Fot. materiały prasowe PKWP
Baszar el Asad samowolnie wyprowadził swój kraj z organizacji międzynarodowych. Apele o zniesienie sankcji to populizm – mówi ekspert ds. bliskowschodnich.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Gospodarz „Studia Bejrut” o wyborach prezydenckich w Iranie i zapowiedzi powrotu do rozwijania programu jądrowego oraz wpływach rosyjskich na Bliskich Wschodzie.
Kazimierz Gajowy ocenia, że wybory prezydenckie w Iranie są klęską reżimu. Kandydat obozu władzy wygrał wybory przy niskiej, jak na Iran, frekwencji.
To, co miało być referendum poparcia dla aktualnego reżimu, jest po prostu krachem.
Odliczając głosy nieważne wychodzi, że ważnie zagłosowało 40 proc. Irańczyków. Stanowi to spory spadek w porównaniu do poprzednich wyborów, gdzie frekwencja wyniosła 70 proc.
Prezydent-elekt Ebrahim Ra’isi zapowiedział, że Teheran nie zamierza czekać w nieskończoność na rezultaty prac komisji w Wiedniu.
Co to oznacza? Niewątpliwie jedno- powrót do budowy bomby atomowej.
Jak przewiduje gospodarz „Studia Bejrut”, możliwe jest zwiększenie wpływów rosyjskich w regionie. Wyjaśnia, że
Rosyjskie wpływy w Libanie nie dotyczą bezpośrednio samego Libanu, co Syrii.
Dzięki rosyjskiemu wsparciu u władzy utrzymał się syryjski prezydent Baszar Al-Asad. Rosja posiada bazę portową w mieście Latakia.
Militarnie panuje tutaj Rosja.
W związku z tym wielu Libańczyków kieruje się ku stronie Rosji, jako która siły może udzielić ich krajowi pomocy. Hezbollah mówi o współpracy z Chinami.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.W.K./A.P.
Kazimierz Gajowy o zmianach politycznych na Bliskim Wschodzie, umacnianiu się Rosji w regionie i słabnięciu pozycji Stanów Zjednoczonych oraz o sytuacji w Izraelu i odmrożeniu turystyki w Libanie.
Kazimierz Gajowy mówi, że gorąco jest w bliskowschodniej polityce. Dawniej zwaśnione kraje odnawiają wzajemne stosunki. Egipt odnawia stosunki z Turcją, po tym jak w 2013 r. obecny prezydent Abd al-Fattah as-Sisi obalił swojego poprzednika Muhammada Mursiego, ze wspieranego przez Ankarę Bractwa Muzułmańskiego. Podobnie Arabia Saudyjska z Syrią. W tej ostatniej wbrew oczekiwaniom niektórych utrzymał się przy władzy prezydent Baszar Al-Asad. Nie podzielił on losu Muammara Kaddafiego. Asadowi pomogła słaba polityka Stanów Zjednoczonych i zdecydowana Rosji na Bliskim Wschodzie. We Władimirze Putinie część Libańczyków, jak mówi nasz korespondent, widzi zbawiciela.
Biden jest postrzegany jako miękki polityk.
Gajowy stwierdza, że obecna sytuacja w Izraelu sprzyja Hezbollahowi. Brak wewnętrznej stabilizacji w tym pierwszym daje oddech Partii Boga. W maju będzie funkcjonować w Libanie turystyka, świecka i pielgrzymkowa, na co czeka wielu Libańczyków.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Jakie poglądy ma przewidywany przyszły kanclerz Niemiec? Jan Bogatko o wyborze Armina Lascheta na przewodniczącego CDU i jesiennych wyborach do Bundestagu.
26 września odbędą się wybory do Bundestagu i one zadecydują o przyszłości Niemiec.
Zdaniem Jana Bogatki koalicja CDU/CSU z SPD jest mało prawdopodobna, gdyż socjaldemokraci są na straconej pozycji. Według sondaży SPD mogłaby liczyć na 15 proc., co jest słabym wynikiem jak na ambicje tej partii. W sondażach wyprzedzają SPD Zieloni z poparciem 19 procent. Obecnie jest to poważna partia, choć jak wspomina nasz korespondent:
Pamiętam początki tej partii. […] Pamiętam pierwsze demonstracje tej partii na rzecz uznania pedofilii za orientację seksualną.
Komentuje wybór premiera Nadrenii-Westfalii na nowego szefa CDU. Początkowo nie wydawało się żeby Armin Laschet miał wygrać wewnętrzne wybory.
Mówi się, że Laschet jest człowiekiem środka, ale to nie do końca jest tak. Uważa się Lascheta za kryptosocjalistę, który chce w sposób populistyczny zawładnąć głosami.
Tymczasem niemieckie koła gospodarcze pozostają silne. Jak zauważa rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego, Laschet ma szansę się z nimi porozumieć. Dla Polaków najciekawsze jest podejście nowego lidera niemieckich chadeków do polityki zagranicznej. To zaś, jak mówi Bogatko, jest bardzo lewicowe.
W wojnie syryjskiej Laschet opowiedział się po stronie dyktatora Baszara al-Asada.
Niemiecki polityk oskarżył Amerykanów o wspieranie Państwa Islamskiego. Stwierdził, że sytuacji w Syrii nie da się rozwiązać inaczej niż przy wsparciu Rosji. Jan Bogatko wskazuje, że nie wiadomo, czy wybory nie potoczą się wbrew obecnym sondażom. Obecnie jednak wygląda na to, że to Armin Laschet będzie następcą Angeli Merkel.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Dr Maria Giedz mówi o wyborach do syryjskiego parlamentu, braku w nim reprezentacji kurdyjskiej, ekspansji armii tureckiej w Iraku i Libii oraz konfliktowej sytuacji w prowincji Idib.
Dr Maria Giedz, ekspert ds. kurdyjskich opowiada o wynikach wyborów parlamentarnych w Syrii i podaje, że na 250 miejsc w parlamencie, partia obecnego prezydenta Syrii otrzymała 177 mandatów.
W tych wyborach w sumie wzięło tylko 33% mieszkańców Syrii, około 6 mln osób. Okazuje się, że do parlamentu weszło również 4 Kurdów. Trzech z nich to przedstawicieli partii komunistycznej, a jeden z nich jest przedstawicielem partii Baas. Tak naprawdę oni nie reprezentują Kurdów.
Zdaniem rozmówczyni Jaśminy Nowak, kandydaci w wyborach byli dokładnie prześwietlani przez syryjskie władze, dlatego też nie można mówić o uczciwych wyborach. Odnosząc się do prowincji Idib, dr Giedz podkreśla, że Turcja chroni znajdujących się na tym terenie członków ISIS, natomiast rząd Baszara al-Asada chciałby się ich pozbyć. Z kolei państwa zachodnie wspierają władze Turcji i przymykają oko na represje do jakich dochodzi w tym kraju, a także zagraniczne działania destabilizujące prowadzone przez prezydenta Erdogana:
Kilka dni temu Turcja zbombardowała północny Irak, ale w żadnych mass mediach nie usłyszą państwo takiej informacji. Turcja próbuje przejąć północne partie Libii, a w powietrzu wisi konflikt z Egiptem (…) My już zapomnieliśmy, że w 1974 roku Turcja zajęła północny Cypr. Jeździmy na wakacje na Cypr i nie zwracamy uwagi, że spora partia wyspy jest zajęta przez Turcję, a na jej miejscu powstało quasi-państwo.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
M.K.
Czemu dawna chrześcijańska bazylika zostanie przekształcona z muzeum w meczet? Dr Konrad Zasztowt o polityce prezydenta Turcji, sytuacji chrześcijan w tym kraju i wielu frontach polityki Ankary.
Dr Konrad Zasztowt komentuje ogłoszone przekształcenie Hagii Sophii z muzeum w meczet. Dawna chrześcijańska świątynia była muzeum od rządów Kemala Paszy Atatürka. Nasz gość zauważa, że modlitwy muzułmańskie w Hagii Sophii odbywają się już od pewnego czasu. Nie jest to więc aż taka rewelacja, choć wzbudza to emocja także w samej Turcji. Dr Zasztowt ocenia, że ruch ten ma być dla prezydenta Erdoğana pokazem siły dla tureckiego społeczeństwa.
Ze strony Kościoła katolickiego, także Kościołów prawosławnych, przede wszystkim greckich duchownych i przywódców Kościoła prawosławnego jest brak zrozumienia i oburzenie taką decyzją Erdoğana. To pokazuje też, że sytuacja mniejszości prawosławnej, mniejszości greckiej jest bardzo trudna.
Zauważa, że sytuacja chrześcijan tureckich w pierwszych latach rządów obecnego prezydenta się poprawiała, gdy Turcja aspirowała do Unii Europejskiej. Obecnie jednak się pogarsza.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego mówi także o tureckim zaangażowaniu w Syrii wskazując, że doprowadziło ono do konfliktu z Rosją, z którą Turcja współpracuje.
W lutym doszło do takiej eskalacji w regionie Idlib, w tym ostatnim regionie niekontrolowanym niekontrolowanym przez reżim Asada, który chce go odbić przy pomocy Rosji, a Turcja stara się tam opierać opozycję, aby powstrzymać Rosję i Asada.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Dr Konrad Zasztowt o zawieszeniu broni w syryjskiej prowincji Idlib, roli Rosji, skuteczności tureckich dronów, nastrojach w tureckiej armii i możliwości rozmów pokojowych prezydentów Turcji i Syrii.
Wojna trwa dalej, konflikt w Idlibie trwa dalej.
Dr Konrad Zasztowt stwierdza, że Rosja dalej będzie wspierać prezydenta Asada w odzyskaniu kontroli nad całą Syrią. Rozejm, który wszedł w życie to „zatwierdzenie status quo”. Odnosi się do ataku tureckiego drona na syryjskich żołnierzy tuż przed wejściem w życie zawieszenia broni. Zauważa, że w takich sytuacjach walka aż do wejścia rozejmu w życie to nic nowego. Obie strony bowiem dążą do poprawienia swej pozycji negocjacyjnej przez sukcesy militarne.
Turcja odniosła wiele sukcesów dzięki dronom własnej tureckiej produkcji.
Dzięki nim „duża liczba sprzętu i żołnierzy Asada została wyeliminowana”. Specjalista ds. tureckich zauważa, że prezydent Erdoğan nie może liczyć na pełne poparcie swych wojskowych wobec wojny z Syrią. Poparli oni kampanie przeciw syryjskim Kurdom, których Turcy postrzegają jako przedłużenie Partii Pracujących Kurdystanu. Nie wszystkie kręgi w armii są jednak chętne kontynuować walkę z Asadem.
Prezydent Erdoğan nie rozważa rozmów z Asadem, bo byłoby to sygnałem jego słabości.
W związku z tym, choć obecnie prezydent w Turcji to wyklucza, to w przyszłości może zostać przymuszony przez niechętne wojnie kręgi armii do rozpoczęcia rozmów pokojowych.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Dr Maria Giedz o sytuacji w Idlib, współpracy i konflikcie turecko-rosyjskim, roli Amerykanów w regionie oraz o tym w czym od Erdoğana jest lepszy Asad i jak ten pierwszy zdradził NATO.
Świat pozwala Turcji na robienie tego, czego chce.
Dr Maria Giedz przybliża sytuację w syryjskiej prowincji Idlib, gdzie mieszkają 2 mln ludzi. Jest ona bardzo napięta za sprawą Turcji, która, jak podkreśla, bezprawnie na te tereny wkroczyła. Idlib stanowi obecnie „ostatni bastion dżihadystów”, których resztka dzięki interwencji tureckiej się tam przeniosła. Ekspertka podkreśla, że:
Turcja popiera dżihadystów.
Turcy, choć nie chcą się przyznać „popierają, wspierają, finansują, szkolą” islamistów. Przykładem tego ma być likwidacja przez Amerykanów samozwańczego kalifa Abu Bakra al-Baghdadiego w pobliżu granicy z Turcją, która twierdzi, że nie wiedziała o jego obecności. Dr Giedz o likwidacji szefa ISIS mówi, że „Amerykanie zrobili to po cichu przed Turkami, wiedząc, że Turcy nie podadzą siedziby Baghdadiego”.
Z Afrin wyrzucono prawie wszystkich Kurdów.
Zwraca uwagę na tragiczne położenie mieszkańców okupowanych przez Turcję obszarów Syrii. Kurdowie uciekają z nich na tereny kontrolowane przez syryjski rząd „Turcy nie pozwalają im w ogóle żyć, a Asad wykorzystuje ich, ale pozwala im jakoś funkcjonować”.
Zbliżenie rosyjsko-tureckie zaczęło się, gdy na Bliski Wschód zaczęli wkraczać Amerykanie.
Stany Zjednoczone zapewniały w regionie względny spokój. Rozmówczyni Jaśminy Nowak zwraca uwagę, że kilka dni po deklaracji prezydenta Donalda Trumpa wycofania się z wojsk amerykańskich z Syrii, do kraju tego wkroczyły siły tureckie. Te ostatnie i siły rosyjskie dotąd się omijały, ale, jak zauważa dr Giedz, Turcja postanowiłą zwiększyć liczebność swoich sił, które utrzymują 12 posterunków w Idlib, co nie spodobało się Rosji. Jednocześnie „Syria staje się potencjalnie bardzo zamożnym krajem”, gdyż odkryto w niej „olbrzymie złoża ropy naftowej”. Turcja ma trochę własnych złóż w pobliżu miasta Batman.
Erdoğan kilkakrotnie zdradził Sojusz […] zaczyna współpracować z Rosją.
Ekspertka zauważa, że Turcja pozostając w NATO rozwija współpracę z Rosją, co nazywa zdradą.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Kazimierz Gajowy o zamachu na irańskiego generała, przeszłości Sulejmaniego, tym dlaczego mógł stać się niewygodny i czy grozi nam wojna Stanów z Iranem w zw. z jego śmiercią.
Kazimierz Gajowy o skutkach zabójstwa irańskiego generała Kasema Sulejmaniego przez Stany Zjednoczone. Stwierdza, że „media za bardzo się podniecają” tą historią i rolą jaką wojskowy pełnił. Denat w chwili wybuchu rewolucji islamskiej miał 22 lata. Rozwijał swoją karierę w czasie krwawej wojny iracko-irańskiej. W tym czasie, jak zauważa Gajowy, CIA interesowało się tym młodym, dobrze rokującym oficerem. Co ciekawe w raportach pozytywnie oceniono możliwość jego ewentualnej rekrutacji.
11 IX wszystko się zmienia. […] Pan Bush ogłasza oś zła i w tej osi znajduje się Iran.
Po 2001 r. Kasem Sulejmani odgrywał większą rolę, często (wręcz ostentacyjnie wobec wrogów) jeżdżąc, do Syrii i Libanu, gdzie odpowiednio uratował Baszara al-Asada i wzmocnił Hezbollah. Ten ostatni zawdzięcza mu to, że obecnie dysponuje nie 11 czy 12 tysiącami rakiet, tylko 80 tys. i to inteligentnych.
Kasem Sulejmani stał się za mocny. […] Mówiło się, że ma być kandydatem na prezydenta Iranu.
Dziennikarz podkreśla, że „nic się nie dzieje z niczego”, więc „ktoś musiał poinformować, że Sulejmani wyjechał z Libanu”, jak i kiedy miał przybyć do Iraku itd. Nastąpił więc „splot pewnych porozumień”. W 2021 r. Irańczycy będą wybierać prezydenta. Gajowy zauważa, że jeszcze przed ostatnimi wyborami prezydenckimi w Iranie mówiono o nim jako możliwym kontrkandydacie dla urzędującego Hasan Rouhaniego. Podobnie obecnie niektórzy spodziewali się, że zgłosi w nich swój start, choć sam zainteresowany podkreślał, że nie zamierzy, gdyż jest „tylko skromnym żołnierzem”.
Nikt nie jest do wojny przygotowany i nikomu na tej wojnie nie zależy.
Redaktor „Studia Bejrut” podkreśla, że od czasów rzymskich nikt na tych ziemiach nie prowadził wojny zimą. Przewiduje, że kontynuowana będzie wojna medialna, która przekształci się w gospodarczą. Iran zapewne odpowie jakimś symbolicznym atakiem, na który nastąpi odpowiedź, a później rozpoczną się negocjacje.
Dawno nie słyszałem, żeby było powiedziane: „na rozkaz pana prezydenta został zamordowany ten i ten.
Przeprowadzona przez Amerykanów akcję należy oceniać także pod kątem trwającej kampanii prezydenckiej. Starający się o reelekcję Donald Trump mógł się w ten sposób pokazać jako bardzo mocny i stanowczy przywódca. Także z powodu kampanii wyborczej, zdaniem Gajowego, amerykański prezydent nie zdecyduje się na agresję na Iran, o ile nie zostanie sprowokowany.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Kazimierz Gajowy o udziale młodzieży w demonstracjach w Libanie, znaczeniu i idei Hezbollahu oraz czemu Donald Tusk nie wystartuje w wyborach prezydenckich.
Abuna Kazimierz Gajowy o rewolucji w Libanie, której głównymi uczestnikami są młodzi ludzie. Nazywa się ją saurą (rewolucją) uczniowską, gdyż biorą w niej udział 12,14,15- latkowie protestujący przed budynkami rządowymi i willami polityków oskarżanych o defraudację milionów. Demonstracje sprawiły, iż część Libańczyków, którzy niegdyś emigrowali do innych krajów, chcą powrócić do ojczyzny. Sam patriarcha Antiochii powiedział, że „jest to nowa jakość”. Urosło nowe pokolenie, które zamiast wyjeżdżać z Libanu woli walczyć by móc żyć normalnie u siebie.
Iran ma tutaj swoich reprezentantów politycznych.
Redaktor „Studia Bejrut” mówi o wpływach Iranu w Libanie, które manifestują się w partii Hezbollah, założonej na wyraźne polecenie ajatollaha Chomeiniego. Partia ta chce, by cały świat stał się muzułmański, czyli szyicki. Nasz rozmówca zwraca uwagę, że „Hezbollah ma większość ze swymi koalicjantami w parlamencie”. Partia Boga „przynajmniej od ośmiu lat przyczyniła się do utrzymania Baszara Al-Asada w Syrii”, przez „włączenie się z ok. 3000 bojowników” do walki. Gajowy mówi, że w 1989 r. w Taif doszło do spotkania wszystkich libańskich stronnictw politycznych, które zawarły porozumienie, którego wynikiem było rozwiązanie wszystkich milicji. Obecnie jak mówi dziennikarz, „Hezbollah śmieje się wszystkim w twarz”.
Nasz korespondent tłumaczy także, dlaczego Donald Tusk nie stanął do walki o polski fotel prezydencki. Stwierdza, że były premier nie mógłby pozwolić sobie na przegraną, gdyż straciłby w ten sposób atuty polityczne, którymi dysponuje.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.T./A.P.
