Dr Marszewski: W myśli geopolitycznej dra Bartosiaka umyka decydujący element, czyli rozwój technologiczny

Dr Mariusz Marszewski o wadze technologii, dziejach Etiopii, jej związkach z Rosją i zasługach jej nagrodzonego Pokojową Nagrodą Nobla premiera oraz strategii Chin w Afryce i polityce Donalda Trumpa.

Dr Mariusz Marszewski o pokojowej nagrodzie Nobla dla premiera Etiopii Abi Ahmeda Aliego. Dostał tę nagrodę za zasługi na rzecz procesu pokojowego między Etiopią i sąsiednią Erytreą, a także reform demokratycznych, jakie przeprowadził w swoim kraju. Nasz gość podkreśla, że doprowadzenie do pokoju z Erytreą, która oddzieliła się od Etiopii i była do niej zdecydowanie wrogo nastawiona nie było rzeczą łatwą. Jak stwierdza, jest to zdecydowanie zasłużona Pokojowa Nagroda Nobla, nie tak jak ta Obamy. Z byłym prezydentem USA Etiopczyka łączy wyznanie protestanckie i bycie synem afrykańskiego muzułmanina. Matką Abi Ahmeda była amharska chrześcijanka, co ułatwia mu zrozumienie tego najstarszego w Afryce chrześcijańskiego kraju. Korzenie muzułmańskie i wyznanie zielonoświątkowe przydają się z kolei w kontaktach z odpowiednio Arabami i ludźmi Zachodu.

Dr Marszewski opisuje Etiopię w „Poranku WNET”. Okazuje się, że jest to najstarszy kraj chrześcijański w Afryce, szybko rozwija się gospodarczo oraz posiada dynamiczną armię.

Jest to jedyny kraj afrykański, poza w jakiejś mierze Marokiem i Republiką Południowej Afryki, którego struktury są starsze niż kolonializm. W końcu XIX i początku XX w. mocarstwa kolonialne podzieliły Afrykę. Etiopia stała się jedynie protektoratem.

Do Etiopii migrują inni Afrykańczycy. Dodatkowo został tam wypleniony komunizm. Jedną z różnic między Etiopią a innymi krajami afrykańskimi jest powszechne wykształcenie mieszkańców.

Specjalista Ośrodka Studiów Wschodnich ponadto tłumaczy, jak działają Chiny w Afryce. Chińczycy wykorzystują udzielane przez siebie kredyty do uzależniania kredytobiorców, co porównać można do sytuacji Polski za Gierka. Przestrogą dla państw afrykańskich jest to, co Chiny zrobiły w Turkmenistanie.

Turkmenistan to kraj, który był największą ofiarą chińskich kredytów […]. Chińczycy tak skonstruowali umowę, że doprowadziła ona do kryzysu walutowego i postępującego i upadku struktur państwowych.

Modus operandi Chińczyków polega na tym, że krajach opartych na wydobyciu surowców takich jak Turkmenistan, za udzielone przez siebie kredyty budują infrastrukturę, dzięki której wydobywają surowce, drenując kraj. Abi Ahmedowi udało się uchronić swój kraj przed takim losem, gdyż ostrożnie postępował z Chińczykami i równoważył ich inwestycje tymi z krajów Zatoki Perskiej.

Noblista był jednym z gości w organizowanym w Soczi spotkaniu przywódców afrykańskich. Dr Marszewski zwraca uwagę, że w przypadku Etiopii i Rosji sentyment jest obustronny. Rosja tak jak w innych krajach afrykańskich korzysta z dziedzictwa dyplomacji sowieckiej, a jednocześnie proetiopskie nastroje w Rosji sięgają czasów carskich, co można wiązać z chrześcijańskim charakterem tego kraju. Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego mówi, że „Rosjanie żartują, że Puszkin był wielkim poetą etiopskim, bo był potomkiem etiopskich niewolników” [dziadkiem matki pisarza był Adam Pietrowicz Hannibal, uszlachcony przez cara niewolnik z Etiopii- przyp. red.].

Dr Marszewski odnosi się do polityki Stanów Zjednoczonych. Stwierdza, że „prezydent Trump przede wszystkim realizuje myśl polityczną, którą głosi od początku kadencji, tzn. likwiduje niepotrzebne konflikty”. Można powiedzieć, że dla wieloletniego biznesmena jest to „rezygnacja z kapitałochłonnych inwestycji, które nie przynoszą zysków”.

Gość „Poranka WNET” wchodzi również w polemikę z dr. Jackiem Bartosiakiem, zauważając, że ten ostatni jest z wykształcenia prawnikiem:

Umyka mu bardzo znaczący element, jakim jest zaawansowany rozwój technologiczny.

Jako przykład podaje Izrael, który leży na pustyni, a nie na którymś z ważnych szlaków handlowych. Kraj ten „zawdzięcza swój rozwój inwestycjom gigantycznemu wysiłkowi kapitału ludzkiego, jednego z najbardziej zaawansowanych -narodu żydowskiego”. Dodaje, że choćby w krajach takich jak Polska rozwój nowoczesnych technologii może równoważyć elementy tradycyjnej geopolityki.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Stefanik: Sytuacja w Algierii wykracza poza wszelkie normy prawne, a Francja tworzy własne DEA

Zbigniew Stefanik o wyborach prezydenckich w Tunezji, sytuacji w Algierii i walce Francji z przestępczością zorganizowaną.

Zbigniew Stefanik opowiada o tym, co dzieje się w wyborach prezydenckich w Tunezji.

Mamy oficjalne wyniki pierwszej tury wyborów. Wyniki odzwierciedlają klimat, który panuje w kraju, gdyż mieszkańcy odrzucili dwie główne partie rządzące […]. Warto również zwrócić uwagę na frekwencje, która wyniosła 30%. Jest to spowodowane trudną sytuacją gospodarczą i polityczną w Tunezji.

Poparcia nie zdobył ani kandydat islamistycznej Partii Odrodzenia (Hizb an-Nahda), ani partii zmarłego prezydenta Wezwanie Tunezji (Harakat Nida Tunis).

Wszystko wskazuje na to, że wybory wygra Kais Saied. Bardzo mało wiemy o jego poglądach. Jest to osoba konserwatywna, która jest zwolennikiem kary śmierci. Nie mamy również żadnych informacji, jeżeli chodzi o jego spojrzenie na politykę gospodarczą oraz sferę islamistów.

Na 6 października planowane są  w Tunezji wybory parlamentarne.

Korespondent odnosi się do wydarzeń w sąsiedniej Algierii, gdzie ogłoszono wybory na 12 grudnia.

Ogłoszenie tej daty może oznaczać, że wykształciła się grupa rządząca.

Te zaś, jak przypomina odbyć się miały już w lipcu, ale p.o. prezydenta Algierii Abd al-Kadir Bensalah „uznał, że nie ma na razie warunków”. Jak mówi Stefanik, już teraz rządzi on  krajem poza ramami konstytucyjnymi. Podanie nowej daty wyborów może oznaczać, że algierskie elity władzy związane z polityką, biznesem, wojskiem i służbami specjalnymi dogadały się co do tego, kto ma rządzić. Wyłoniona przez nich grupa zalegalizowałaby swoją władzę w „rzecz jasna niedemokratycznych” wyborach. Zapowiedź może też być jednak kolejnym wybiegiem rządzących mającym na celu uspokojenie wzburzonych Algierczyków, z których jak mówi korespondent, codziennie milion protestuje.

Francja będzie miała własne DEA.

Rozmówca Tomasza Wybranowskiego wspomina również o zamieszkach w Marsylii, która staje się areną przestępczości, gdzie ścierają się największe gangi narkotykowe. Rząd zapowiedział powstanie nowej grupy, która będzie składać się z 700 agentów, których rolą będzie inwigilacja i likwidacja grup przestępczych, zwłaszcza tych powiązanych z handlem narkotykami. Komentuje również plany nowelizacji przepisów imigracyjnych, które, mimo że należą do jednych z najbardziej restrykcyjnych w UE, to okazują się niewystarczające.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

M.N./A.P.

Zbigniew Stefanik: Co dalej z demokracją w Tunezji?

Po śmierci 92-letniego prezydenta Tunezji demokratyczna przyszłość tego i tak niestabilnego politycznie państwa stoi pod wielkim znakiem zapytania.

Zbigniew Stefanik prosto z Francji komentuje śmierć 92-letniego prezydenta Tunezji.  Al-Badżi Ka’id as-Sibsi był historycznie patrząc, pierwszym Tunezyjskim prezydentem, wybranym w demokratycznych wyborach:

 27 czerwca tego roku prezydent dostał wylewu, a jego stan zdrowia był bardzo poważny.

Doszedł on do władzy po tzw. Arabskiej Wiośnie w 2011 roku. Tunezja, będąca państwem muzułmańskim, zagrożona jest poważną niestabilnością polityczną:

W tym kraju trwają spory społeczno-polityczne, które dają się we znaki zarówno rządzącym, jak i mieszkańcom.

Od kilku miesięcy przez kraj ten przewijają się wielotysięczne demonstracje. Kolejnym problemem kraju jest zmaganie się ze zjawiskiem szeroko pojętego islamizmu. Po tzw. Czarnej Dekadzie w Algierii islamiści algierscy schronili się na granicy tunezyjsko-algierskiej. Ostatni zamach w Tunezji miał miejsce 27 czerwca tego roku.  Obecnie, krajem tym rządzi muzułmańska partia, którą można porównać do partii Erdogana rządzącej w Turcji. Dotychczas partia ta przeprowadziła szereg istotnych reform. Jedną z nich było zdobycie przez kobiety prawa do dziedziczenia:

Tunezja to kraj, który ma być dowodem na to, że kraj muzułmański może być również krajem demokratycznym.

Tunezja jest również krajem, do którego co roku przyjeżdża wielu turystów. Niestety ataki terrorystów zniechęcają wczasowiczów do podróży w te rejony świata. Po militarnej klęsce ISIS na Bliskim Wschodzie radykalni islamiści mogą przenieść swoje główne bazy właśnie do Tunezji, w której od dawna działają dosyć dobrze zorganizowane grupki:

Grupy te czekają na dogodny moment, by zaatakować.

Również zła sytuacja polityczna w Algierii stanowi duże zagrożenie dla tego kraju. Niestabilność Tunezji może mieć również wpływ na kraje Europy ze względu na ruchy emigracyjne,  a także ze względów gospodarczych. Już od lat Afryka Północna jest partnerem gospodarczym Europy:

Destabilizacja tego regionu politycznego może doprowadzi do kolejnego kryzysu.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.K./M.K.

Algieria 2019 – protesty społeczne na skalę niespotykaną od 30 lat. Czy klan Bouteflików odda dobrowolnie władzę?

Algieria to kraj, w którym ponad 60% populacji to ludzie w wieku 18–30 lat, często bez pracy i bez perspektyw na rozwój zawodowy. Jednocześnie średnia wieku sprawujących władzę elit wynosi 80 lat.

Zbigniew Stefanik

Algieria: największy kraj afrykański, istotny eksporter surowców (11% gazu wykorzystywanego w Europie jest sprowadzane z Algierii) i istotny partner Francji, USA, Wielkiej Brytanii i innych państw NATO w walce z szeroko pojętym islamskim terroryzmem w Afryce. Państwo, w którym pamięć o wojnie domowej z lat 1991–2002 jest nadal żywa. W tamtym okresie, nazywanym w Algierii czarną dekadą, zginęło około 140 tysięcy osób, kilkadziesiąt tysięcy uznaje się za zaginione, a około miliona opuściło swój kraj.

Algieria cierpi na poważne dysfunkcje: gospodarka sterowana ręcznie, brak praworządności, demokracji i potężna korupcja na niemal wszystkich szczeblach władzy, nieposiadającej zresztą legitymacji społecznej. Od 57 lat nie nastąpiła tam de facto żadna zmiana obozu rządzącego. Krajem rządzą politycy, wojskowi i przedstawiciele służb specjalnych, biorący udział w procesie odzyskiwania przez Algierię niepodległości, która stała się faktem w 1962 r. na mocy traktatu z Evian, po ośmioletniej krwawej wojnie z francuskimi wojskami i innymi francuskimi służbami.

Do kwietnia br. trudno było powiedzieć, kto tak naprawdę sprawuje władzę w Algierii. Od zakończenia wojny domowej wybory centralne i lokalne były systematycznie fałszowane. Grupa trzymająca władzę składała się ze sprawującego od 1999 r. władzę prezydenta Abd al-Aziza Boutefliki i jego braci, głównie Saïda Boutefliki, szefa sztabu generalnego wojska algierskiego Ahmeda Gaïd Salaha i innych wojskowych, przedstawicieli służb specjalnych oraz biznesmenów związanych z wydobywaniem i eksportem algierskich surowców oraz z algierskim sektorem budowlanym.

Wreszcie Algieria to kraj, w którym ponad 60% populacji to ludzie w wieku od 18 do 30 lat, często bez pracy i bez perspektyw na rozwój zawodowy. W niektórych grupach społecznych bezrobocie sięga 60%. Imigracja zarobkowa do Europy (w tym do Francji) staje się dla młodych, zwłaszcza dla tych, którzy nie mają rodziny za granicą, coraz trudniejsza. Jednocześnie średnia wieku sprawujących władzę elit wynosi 80 lat. (…)

10 lutego 2019 r. algierski pałac prezydencki opublikował komunikat, że ponad 80-letni urzędujący prezydent Abd al-Aziz Bouteflika będzie ubiegał się o reelekcję na piątą kadencję. Stan zdrowia algierskiego prezydenta uległ drastycznemu pogorszeniu w 2013 r., po rozległym wylewie

Od tego czasu komunikował się on ze społeczeństwem wyłącznie za pośrednictwem komunikatów prasowych i przez swoich współpracowników. Nie wystąpił publicznie od kilku lat, nawet podczas poprzedniej kampanii wyborczej w 2014 r., w której zresztą, zgodnie z własną deklaracją, miał nie brać udziału. Informacja z 10 lutego br. o jego zamiarze ubiegania się o reelekcję doprowadziła społeczeństwo do wzburzenia, co uznaje się za bezpośredni zapalnik algierskiego buntu.

W pierwszych dniach algierskich protestów rządzący przyjęli strategię ich ignorowania. 24 lutego br. Abd al-Aziz Bouteflika udał się do prywatnej kliniki w Genewie na leczenie. (…) 3 marca br. współpracownicy Abd al-Aziza zgodnie z algierskim prawem wyborczym złożyli w algierskim trybunale konstytucyjnym (nie zważając na oburzenie społeczne) oficjalną kandydaturę urzędującego prezydenta w wyborach prezydenckich, które miały się odbyć 18 kwietnia. Doprowadziło to w nocy z 3 na 4 marca do wielotysięcznych demonstracji w całej Algierii. (…)

8 marca br. w całej Algierii odbyły się kolejne wiece i demonstracje antyprezydenckie, domagające się rezygnacji Abd al-Aziza Boutefliki ze startu w wyborach prezydenckich. W tych protestach licznie wzięli udział Algierczycy przebywający za granicą, którzy specjalnie w tym celu przyjechali 8 marca do ojczyzny. Między 4 a 10 marca br. pojawiały się w algierskiej i międzynarodowej przestrzeni publicznej liczne informacje nie do zweryfikowania, dotyczące stanu zdrowia prezydenta.

Żaden lekarz nie chciał ponoć wydać Bouteflice zaświadczenia o zdolności fizycznej i psychicznej do sprawowania urzędu prezydenckiego. Według innych informacji, nie przeżył on zabiegu, wykonanego w klinice w Genewie.

W końcu, 10 marca br., pojawiła się informacja i potwierdzająca ją fotografia o starcie prezydenckiego samolotu z Genewy. Kilka godzin później algierskie media publiczne podały, że prezydent wrócił do Algierii. Jego samolot miał wylądować nieopodal Algieru w bazie lotniczej Bouffaric. Opublikowano fotografie samolotu po lądowaniu, nie było jednak żadnych dowodów na to, że algierski prezydent z niego wysiadł ani że w ogóle znajdował się na jego pokładzie.

Kilkanaście godzin po rzekomym powrocie Abd al-Aziza Boutefliki do Algierii nastąpił pierwszy przełom w algierskim kryzysie. 11 marca w algierskich mediach został odczytany komunikat pałacu prezydenckiego odwołujący wybory prezydenckie zapowiedziane na 18 kwietnia. Zamiast nich miała się odbyć konferencja w sprawie napisania nowej konstytucji i prawa wyborczego dla Algierii. Po przyjęciu nowej konstytucji i nowych reguł wyborczych miałyby się odbyć wybory prezydenckie, w których Abd al-Aziz Bouteflika nie brałby już udziału. Do tego czasu jednak pozostałby na stanowisku prezydenta Algierii, i to na czas nieokreślony.

Po kilkugodzinnej euforii, która zapanowała w ruchu protestacyjnym, przeciwnicy Boutefliki powrócili do protestu, albowiem zrozumieli, że rezygnacja urzędującego prezydenta z uczestnictwa w wyborach w nieokreślonej przyszłości nie oznacza żadnej szybkiej zmiany. Jedynym skutkiem komunikatu była więc radykalizacja ruchu protestacyjnego, który odtąd zaczął domagać się natychmiastowej rezygnacji Boutefliki i jego współpracowników.

Cały artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „Koniec rządów Bouteflików w Algierii” znajduje się na s. 10 majowego „Śląskiego Kuriera WNET” nr 59/2019, gumroad.com.

 


„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.

Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.

Artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „Koniec rządów Bouteflików w Algierii” na s. 10 majowego „Kuriera WNET”, nr 59/2019, gumroad.com

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego