mutuas entre Panamá y Estados Unidos.

Les invitamos para escuchar el podcast!

Kanał Panamski, czy amerykański? / El Canal de Panamá o de los EU?

Statek przepływający przez śluzę Kanału Panamskiego; Alastair Rae; flickr.com; CC BY-SA 2.0

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do Panamy, aby porozmawiać o żądaniach prezydenta Donalda Trumpa dotyczących „zwrotu” Kanału Panamskiego do USA oraz reakcjach Panamczyków.

Oddany do użytku w 1920 roku Kanał Panamski jest nie tylko jednym z najwspanialszych obiektów inżynieryjnych w historii ludzkości, ale przede wszystkim jedną z najważniejszych dróg wodnych świata. To właśnie dzięki liczącemu 80 kilometrów Kanałowi skróciły się najważniejsze szlaki komunikacyjne świata. Wystarczy wspomnieć, że ruch statków przez Kanał jest tak intensywny, że jego przepustowość powoli zaczyna się blokować.

Jest to zarazem źródło olbrzymich dochodów dla Panamy. W ubiegłym roku wpływy z opłat związanych z ruchem przez Kanał Panamski wyniosły prawie 5 miliardów USD. Zarazem są to pieniądze, które w sporej części są reinwestowane w rozwój Panamy i jej mieszkańców.

Na mocy Traktatu Torrijos-Carter z 1977 roku od 1999 roku Panama jest jedynym administratorem tego obiektu. I tu pojawia się spory problem, gdyż nowy prezydent USA, Donald Trump, domaga się zwrotu Kanału pod zarząd północnoamerykański. Przywódca USA twierdzi bowiem, że Kanał Panamski znalazł się pod administracją głównego wroga ekonomicznego Stanów Zjednoczonych, czyli ChRL.

Co jednak sądzą o tych żądaniach sami Panamczycy? Czy zgodzą się na oddanie Kanału Panamskiego pod administrację USA? A może wręcz przeciwnie: uważają żądania amerykańskie za aroganckie i pozbawione podstaw? Co o żądaniach USA mówi prezydent Panamy José Raúl Mulino? O czym rozmawiał on z amerykańskim Sekretarzem Stanu Marco Rubio kilka dni temu w Mieście Panama? Czy uchodząca dotąd za sojusznika USA Panama może nagle zmienić front polityczny? Na ile realne są groźby Donalda Trumpa wobec Panamczyków? I jak na nie reaguje panamska opinia publiczna i panamskie media? Odpowiedzi na te pytania spróbuje udzielić nasz dzisiejszy gość, Panamczyk Gustavo Zevallos. Razem z naszym gościem porozmawiamy i historii i współczesności Kanału Panamskiego oraz o wzajemnych relacjach Panamy i USA.

Na rozmowę o Kanale Panamskim i oraz stosunkach panamsko-amerykańskich zapraszamy już dziś na godz. 19H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

Terminado en 1920, el Canal de Panamá no sólo es una de las mayores obras de ingeniería de la historia de la humanidad, sino sobre todo una de las vías navegables más importantes del mundo. Gracias al Canal, de 80 kilómetros de longitud, se han acortado las rutas de transporte más importantes del mundo. Baste decir que el tráfico de barcos por el Canal es tan intenso que su capacidad empieza a bloquearse poco a poco.

Al mismo tiempo, es una fuente de enormes ingresos para Panamá. El año pasado, los ingresos por peajes relacionados con el tráfico a través del Canal de Panamá ascendieron a casi 5.000 millones de dólares. Al mismo tiempo, se trata de dinero que se reinvierte en gran medida en el desarrollo de Panamá y de su población.

En virtud del Tratado Torrijos-Carter de 1977, Panamá es el único administrador de la instalación desde 1999. Y es aquí donde surge un gran problema, ya que el nuevo presidente de Estados Unidos, Donald Trump, exige la devolución del Canal a la administración estadounidense. Esto se debe a que el mandatario estadounidense alega que el Canal de Panamá ha pasado a ser administrado por el principal enemigo económico de Estados Unidos, la República Popular China.

Pero, qué piensan los propios Panameños de estas exigencias? Estarían de acuerdo en poner el Canal de Panamá bajo la administración de Estados Unidos? O por el contrario: consideran arrogantes e infundadas las exigencias estadounidenses? ¿Qué dice el presidente panameño, José Raúl Mulino, sobre las exigencias estadounidenses? Qué discutió con el Secretario de Estado Marco Rubio hace unos días en Ciudad de Panamá? Podría Panamá, considerado hasta ahora un aliado de EE.UU., cambiar repentinamente de frente político? Qué tan realistas son las amenazas de Donald Trump contra el pueblo panameño? Y cómo están reaccionando ante ellas la opinión pública y los medios de comunicación panameños? Nuestro invitado de hoy, el Panameño Gustavo Zevallos, intentará responder a estas preguntas. Junto con nuestro invitado, hablaremos de la historia y la actualidad del Canal de Panamá y de las relaciones mutuas entre Panamá y Estados Unidos.

A la emisión sobre el Canal de Panamá y las relaciones entre Panamá y EE.UU. les invitamos hoy a las 7PM UTC+1! Vamos a hablar en polaco y español.

Grzechy i grzeszki „Wielkiego Brata” Ameryki Łacińskiej

Stany Zjednoczone Ameryki są uważane za Wielkiego Brata Ameryki Łacińskiej. Jak wyglądały te relacje na przestrzeni dziejów i dlaczego Latynosi nienawidzą i kochają swojego Wielkiego Brata z północy?

Stany Zjednoczone Ameryki: „Wielki Brat” Ameryki Łacińskiej, wywołujący u Latynosów skrajne emocje. jedni go szczerzez nienawidzą, inni kochają, jeszcze inni uważają za zło konieczne, zaś inni z kolei za lek na problemy ekonomiczne.

Z pewnością każda z tych opinii ma swoje uzasadnienie. Strategia Stanów Zjednoczonych wobec swojego latynoskiego sąsiada z południa była prosta. Już w XIX wieku takie narodziły się doktryny polityczne, zakładające hegemonię Wielkiego Brata w obydwu Amerykach. Za teorią szły działania. W połowie XIX wieku Stany Zjednoczone wzbogaciły się terytorialnie kosztem swojego meksykańskiego sąsiada. Kolejne dekady to z kolei coraz większe wpływy polityczne, ekonomiczne i wojskowe USA w Ameryce Łacińskiej. Ich kulminacją było powstanie tzw. „republik bananowych” oraz liczne zamachy wojskowe w celu obalenia demokratycznie wybranych rządów, które nie chciały realizować polityki północnoamerykańskiego mentora.

Mimo to na przestrzeni dekad doszło do zmian: zarówno politycznych, jak i społecznych i ekonomicznych. I to zarówno w Ameryce Łacińskiej, jak i samych Stanach Zjednoczonych. Te ostatnie stały się tyglem etnicznym, w którym Latynosi odgrywają coraz większą rolę. Z kolei za największych antyamerykanistów uważani są szefowie niedemokratycznych reżimów populistyczno-lewicowych tzw. „postępowców”.

W najbliższym wydaniu República Latina opowiemy o tym, jak przez ostatnie dwa stulecia Stany Zjednoczone budowały swoje zaplecze w Ameryce Łacińskiej. Opowiemy o wpływach CIA i walce z rzekomym komunizmem oraz o Szkole Ameryk, w której uczono torturowania politycznych wrogów. Także o budowie neoliberalnego państwa w czasie dyktatury Augusto Pinocheta. O powstaniu Panamy, budowie Kanału Panamskiego i podboju hiszpańskojęzycznych Karaibów. Spróbujemy również sprawdzić, czy oskarżenia o „amerykański imperiaizm” są prawdziwe.

To wszystko już dziś o godz. 22H00!

Kłosowski: W Panamie nie widziałem ludzi zerkających na zegarki

Sytuację w Panamie przed Światowymi Dniami Młodzieży w Popołudniu WNET komentuje i relacjonuje prosto znad Kanału Panamskiego korespondent Radia WNET, Michał Kłosowski

Według Michała Kłosowskiego nikt w Panamie nie zwraca uwagi na czas. – Jedyną osobą, która zerkała na zegarek byłem ja – opowiada.

Dziennikarz zauważa też, że ludzie mimo biedy wydają się być zadowoleni z życia, wszyscy się uśmiechają, widać podekscytowanie przed Światowymi Dniami Młodzieży, które mają zacząć się już 22 stycznia, wielu nosi koszulki z wizerunkiem papieża Franciszka i hasłem przewodnim ŚDM.

Kłosowski dodaje, że na wydarzeniu będzie gościć kilka tysięcy Polaków, co oznacza, że nie tylko będziemy mieć tam największą reprezentację z państw europejskich, ale również będziemy największą grupą obcokrajowców spoza Ameryki Łacińskiej. Polacy mogą liczyć na Światowych Dniach Młodzieży na ciepłe przyjęcie, chociażby z powodu pochodzenia obecnego nuncjusza, arcybiskupa Mirosława Adamczyka.

Pomost między północą a południem – Panamá / La Puente entre el norte y el sur – Panamá

W dzisiejszej audycji República Latina porozmawiamy o pięknym środkowoamerykańskim kraju, jakim jest Panamá: jej walorach turystycznych, przyrodzie, ludziach, kuchni i ekonomii, a także o futbolu.

Położona w połowie drogi pomiędzy Ameryką Północną a Południową Panamá do niedawna kojarzyć się mogła jedynie z Kanałem Panamskim i ewentualnie aferą finansową, jaka miejsce w ubiegłym roku. Starsi słuchacze zapewne pamiętać będą także burzliwe rządy dyktatora Manuela Noriegi, zakończone krwawą amerykańską interwencją w 1989 roku.

Tymczasem kraj leżący na styku obydwu Ameryk ma naprawdę wiele do zaoferowania i to niemal pod każdym względem: turystycznym, przyrodniczym, kulturowym, społecznym i handlowym. To kraj pięknych plaż, selwy pełnej endemicznych gatunków zwierząt i roślin, wielu zabytków i urokliwych zakątków, znakomitej kuchni i wyśmienitego rumu, mieszanki etniczno – kulturowej: indiańskiej, europejskiej i afrykańskiej. To również kraj będący jednym z głównych centrów biznesowych całej Ameryki Łacińskiej.

jacy są jego mieszkańcy? Jaka jest ich filozofia życia? W czym się lubują, a czego nienawidzą? Jak spędzają wolny czas? Jaki jest ich stosunek do cudzoziemców? Co jest typową potrawą panameńską? A może istnieje kilka dań, którymi Panamá może się poszczycić ? Co Panameños sądzą o rozwoju masowej turystyki w swoim kraju? Jak dbają o ochronę przyrody? Pytań jest z pewnością wiele. Na wiele z nich spróbuje odpowiedzieć nasz dzisiejszy gość – Lariana Díaz z Ambasady Panamy. W rozmowie ze Zbyszkiem Dąbrowskim nasz gość nie tylko przedstawi swoją ojczyznę, ale również zwróci uwagę na to, gdzie i o jakiej porze należy się wybrać, aby Panamá mogła ukazać cały swój urok. Porozmawiamy również o szansach reprezentacji Panamy w najbliższym mundialu…

Na rozważania o Panamie zapraszamy w najbliższy poniedziałek, 4 grudnia, jak zwykle o 21H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

¡República Latina – w poszukiwaniu nieodkrytych miejsc!

Versión en castellano: aunque Panamá forma una puente entre las ambas Américas, hasta poco tiempo atrás no era asociada por los Polacos con algo más que el Canál de Panamá, el escándalo financiero y los tiempo del gobierno de Manuel Noriega y la intervención de los EU.

Sin embargo Panamá es un país rico en los valores turísticos, históricos, naturales, culturales, sociales, económicos etc. Y ¿cómo son los Panameños? Qué les gusta y que odian en sus vidas? Que piensan de los extranjeros? Cómo están pasando su tiempo libre? Qué platos son su orgullo nacional? Qué piensan de los turistas? Cómo están protegiendo la naturaleza? Y qué piensan de las chances de la Marea Roja en el mundial de Rusia 2018? Sobre todos estos temas vamos a hablar con Lariana Díaz de la embajada de Panamá, quien va a mostrarnos todos los aspectos de su país y sus compatriotas.

Les invitamos para escucharnos el lunes, 4 de diciembre a las 21H00 CET/UTC+1 (16H00 EST/UTC-5).