Czemu akurat te bazy USA zostały wybrane jako cel irańskiego ataku? Czy będą następne? Kim był gen. Sulejmani i jaki zw. ma jego śmierć z porozumieniem nuklearnym? Odpowiada Łukasz Przybyszewski.
Łukasz Przybyszewski o ataku irańskim na bazy amerykańskie w Iraku. Stwierdza, że:
Bazy w Al-Asad i w Irbilu to cele statyczne, bardzo łatwe i do rażenia i do zidentyfikowania jako celu takiego ataku.
Celem ataku, wobec faktu, że zaatakowano bazę, w której są także siły innych członków koalicji, Iran może chcieć skłócić Amerykę z jej europejskimi sojusznikami. Nasz gość zauważa, że pro-irańskie siły irackie mogą dokonać kolejnego ataku, ale nie wiadomo kiedy zrobi to sam Iran. Zwraca uwagę na słowa głowy państwa Iranu.
Sam Najwyższy Przywódca Ali Chamenei stwierdził, że to policzek, ale nie wystarczający.
Ekspert nie jest w stanie powiedzieć czemu ambasador Iranu w Polsce twierdzi, że zginęło lub zostało rannych 70-80 Amerykanów, kiedy media zachodnie podają, że nie było ofiar. Zauważa, że ludzie zajmujący się tym regionem muszą często się mierzyć z problemem wiarygodności przekazu filtrowanego przez jego nadawcę. Tłumaczy kim był gen. Sulejmani.
Był dowódcą sił specjalnych Ghods, których ideologicznych celem było wyzwolenie Jerozolimy z, jak mówią, syjonistycznej okupacji. Prowadził wiele operacji zagranicznych.
Niewiele można powiedzieć o jego działalności nie popadając w którąś z narracji. Zastąpi go kolejny człowiek w hierarchii dowodzenia.
Wiadomo było, że żałoba potrwa trzy dni. Po trzech dniach Iran miał ogłosić kolejny krok w sprawie odchodzenia od porozumienia nuklearnego.
Przybyszewski zwraca uwagę na zbieżność czasową zamachu i terminu ogłoszenia przez Iran decyzji ws. porozumienia nuklearnego. Sądzi, że nie jest ona przypadkiem. Zauważa, że Teheran porozumienia „formalnie jako tako się trzyma, dlatego strona europejska zwleka”. Zostały bowiem zniesione limity uzdatniania, ale nie tzw. dodatkowy protokół, czyli nadzór Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, na którym Europie najbardziej zależy. O nastrojach w Iranie po śmieci gen. Sulejmaniego Przybyszewski stwierdza, że w Iranie:
Sytuacja jest podobna do tej jak u nas po 10 kwietnia, naród się skonsolidował.
Zastanawia się czy wybuch zamieszania w czasie pogrzebu, w wyniku, którego śmierć poniosło wielu ludzi, nie jest efektem prowokacji. Ocenia również zasadność określenia rządów Ajatollahów reżimem.
Panuje tam władza autorytarna, ale jest to też władza konsultatywna. Najwyższy Przywódca podejmuje ostateczne decyzje, których często nikt inny nie chce podjąć.
Przybyszewski mówi o swobodzie wyznania w Iranie, stwierdzając, że nie ma specjalnych ograniczeń jeśli chodzi o kult. [W Iranie swoje religie mniejszości religijne mogą praktykować, ale porzucenie islamu jest karalne-przyp. red.] Co do wolności słowa zauważa, że zależy to od kontekstu.
Jeżeli ktoś będzie głośno krzyczał, że Izrael jest najlepszym przyjacielem Izraela, a Najwyższy Przywódca jest jego zdaniem dyktatorem, to może spotkać się z represjami.
Stwierdza, że jeśli komuś się przy okazji coś wyrwie to skończy się to raczej na pouczeniu. Gorzej, kiedy będzie to podczas demonstracji.
Prof. Farhang Muzaffary o tym, jak dla mieszkańców Irbilu wyglądał irański ostrzał i o roli Sulejmaniego z punktu widzenia Kurdów i czemu cieszą cię oni z jego śmierci oraz o swej ocenie polityki USA.
Prof. Farhang Muzaffary opowiada o sytuacji w irackim Irbilu po irańskich atakach rakietowych na bazy wojskowe USA.
Wczoraj nawet całą noc nie spaliśmy.
Obyło się jednak bez ofiar wśród cywili. Nasz gość podkreśla, że Kurdowie cieszą się z zabójstwa przez Stany Zjednoczone gen. Sulejmaniego. Ten ostatni bowiem „zabił wielu Kurdów w Iraku”. Wszędzie tam, gdzie toczyła się wojna, tam dowodził zwierzchnik al-Kuds.
Jako sunnici w Iraku jesteśmy bardzo zadowoleni z tej operacji Ameryki.
Ze śmierci wojskowego stojącego za szyickimi milicjami cieszą się także inni muzułmanie. Ci w piątek udadzą się jak co tydzień do meczetów, a także, korzystając z wolnego dnia, na „wielki protest domagający się upadku reżimu w Bagdadzie”.
Irak jest podzielony między shia, sunna i Kurd.
W kraju nie ma pracy i jest on podzielony. Wykładowca Uniwersytetu Saladyna stwierdza, że „miliony ludzi protestować będą przeciwko roli Iranu w Iraku”. Mówiąc o ocenie Stanów Zjednoczonych zauważa, że większość jego znajomych po ostatnim zamachu zmieniło zdjęcia profilowe na Facebooku, ustawiając na nim zdjęcia Donalda Trumpa. Ten ostatni jest jednak zmienny w swych decyzjach przez co „trudno rozumiemy co planuje Ameryka”. Oceniając rolę USA w Iraku zaznacza, że:
Ameryka nie jest przyjaciel na zawsze i nie jest też wróg na zawsze.
Prof. Muzaffary opowiada jak nauczył się polskiego, kiedy kończył swój doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podkreśla, że zawsze się cieszy, kiedy ma okazję używać tego języka.
Popołudnia WNET można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm, 87.8 FM w Warszawie i 95.2 FM w Krakowie. Zaprasza Magdalena Uchaniuk-Gadowska.
Goście Popołudnia WNET:
Waldemar Henryk Skrzypczak – polski wojskowy, generał broni SZ RP w stanie spoczynku. Oficer dyplomowany wojsk pancernych. W 1976 rozpoczął służbę wojskową jako podchorąży w Siłach Zbrojnych PRL;
Jakub Wiech – zastępca redaktora naczelnego portalu Energetyka24;
Aleksander Bondariew – tłumacz, publicysta dziennikarz;
Wojciech Jeśman – działacz polonijny;
prof. Farhang Muzaffary – wykładowca uniwersytecki w irackim Kurdystanie;
Łukasz Przybyszewski – Akademia Sztuki Wojennej
Prowadzący: Magdalena Uchaniuk-Gadowska
Wydawca: Jaśmina Nowak
Realizator: Jan Dudziński
Część pierwsza:
Słuchamy fragmentów konferencji ambasadora Iranu w Polsce. Masud Edrisi Kermanszahi zauważa zastój w relacjach gospodarczych między naszymi krajami, co wiąże się z wyczekującą postawą jaką przyjął polski rząd. Stwierdza, że chciałby, aby Polska jako duża gospodarka UE wznowiła współpracę gospodarczą z Iranem.
Część druga:
Gen. Waldemar Skrzypczak komentuje katastrofę ukraińskiego samolotu w Iranie. Zastanawia go duża liczba Kanadyjczyków (76) wśród pasażerów. Zauważa, że Amerykanie, kiedy uciekali z Iranu, to często robili to z paszportami kanadyjskimi. Stwierdza, że „nic nie wskazuje na to, że to była usterka techniczna samolotu”. Wojskowy stwierdza, że możliwe, iż spotkał kiedyś zamordowanego przez USA gen. Sulejmaniego podczas spotkania z Muktadem as-Sadrem. Ten ostatni sporo zyskał politycznie od tamtego czasu. Jako lider irackich szyitów mógł przeforsować uchwałę parlamentu przeciwko obecności obcych wojsk w jego ojczyźnie. Gen. Skrzypczak odnosi się do słów Trumpa, który powiedział, iż jeśli Amerykanie mają się wycofać, to Irak powinien zapłacić za ich bazy: „Amerykanie mieli pieniądze na inwestycje w Iraku ze sprzedaży irackiej ropy. […] Trump nie wie co mówi”. Amerykański zamach na gen. Sulejmaniego uznaje za błąd w takim momencie i okolicznościach. Może on bowiem pozwolić Daesh na złapanie drugiego oddechu. Zamach wywołał „poważne zakłócenia w Iraku, w którym wszyscy byli nastawieni na zwalczanie ISIS”. Nasz gość zauważa, że USA traci wpływ w regionie, w którym niegdyś była bardzo silna. Tymczasem w Iraku swoje inwestycje rozwijają Chińczycy. Sami Irakijczycy chętniej witają Chińczyków jako inwestorów niż Amerykanów.
Jakub Wiech stwierdza, że konferencja była potrzebna. 20% światowej ropy handlowej przepływa przez cieśninę Ormuz, więc każdy niepokój w regionie to wyższa cena tego surowca. Nasz gość uważa, że Iran i Stany nie będą dążyć do dalszej eskalacji konfliktu, a działania Teheranu były bardziej skierowane do wewnątrz. Podkreśla, że gdyby Iran chciał mógłby o wiele mocniej uderzyć w USA. Ekspert stwierdza, że na razie jest za wcześnie żeby mówić o trwalszym podwyższeniu cen ropy w wyniku wydarzeń na Bliskim Wschodzie.
Część trzecia:
Aleksander Bondariew / Fot. Radiownet.pl
Aleksander Bondariew mówi o reakcji władz rosyjskich na zamach na gen. Sulejmaniego. Rzeczniczka rosyjskiego rządu stwierdziła, że „eskalacja na Bliskim Wschodzie zbiera obrót”. Komentuje odwet irański stwierdzając, że był na pokaz, gdyż „gdyby rzeczywiście chciał zniszczyć bazy, to by użył rakiet średniego zasięgu albo moździerzy”. Dziennikarz odnosi się do organizowanych w Izraelu obchodów wyzwolenia obozu w Auschwitz. Przypomina rolę polskiej organizacji podziemnej „Żegota”, która w czasie wojny ocaliła 100 tys. Żydów. Opowiada o roli Wiaczeława Mosze Kantora, obywatela Izraela, Rosji i Wielkiej Brytanii. Stwierdza, że to „Rosja przyniosła pieniądze na organizację tych obchodów”. Bondariew zauważa, że w Izraelu jest już 1,5 mln Żydów z dawnego ZSSR, „ludzi sowieckich”. Netanjahu musi się im przypodobać. Z kolei „Putin ma od dawna Żydów jak pewien cel”. Prezydent Rosji miał stwierdzić na jednym ze spotkań z Kantorem, że skoro w Europie jest taki antysemityzm, to europejscy Żydzi powinni wyjechać do Rosji, gdzie nie ma antysemityzmu. Przewiduje, że Putin znów będzie szkalować nasz kraj. Może powiedzieć coś w style, że prezydent Duda nie przyjechał do Izraela, bo się wstydzi.
Część czwarta:
fot.flickr/Kurdishstruggle/Kurdowie
Prof. Farhang Muzaffary mówi o sytuacji w Irbilu, gdzie amerykańska baza została ostrzelana przez Iran. Na szczęście nie ma ofiar, a cywile są bezpieczni. Stwierdza,że nie wiadomo, czyim mediom wierzyć- amerykańskim czy irańskim, jeśli chodzi o skutki irańskiego odwetu. Zauważa, że w Harirze blisko do Irbilu, gdzie znajduje się inna baza wojska amerykańskiego, też na pustyni, znaleziona została pusta rakieta bez prochu. Zauważa, że Amerykanie spodziewali się dzisiejszego ataku. „Wszyscy Kurdowie w Kurdystanie nie lubią tego generała, gdyż miał zabić wielu Kurdów w Iranie”- mówi o zabitym irańskim wojskowym. Kurdowie byli zadowoleni z amerykańskiej operacji. Prof. Muzaffary podkreśla, że generał miał krew na rękach. O rezolucji irackiego parlamentu stwierdza, że przeszła ona głosami szyitów, a kurdyjski deputowani nie brali wtedy udziału w głosowaniu. Rozmówca Magdaleny Uchaniuk-Gadowskiej obawia się powrotu ISIS do Iraku. Mówi o tym, kto rządzi w Iraku. W podzielonym kraju dużo do powiedzenia ma przywódca irackich szyitów Muktad as-Sadr. Stwierdza, że prezydent Regionu Kurdystanu Masud Barzani dzwonił do prezydenta Trumpa, mówiąc o chęci utrzymania pokoju w regionie.
Część piąta:
Łukasz Przybyszewski o ataku irańskim na bazy amerykańskie w Iraku. Stwierdza, że są to „cele statyczne, bardzo łatwe i do rażenia i do zidentyfikowania jako celu takiego ataku”. Celem ataku, wobec faktu, że zaatakowano bazę, w której są także siły innych członków koalicji, Iran może chcieć skłócić Amerykę z jej europejskimi sojusznikami. Nasz gość zauważa, że pro-irańskie siły irackie mogą dokonać kolejnego ataku, ale nie wiadomo kiedy zrobi to sam Iran. Mówi o odchodzeniu Teheranu od porozumienia nuklearnego. Zostały zniesione limity uzdatniania, ale nie nadzór Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. O nastrojach w Iranie po śmieci gen. Sulejmaniego Przybyszewski stwierdza, że „sytuacja podobna do tej u nas po 10 kwietnia, naród się skonsolidował”. Mówi o swobodzie wyznania w Iranie, stwierdzając, że nie ma specjalnych ograniczeń jeśli chodzi o kult. [W Iranie swoje religie mniejszości religijne mogą praktykować, ale porzucenie islamu jest karalne-przyp. red.]
Donald Trump i Benjamin Netanjahu, autor: U.S. Embassy Tel Aviv, www.flickr.com
Wojciech Jeśman o tym, jak na sytuację z Iranem reagują Amerykanie. Stwierdza, że większość ludzi ma poważne problemy z ostatnimi akcjami Trumpa. Zauważa, iż „Kongres stoi na stanowisku, że to on powinien mieć ostatnie zdanie jeśli chodzi o decydowanie o wojnę i pokoju” podczas, gdy Trump ma inne zdanie w tej kwestii. Jeśman podkreśla, że „ z punktu widzenia prawa międzynarodowego zabójstwo gen. Sulejmaniego jest przestępstwem”. Omawia kwestię obecności wojsk amerykańskich w Iraku. Uważa, że może jeszcze dojść do eskalacji. Podkreśla, że od działań amerykańskich odciął się nawet Izrael ustami premiera Netanjahu, podczas, gdy polski premier i prezydent „uważają, że mamy tutaj zobowiązania”. [Właściwie to premier Morawiecki stwierdził, że „W tym przypadku, w którym Stany Zjednoczone podejmują decyzję samodzielnie oczywiście jest to ich decyzja„]. Dodaje, że w Stanach jest wiele głosów krytycznych wobec ostatnich działań administracji Trumpa, choć ta znajduje też swych bezinteresownych obrońców. Zauważa, że lewica amerykańska zorganizowała 70 protestów w kraju, co ocenia jako znaczną liczbę.
„Generał był bohaterem narodowym walki z ISIS i terroryzmem w ogóle”. Tak na środowej konferencji mówił ambasador Islamskiej Republiki Iranu w Polsce Masud Edrisi Kermanszahi.
Przedstawiciel Islamskiej Republiki podkreślał, że Stany Zjednoczone próbują oczernić wizerunek gen. Kasema Sulejmaniego. Tymczasem, jak stwierdził:
Była to osoba która poprzez swoje działania walki z ISIS uratowała życie wieku ludzi na całym świecie. Uwolniła ludzi z zagrożenia ze strony ISIS. Co by było gdyby ISIS nadal działało? Jak wyglądałby nasz region?
Stwierdził, że to Donald Trump zlecając morderstwo generała dokonał aktu terroru, dodając, że USA przyczyniły się do wzmożenia napięć na bliskim wschodzie i nie są zainteresowane pokojem.
Oni mienia się być kłamliwie przywódcami koalicji zwalczającej terroryzm. To oni sami przeprowadzili zbrodnicza akcje terrorystyczną i to na terenie państwa trzeciego. Ta akcja była pogwałceniem prawa międzynarodowego i deklaracji założycielskiej ONZ.
Podkreśla, że „Iran nie ma z nikim żadnych problemów, z nikim nie mamy konfliktu” i nie chce wojować z żadnym krajem. Apeluje, aby państwa trzecie nie stawały po stronie Stanów Zjednoczonych i ich „spraw wyborczych”. Zaznaczał, że:
Jesteśmy na własnym terytorium i we własnym regionie. To USA przybywa z innego regionu, po to by dążyć do własnych korzyści i wywołuje wojnę.
Masud Kermanszahi zauważył, że Polskę i Iran łączą od wieków przyjazne stosunki:
Nie muszę wspominać o wieloletniej przyjaźni z Polską. Polska od 500 lat jest naszym przyjacielem.
Ukraińcy nie wykluczają, że ich samolot uległ atakowi terrorystycznemu. Irańskie media promują tezę o awarii silnika.
Samolot Boeing 737-800 należący do linii lotniczych Ukraine International Airlines rozbił się tuż po starcie z międzynarodowego portu lotniczego Teheran-Imam Khomeini. Maszyna miała wylądować w Kijowie o godzinie 8 czasu lokalnego (godz. 7 w Polsce). Jak poinformował rzecznik Urzędu Lotnictwa Cywilnego Iranu Reza Dżafarzadeh:
Po starcie z lotniska Teheran-Imam Khomeini samolot spadł na ziemię pomiędzy miejscowościami Parand i Szahriar.
Dżafarzadeh dodał, że dodał, że na miejscu katastrofy pracują eksperci i śledczy w związku ze wszczęciem dochodzenia. Ukraińskie władze podały, że znajdują się tam również dyplomaci tego kraju akredytowani w Iranie.
Ambasada Ukrainy w Teheranie wydała komunikat, w którym stwierdziła, że przyczyny katastrofy samolotu wymagają głębszego wyjaśnienia. W oświadczeniu ukraińskiego przedstawicielstwa w Iranie czytamy:
Informacje na temat przyczyn katastrofy lotniczej są wyjaśniane przez komisję. Wszelkie oświadczenia dotyczące przyczyn wypadku przed podjęciem decyzji przez komisję nie są oficjalne.
Przekaz ambasady wzmocnił ukraiński premier Ołeksij Honczaruk. Na specjalnej konferencji prasowej powiedział:
Każda wersja, która pojawi się przed oficjalnymi wnioskami będzie manipulacją.
Według ambasady Ukrainy bilet na lot wykupiło 168 osób. W pierwotnym oświadczeniu Ukraińcy zakomunikowali, że przyczyną tragedii była awaria silnika. Podobna wersja dominuje w irańskich mediach. Premier Honczaruk poprosił o możliwość dołączenia przez Ukrainę do irańskiego śledztwa ws. katastrofy. Kierujący irańską agencją lotnictwa cywilnego Ali Abedzadeh zakomunikował na razie, że czarne skrzynki nie zostaną przekazane Boeingowi. Półoficjalna agencja informacyjna Mehr poinformowała, że władze irańskie nie zdecydowały jeszcze, komu przekażą czarne skrzynki w celu odczytania zapisanych na nich danych.
Sytuację na Bliskim Wschodzie, kwestię bezpieczeństwa polskich żołnierzy w Iraku komentują: premier Mateusz Morawiecki, minister Jacek Czaputowicz, rzecznik rządu Piotr Müller i poseł Borys Budka.
Szef polskiego rządu podkreślał podczas swojego wystąpienia, że:
Jesteśmy w stałym kontakcie z panem prezydentem. Cały czas monitorujemy sytuację.
Decyzje na temat Bliskiego Wschodu i żołnierzy Paktu tam stacjonujących podejmowane będą konsultowane ze wszystkimi członkami NATO. O sytuacji w tym regionie Mateusz Morawicki powiedział, że jest „niestabilna od kilku miesięcy”. Przypomina atak na instalacje rafineryjne w Arabii Saudyjskiej i ostrzelanie statków w Zatoce Perskiej.
Dochodzi tam do wzajemnej wymiany ciosów. […] Sytuacja się zaostrza wraz ze likwidowaniem gen. Sulejmaniego. W tym przypadku, w którym Stany Zjednoczone podejmują decyzję samodzielnie oczywiście jest to ich decyzja, my natomiast mamy obowiązek dbania o polskich żołnierzy.
Premier zaapelował do opozycji o współpracę przy działaniach na rzecz deeskalacji konfliktu i ochrony polskich żołnierzy. Podkreślał, że w ramach Paktu Północnoatlantyckiego:
Jesteśmy poważnym partnerem, który przeznacza ponad 2% budżetu na wydatki zbrojeniowe.
Minister spraw zagranicznych podkreślił z kolei, że należy „nie narażać niepotrzebnie bezpieczeństwa” żołnierzy sił NATO stacjonujących w Iraku. Jak stwierdził Jacek Czaputowicz:
Były rozważane warianty ewakuacji do bardziej bezpiecznego obszaru, Kuwejtu na przykład. Natomiast ocenę tego, czy jest to już ten poziom zostawiamy ekspertom i dyplomatom.
Pytany przez Łukasza Jankowskiego rzecznik rządu Piotr Müller, stwierdził, że
Nie wykluczamy, że podwyższenie takiego alertu może mieć miejsce.
Wolę współpracy z rządem dla bezpieczeństwa polskich obywateli wyraził przewodniczący klubu Koalicji Obywatelskiej Borys Budka.
Będziemy wspierać rząd we wszystkich sprawach bezpieczeństwa Polek i Polaków.
Poseł podkreślił, że jego formacja jest merytoryczną opozycją, a dialog i rozmowa są potrzebne. Temu ostatniemu służyć powinna Rada Bezpieczeństwa Narodowego.
Czy potrzeba zwołania Rady Bezpieczeństwa Narodowego? Czy polscy żołnierze opuszczą Irak, nawet jeśli nie zrobią tego Amerykanie? Jak ocenia działania marszałka Senatu? Odpowiada prof. Zbigniew Rau.
Prof. Zbigniew Rau o eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie oraz katastrofie ukraińskiego samolotu, w którym zginęło 176 osób. Wyraża swoje współczucie w związku z tą ostatnią. Zauważa, że do katastrofy doszło w chwili, kiedy sytuacja i tak jest napięta w związku ze stosunkami irańsko-amerykańskimi. Zauważa przy tym, że Bliski Wschód jest od wielu lat regionem, gdzie krzyżuje się rywalizacja polityczna, walka ideologiczna i starcia zbrojne.
Musimy pamiętać, że samo zwołanie rady gabinetowej jest wskazaniem na to, że sytuacja jest szczególna.
Dla Polski poza kwestią irańską istotna jest także polityka historyczna Rosji. Poseł PiS podkreśla, że nasz wschodni sąsiad chce stosunki polsko-rosyjskie „oprzeć o kompletnie anty-historyczne narracje”. Rosyjski atak propagandowy Rosji na Polskę, tłumaczy sukcesami naszego państwa, które rozwija wraz z innymi państwami regionu projekt Trójmorza. W propozycji opozycji, aby zwołać Radę Bezpieczeństwa Narodowej nasz gość widzi działanie na rzecz podzielenia, a nie zjednoczenia Polski.
Jest to, jak rozumiem, zakładanie, że będzie to forum, które pozwoli upublicznić spór krajowy i nadać mu forum międzynarodowe.
Tymczasem „rozgrywanie sytuacji międzynarodowej na wewnętrzną korzyść, to jest to, czego oczekują nasi przeciwnicy”. Parlamentarzystom powinna wystarczyć w tej chwili Komisja Spraw Zagranicznych Sejmu, twierdzi jej przewodniczący. Komisja, która jest „parlamentarnym dopełnieniem Ministerstwa Spraw Zagranicznych” zbierze się niedługo. Polityk odnosi się do kwestii obecności polski żołnierzy w Iraku.
Żołnierz polski nigdy nie pozostawał w kraju w którym był niemile widziany.
Nie wyklucza wyprowadzenia z Iraku polskiego kontyngentu jeśli taka będzie konsekwentnie wyrażona i podtrzymywana wola władz irackich. Co do możliwości wyjścia Polaków przy pozostaniu na miejscu Amerykanów, stwierdza, że to kwestia, którą ewentualnie należałoby negocjować z naszymi sojusznikami z Paktu Północnoatlantyckiego. Podkreśla, że to do czego zawsze trzeba dążyć, to „sformułowanie płaszczyzny porozumienia i jedności”. Parlamentarzysta komentuje także inicjatywy w polityce zagranicznej marszałka Senatu.
Pierwsze działania marszałka senatu można by zinterpretować jako niefortunne […]. Teraz widzimy, że jest to ciąg działań za którymi stoją przemyślenia, które mają trwały charakter. Nie można mówić o działaniach niefortunnych, tylko o szkodliwych.
Podkreśla, że prof. Tomasz Grodzki „nie ma konstytucyjnego uprawomocnienia do prowadzenia takiej polityki” w związku z czym nie może być traktowany przez swych zagranicznych partnerów wiarygodnie, a co za tym idzie należy wątpić w skuteczność jego działań. Prof. Rau podkreśla przy tym „imperatyw wewnętrznej jedności” przypominając tragiczne dla naszego kraju w skutkach czasy, kiedy „Polska była podzielona między Sasa i Lasa, a jedni i drodzy mieli zagranicznych mocodawców”.
Krzysztof Skowroński i dr Jacek Bartosiak rozmawiają o możliwych scenariuszach rozwoju sytuacji na Bliskim Wschodzie po śmierci gen. Kasema Sulejmaniego.
Dr Jacek Bartosiak mówi o ataku rakietowym Iranu na amerykańskie bazy wojskowe w Iraku:
Świadczy on o tym, że Iran jest w stanie horyzontalnie poszerzać i eskalować konfrontację ze Stanami Zjednoczonymi, i że Amerykanie nie mają sanktuariów lądowych na teatrze operacyjnym Bliskiego Wschodu.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego stwierdza, że obecna sytuacja jest „testem dojrzałości strategicznej dla USA”. Ocenia, że trudno znaleźć jednoznaczną przyczynę decyzji o zabiciu generała Sulejmaniego, a wszystkie podawane w przestrzeni publicznej motywy są jedynie spekulacjami:
Nie wiadomo, co było pierwszym stopniem drabiny eskalacyjnej. […] Będziemy kiedyś o tym czytać w książkach.
Jak mówi współgospodarz programu „Strategy and Future”:
Trwa asymetryczna, trzydziestoletnia wojna na Bliskim Wschodzie, gdzie Iran rośnie w siłę […] Amerykanie próbują to powstrzymać, ale nie mają tyle siły, nie są wystarczająco obecni na Bliskim Wschodzie. […] Tracą czas i zasoby, zamiast skoncentrować się na konfrontacji z Chinami.
Dr Bartosiak zwraca uwagę, że zmniejszenie obecności Amerykanów na Bliskim Wschodzie jest korzystna dla Polski, bo umożliwia zaangażowanie się USA na „pomoście bałtyckim”. Siły Iranu rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego upatruje w nieprzerwanym od starożytności istnieniu „imperium Persów”. Podkreśla jednak, że konfrontacja amerykańsko-chińska mu dużo większe znaczenie dla przyszłości świata:
Amerykanie mają za dużo frontów, za dużo wyzwań. To jest niedobre także dla nas. […] Jeżeli nie znajdą formuły wyjścia z Bliskiego Wschodu i stabilizacji tego regionu bez uszczerbku dla swojej reputacji, to każdy dzień, gdy żołnierz amerykański w drodze do Dikritu złamie nogę, będzie sygnałem, że długie są ręce Persów – co nie będzie prawdą, ale wszyscy tak będą myśleli.
Współgospodarz programu 'Strategy and Future” przestrzega przed wzrostem rosyjskich wpływów w Libii:
Kto kontroluje Libię i Cyrenajkę, kontroluje cieśniny sycylijskie. To spowoduje z czasem, że zachodnie państwa mogą być wyłączone ze wschodniego Morza Śródziemnego. To spowoduje zamknięcie Morza Śródziemnego dla oceanu światowego. Jeżlei jeszcze chińska flota wpłynie na Morze Śródziemne i skonsoliduje się z rosyjską, mamy zupełnie inną sytuację na Bliskim Wschodzie.
Przewodniczący sejmowej komisji do spraw energii i Skarbu Państwa krytycznie ocenia międzynarodową aktywność marszałka Senatu. Chwali politykę gospodarczą rządu Zjednoczonej Prawicy,
Poseł PiS Marek Suski mówi o konieczności wygrania przez Andrzeja Dudę wyborów prezydenckich, jeżeli obóz Zjednoczonej Prawicy chce mieć możliwość spokojnego realizowania swojej polityki w kolejnych latach:
Trudno byłoby oto, że by sprawy w Polsce posuwały się w dobrym kierunku, gdyby prezydent był z innego obozu politycznego niż rząd. […] Jeżeli mielibyśmy mieć takiego prezydenta jak marszałek Senatu, to mogłoby dojść do katastrofy.
Polityk podkreśla bardzo dobre relacje między prezydentem a partią rządzącą. Negatywnie z kolei ocenia próby prowadzenia polityki zagranicznej przez marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego:
Wyjazdy do Brukseli, konsultowanie ustaw z urzędnikami jakiegokolwiek innego państwa, czy też Unii Europejskiej, przypominają mi konsultowanie polityki przez komunistów w Moskwie. Taka praktyka jest skandalem. Żaden szanujący się polityk takich rzeczy nie robi. Pan marszałek czyni z siebie pośmiewisko w Europie. […] To że jesteśmy w Unii nie znaczy, że mamy być tam na kolanach. […] W traktatach unijnych nie było żadnej mowy, ze Unia będzie decydować jak wygląda sądownictwo w jakimkolwiek kraju. […] Konstytucja wyraźnie mói, kto prowadzi politykę zagraniczną i nie ma tam marszałka Senatu.
Poseł PiS stwierdza, ze powinniśmy w pierwszej kolejności dbać o własny interes narodowy, a dopiero potem o wspólne interesy europejskie. Mówi o niejasnościach wokół spotkania marszałka Grodzkiego z ambasadorem Federacji Rosyjskiej w Warszawie. Stwierdza, że należy przyjrzeć się stenogramowi z tego spotkania.
Poruszony zostaje również temat projektu zrównoważonego budżetu na 2020 r:
Premier jest bankowcem, więc wie, jak policzyć te wszystkie słupki matematyczne, żeby się zgadzało. Jestem przekonany, że ten budżet jest jednym z najlepszych. Jest to duży budżet, a jednocześnie wydatki równoważą przychody w budżecie. To historyczny moment w tym trzydziestoleciu po odzyskaniu suwerenności.
Marek Suski uwypukla prozdrowotny cel podwyższenia akcyzy na alkohol i wprowadzenia podatku cukrowego. Mówi o kluczowym znaczeniu cen energii dla wszystkich innych gałęzi gospodarki. Wzrost cen energii tłumaczy drożeniem surowców. Zwraca uwagę na „absurdalną” walkę części ekologów z węglem.
Jak mówi polityk, zmiany klimatyczne wynikają z naturalnych cykli przyrody. Stwierdza, że wymagania Unii Europejskiej w kwestii przestawienia gospodarki z węgla na inne źródła energii jest drastyczna. Apeluje o pomoc finansową Unii dla Polski na ten cel.
Poseł PiS odnosi się do fuzji PKN Orlen i Energi. Stwierdza, że przyczyni się ona do rozwoju obu tych firm. Ocenia,że spółki Skarbu Państwa pod rządami Zjednoczonej Prawicy funkcjonują bardzo dobrze.
Gość „Poranka WNET” ocenia sytuację na Bliskim Wschodzie. Stwierdza, że załagodzenie tamtejszego konfliktu metodami dyplomatycznymi jest bardzo trudne.
Na koniec rozmowy, Marek Suski pozytywnie ocenia decyzję prezydenta Andrzeja Dudy z uczestnictwa w obchodach rocznicy wyzwolenia Auschwitz w Jerozolimie. Stwierdza, że rosyjskie oskarżenia o antysemityzm są „nie do przyjęcia”. Uznaje je za zemstę Rosji na Polsce z powodu jej suwerennej wobec Federacji Rosyjskiej polityki.
Parlamentarzysta Konfederacji Dobromir Sośnierz mówi o konieczności wycofania polskich wojsk z Iraku i prowadzenia bardziej asertywnej polityki wobec Izraela.
Poseł Konfederacji Dobromir Sośnierz odnosi się do irańskiego ataku na amerykańskie bazy w Iraku:
Zaostrzanie tego konfliktu nie jest nam do niczego potrzebne. Bliski Wschód od kilkudziesięciu lat jest ropiejącą raną na ciele świata. Dolewanie tam przez Amerykanów oliwy do ognia jest zupełnie zbędne. Nie bardzo rozumiem sens tego działania. To próba prowokacji Iranu do wojny.
Rozmówca Łukasza Jankowskiego stwierdza, że Polska powinna wycofać swoje wojska z Iraku:
Zostaliśmy jednoznacznie wyproszeni razem z sojuszniczymi siłami, więc myślę że powinniśmy się zabierać.
Dobromir Sośnierz ocenia politykę Iranu jako „awanturniczą i szkodliwą dla świata”. Mówi,że kraj ten, jako znacznie słabszy od Stanów Zjednoczonych, ucieka się do „wojny półpartyzanckiej”.
Parlamentarzysta chwali decyzję prezydenta Andrzeja Dudy o rezygnacji z przyjazdu do Jerozolimy na obchody rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau:
Skoro nie dali mu nic powiedzieć, to jest to jedyna słuszna reakcja. Mam nadzieję ze rząd teraz zrozumie, ze prowadzenie polityki w jarmułkach, na chanuce, nie przynosi żadnych pożądanych efektów i nie ma się po co upokarzać.
Gość „Poranka WNET” apeluje o uchwalenie ustawy „Stop 447”. Obawia się nacisków USA w tej sprawie. Odnosi się również do projektu budżetu na 2020 r., który nie zakłada deficytu w kasie państwa. Ocenia, że jest to wynik sztuczek księgowych i dobrej koniunktury światowej. Zwraca uwagę na pozytywną rolę imigrantów w budowie siły ekonomicznej Polski.