Wydanie Studia Dublin na dzień przed przyśpieszonymi wyborami w Republice Irlandii. Dzień przed wyborami parlamentarnymi niespodziewanie prowadzi w sondażach Sinn Féin i jej liderka Mary Lou McDonald.
W gronie gości:
Bogdan Feręc – redaktor naczelny portalu Polska-IE.com Paweł Winiewski – dziennikarz, znawca biografii ojca Józefa Bocheńskiego
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
Powody do zadowolenia ma także liderka Sinn Fein, Mary Lou MacDonald, która na Szmaragdowej Wyspie cieszy się 41. procentową sympatią badanych wyborców. O ponad 10 procent wyprzedza ona liderów Fine Gael i Fianna Fail.
W jutrzejszych irlandzkich wyborach powszechnych po raz pierwszy staną w szranki takie partie jak: Aontú, Irlandzka Partia Wolności, Partia Narodowa czy ugrupowanie RISE.
W Studiu Dublin składamy także życzenia dla Fundacji Kultury Irlandzkiej i Krzysztofa Schramma, jej założyciela i wicekonsula honorowego Republiki Irlandii w Poznaniu. Wczoraj tej zasłużonej i zaprzyjaźnionej ze Studiem Dublin i irlandzką rozgłośnią NEAR FM organizacją „stuknęło” siedemnaście lat!
Pozdrawiamy serdecznie z Kramarskiej w szczególnym, urodzinowym nastroju:) 17 lat temu powstała Fundacja ☘💚 nie ma czasu na świętowanie bo dokładnie tak jak to było 17 lat jesteśmy w okresie gorących przygotowań do „Dni św.Patryka”:) dziękujemy wszystkim, którzy są z nami od tych 17 lat i tych, którzy dołączyli do grona naszych przyjaciół przy kolejnych imprezach. – powiedział Krzysztof Schramm.
Jutro (8 lutego 2020) Irlandczycy pójdą do urn wyborczych. Mieszkańcy Republiki Irlandii wybiorą nowy parlament w przyśpieszonych wyborach. Mieszkańcy Szmaragdowej Wyspy wybiorą 159 z 160 posłów do Dáil Éireann (opowiednik polskiego Sejmu).
W czerwcu 2011 zmniejszono liczbę członków izby niższej parlamentu Republiki Irlandii z 166 do 158 i zmniejszono liczbę okręgów z 43 do 40. Po kolejnych zmianach mamy teraz na Wyspie 39 okręgach wyborczych. 160 mandat automatycznie obejmie ustępujący Przewodniczący Rady – Seán Ó Fearghaíl. W Studiu Dublin przypomnieliśmy system parlamentarny i sposób głosowania. Wyborcy głosują tutaj w ordynacji proporcjonalnej, czyli pojedynczego głosu przechodniego.
Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE.com komentowali ostatnie gorące sondaże wyborcze. Sensacyjnym liderem na ostatniej prostej kampanii w Republice Irlandii jest Sinn Féin na którą chce głosować 25 procent wyborców na Wyspie.
Sinn Féin wyprzedza wiodące partie Fianna Fail (23 procent) i Fine Gael (21 procent). Według sondażu pracowni Ipsos MRBI, na Sinn Fein chce głosować 25 proc. ankietowanych, na drugim miejscu znalazła się największa partia opozycyjna Fianna Fail z dwudziestotrzyprocentowym poparciem, a dopiero na trzecim rządząca obecnie Fine Gael premiera Leo Varadkara.
Co ciekawe, przed dwoma tygodniami odsetek zamierzających głosować na zbierające najwięcej głosów przez ostatnie dziesiątki lat dwie największe partie (Fianna Fail i Fine Gael) poszybował w dół odpowiednio o 2 i 3 punkty procentowe. Sinn Féin zyskała 4 punkty.
Irlandczycy spodziewają się zmiany w sposobie i w stylu rządzenia krajem. Stąd nie należy się dziwić wyrazom poparcie i sympatii dla Mary Lou MacDonald i Sinn Féin. – powiedział szef portalu Polska-ie.com Bogdan Feręc.
Mary Lou McDonald. szefowa republikańskiej Sinn Fein. Fot. Oireachtas PSI License
Te słowa zdaje się potwierdzać fakt, że liderka ugrupowania Mary Lou MacDonald również cieszy się największym zaufaniem irlandzkich wyborców.
Ma do niej zaufanie 41 procent respondentów. Sympatia wyborców dla urzędującego jeszcze premiera Leo Varadkara (Fine Gael) i lidera opozycyjnej Fianna Fail – Michaela Martina kształtuje się na poziomie 31 procent.
Dodać trzeba, że liderka Sinn Féin Mary Lou McDonald nie kapituluje w sprawie zjednoczenia Irlandii i przeprowadzenia powszechnego referendum w tej kwestii. Jak podkreśla Bogdan Feręc, Mary Lou McDonald zrywa także z terrorystyczną spuścizną partii związaną z działalnością Irlandzkiej Armii Republikańskiej.
Gary Moore. Fot. Nymf (talk). Wikimedia Commons CC BY-SA 3.0
6 lutego 2020 roku minęło dziewięc lat odkąd Gary Moore odszedł na drugą stronę luster. Irlandzki syn Belfastu był jednym z największych wirtuozów gitary, choć … niestety niedoceniany. Podkreślano w recenzjach, że
„miał ogromne wyczucie w grze wyczarowując dokładnie tyle dźwięków ile trzeba”.
Co ważne, Gary Moore nie potrzebował żadnych dodatkowych efektów, aby wzmocnić swój gitarowy przekaz. Grał w rodzaju natchnionego gitarowego wieszcza, który raz staje się nastrojowym lordem Byronem, aby za chwilę przemienić się w Oscara Wilde’a gitary. Już wtedy wykreował swój specyficzny styl. Bez znaczenia było już co w danej chwili gra, heavy metal, rock domieszką hard, eksperymentatorski fussion, czy najsmakowitszy blues. Biały blues. Zawsze było wiadomo, że to On.
W roku 1985 Gary Moore zdeklasował konkurencję albumem „Run For Cover”. Dla wielu krytyków i fanów muzyki rockowej to najdoskonalsze dzieło czarodzieja gitary z Belfastu. Trudno się dziwić. Rozmach produkcji, dobór znakomitych utworów i udział w sesji gwiazd z panteonu hard ‘n’ heavy (by wymienić tylko Phila Lynnotta, basistę Glena Hughesa – ex – Deep Purple, czy perkusistę Charlie Morgan) i znakomita produkcja przyniosły oczekiwany efekt!
Od tytułowego „Run For Cover” po kończący, z popowym sznytem i wiosną miłości w powietrzu, „Listen To Your Hearbeat” nie ma tu słabych momentów. Jednym z największych przebojów Gary Moore’a w historii (obok „Parisienne Walkways”) okazał się wydany na singlu „Out In The Fields”.
Muszę wspomnieć także „Military Man”. Piosenkę skomponował i zaśpiewał Phil Lynnott dla którego był to [niestety] łabędzi śpiew. Złowiony na złowieszczą wędkę alkoholizmu i narkotyków dla swego przyjaciela wykrzesał mnóstwo energii i siły by zajaśnieć pełną gamą na „Run For Cover”.
„Military Man” zaczyna się werblem i ciężkim, powtarzalnym i motorycznym riffem w który wtapia się mocny śpiew Lynnotta. Potem przychodzi uspokojenie, balladowy zmierzch koresponduje z przesłaniem lirycznym tekstu. Syn, który w mundurze musi walczyć, mówi matce, że kiedyś napisze dla niej najpiękniejszy miłosny list. To jeden z najtkliwszych momentów w muzyce rockowej po wieczność.
Prywatnie był bardzo skromnym człowiekiem, typem wyspiarskiego dżentelmena w każdym calu. Jak mawiał pasją Jego życia była muzyka. A muzyka była Jego życiem. Jego znakami firmowymi były (i będą na zawsze) TO charakterystyczne brzmienie, oraz długo wydobywane dźwięki, które wywołują drżenia serca i spragnionej światła duszy.
Jego gra, muzyczne dokonania i niezwykłe koncerty zawsze będą inspirować, tak gitarzystów, jak i miliony fanów na całym globie. Cała prawda o Nim – a imię Jego: GARY MOORE. Nasze wspomnienie w Studiu Dublin.
Rok 2020 został ogłoszony przez Senat RP rokiem ojca Józefa Marii Bocheńskiego OP. Senat postanowił uczcić 25. rocznicę śmierci tego wielkiego logika i filozofa. Po raz pierwszy prowadzący Studio Dublin zetknął się z myślą ojca Bocheńskiego za sprawą książki „Sto zabobonów”. Był rok 1987, a książka ukazała się poza normalnym obiegiem wydawniczym (tzw. drugi obieg).
Ojciec Bocheński w sposób bezkompromisowy ganił intelektualistów kolaborujących z komunizmem (nazywał ich „zgniłkami”, przy czym jak sam podkreślał jest to stwierdzenie naukowe, oznaczające ludzi, którzy nie wierzą w prawdę oraz są produktem rozkładającego się społeczeństwa). Po roku 1989 domagał się nie tylko konsekwentnej dekomunizacji, ale również eliminacji z życia politycznego „lizusów, ludzi bez charakteru, bez kręgosłupa”.
O. Józef Maria Bocheński OP , który do końca życia używał imion zakonnych: Innocenty Maria, dożył sędziwego wieku 93 lat. Było to życie niezwykłe. Był znanym filozofem i logikiem, jednym z najwybitniejszym znawców filozofii marksizmu (i jego krytyk), jeden z najznamienitszych na świecie sowietologów, który napisał:
Marksizm-leninizm, jest prawdopodobnie najbogatszym zbiorem zabobonów, jaki kiedykolwiek utworzono. Jego wyznawcy są typową sektą z typowym guru. Ich poglądy, a mianowicie marksizm, zawierają między innymi tak zwany naukowy światopogląd, materializm dialektyczny, scjentyzm, historiozofię, ekonomizm, zabobonną teorię klas, wiarę w postęp, aby tylko te gusła wymienić.
W roku poświęconym przez polski Senat ojcu Bocheńskiego, na antenie Radia WNET przybliżamy postać tego niezwykłego myśliciela i filozofa, i gorącego polskiego patrioty.
Przewodnikiem po pasjonującym żywocie ojca Bocheńskiego i jego myśli jest Paweł Winiewski, który jako ostatni przeprowadził wywiad z autorem„Podręcznika mądrości tego świata” i „Katastrofy pacyfizmu”.
Historyczne wydanie Studia Dublin w ostatnim dniu bytności Wielkiej Brytanii w UE. Odwiedzimy Londyn, Lisburne, Belfast, oraz Galway przyglądając się ludzkim nadziejom i obawom związanym z Brexitem.
W gronie gości:
Alex Sławiński – poeta, pisarz, dziennikarz i szef Studia Londyn
Bogdan Feręc – redaktor naczelny portalu Polska-IE.com
Sławomir Cichy – muzyk, aktor, pedagog, mieszkaniec Lisburn w Irlandii Północnej
Mariusz Pacholak – szef Agencji Reklamowej „Mana Art” w Irlandii Północnej
Andrzej Dudek – założyciel, reżyser i aktor Polskiego Teatru w Limerick
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
W mijającym tygodniu państwa zrzeszone w Radzie Unii Europejskiej przyjęły decyzję o zawarciu umowy o wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. To był już ostatni formalny krok, który daje zielone światło do uporządkowania procesu brexitu. We wtorek – 28 stycznia – taką zgodę wyraził Parlament Europejski.
Alex Sławiński, szef londyńskieg oddziału Radia WNET, z ambasadorem drem hab. Arkadym Rzegockim i jego małżonką.
Studio Dublin rozpoczniemy od wizyty w Londynie i rozmowy z Alexem Sławińskim, szefem Studia Londyn Radia WNET. Co czują mieszkańcy Londynu i Wielkiej Brytanii? Okazuje się, że brytyjskie media zmęczone trzyipółletnią „brexitową operą mydlaną” z ulgą przyjęły „dzień wyjścia” z UE, po 47 latach i 31 dniach od akcesji. „Wreszcie mamy to już za sobą” – napisał felietonista Daily Express.
Wielka Brytania mówi „Goodbye” nie Europie, a Unii Europejskiej. Jak twierdzi Alex Sławiński, szef Studia Londyn, Brytyjczycy są podzieleni w opiniach na temat „rozwodu” Wielkiej Brytanii z UE. Dla wielu to dobre rozstanie, inni mają zdanie odrębne.
Dzisiaj o godzinie 23:00 czasu londyńskiego Wielka Brytania opuści Unię Europejską. 1 lutego zacznie się jedenastomiesięczny okres przejściowy. Nie przypuszczam, że Wielka Brytania na tym straci. Nie zapominajmy, że Wielka Brytania w kwestii handlu nie zależy tylko od Unii Europejskiej. Nie wolno zapominać o Commonwealth of Nations, który zrzesza ponad pięćdziesiąt krajów związanych z Królestwem Brytyjskim, z Australią i Nową Zelandią między innymi.
Aleksander Sławiński przypomniał, że Wielka Brytania nadal pozostaje członkiem wspólnego unijnego rynku. W dalszym ciągu jest pełna swoboda przepływu osób. UK jest wciąż (do 31 grudnia 2020 roku) częścią europejskiej unii celnej.
Tomasz Wybranowski dopowiedział, że obywatele Unii, którzy będą chcieli zostać po zakończeniu okresu przejściowego w Wielkiej Brytanii będą zobligowani do 31 maja 2021 r. złożyć wniosek o status osoby osiedlonej. Co ważne, tymczasowy status osoby osiedlonej będą mogli uzyskać nawet te osoby, które przyjadą do Wielkiej Brytanii w okresie przejściowym (to jest do 31 grudnia 2020 roku).
W dalszej części „brexitowego” Studia Dublin Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE.com stwierdził, że wyjście Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej będzie „nie lada wyzwaniem dla nowego rządu Republiki Irlandii”. Szef najważniejszego portalu dla Polonii na Szmaradgowej Wyspie przypomniał o licznych gospodarczo – handlowych i energetycznych więzach łączących Republikę z UK:
Dla niektórych to dobre rozstanie, dla innych wręcz przeciwnie, ale większość przeciwników i zwolenników jest zdania, iż nic nie będzie już takie, jak wcześniej, a i niewiadomych jest dużo. Tak odmienne zdania panują w wielu środowiskach, a doskonałym przykładem jest dla przykładu nasz redakcyjny kolega Alex Sławiński, który ma diametralnie odmienny pogląd od mojego.
Tomasz Wybranowski cytował przez całą audycję artykuł Rachel Flaherty, który ukazał się w czwartek (30 stycznia) na łamach dziennika The Irish Times. Autorka zebrała w nim opinie Irlandczyków mieszkających w Wielkiej Brytanii. Jak się okazuje mają oni swoje zdanie na temat Brexitu. Niektóre opinie są bardziej niż zaskakujące.
Rob Charles z Londynu jest „pełen nadziei na przyszłość”:
Głosowałem za Brexitem, ponieważ była to okazja do oderwania Wielkiej Brytanii od niedemokratycznej UE. To w jaki sposób UE traktowała swoich obywateli podczas kryzysu gospodarczego, czy kryzysu migracyjnego pokazuje, że korporacje mają większe znaczenie niż obywatele. Nie żałuję tego i mam nadzieję na lepszą przyszłość. UE jest nieudanym projektem i ponadto nie chce się zmienić.
Inny Irlandczyk mieszkający w Anglii, Pat Murphy Thomas jest z kolei zdruzgotany takim obrotem spraw, a brexit nazywa „cholernym nonsensem”:
Jestem Irlandczykiem, większość życia spędziłem w Wielkiej Brytanii i jestem zdruzgotany tym cholernym nonsensem. Ostatnio byłem za granicą przez ostatnie kilka lat, ale regularnie powracam do Wielkiej Brytanii. /…/ Mogę szczerze powiedzieć, że czuję się, jakbym powrócił z powrotem do Belfastu podczas czasu „Troubles”. Ludzie boją się rozmawiać na pewne tematy, ponieważ wtedy muszą opowiedzieć się „po którejś ze stron”. /…/ Myślę, że jest definicja samej wolności i wolności słowa w Wielkiej Brytanii już nie obowiązuje. /…/ Brexit wyrządził już nieodwracalne szkody i obawiam się o przyszłość.
W swojej korespondencji Bogdan Feręc powrócił do kwestii przegrzania irlandzkiego sektora budowlanego, za który odpowiadają irlandzcy politycy. Podczas kampanii wyborczej kandydaci do parlamentu licytują się na liczby nowych mieszkań, które mają być wybudowane, gdy… ich partia zwycięży w batalii o Dail. Jak twierdzi „sektor budowlany tego nie wytrzyma”.
Obecnie budownictwo w Irlandii jest na wysokim stopniu swojej wytwórczości, a i stale brakuje w nim rąk do pracy, ale co istotne, rozwijający się sektor, powoduje kilka problemów. Po pierwsze sam brak ludzi do pracy stwarza sytuację wzrostu wynagrodzeń, by uczynić pracę w przemyśle budowlanym atrakcyjną, a i producenci materiałów budowlanych wyczuli dobry interes i podnoszą ceny na oferowane komponenty do budowy domów.
Fot. arch. Studio 37 Dublin
Szef najważniejszego portalu dla Polaków w Irlandii przyjrzał się także samej kampanii wyborczej w Republice Irlandii. To już ostatnia prosta, bo 8 lutego 2020 roku Irlandczycy wybiorą nowych parlamentarzystów.
Zdobycze cywilizacyjne zdobyły serca kandydatów, którzy uznali, że media społecznościowe rządzą światem, więc na tym kierunku skupiły swoje działania reklamowe, a łożą na ten cel, niemałe środki finansowe.
Kto na tym wygrywa? Facebook, bo dane dotyczą tego medium.
Wnioski są smutne: grube miliony idą na reklamę, a my za to płacimy. Jesteśmy maszynkami do zakreślania nazwisk, a z całą pewnością można powiedzieć, że politycy interesują się nami wyłącznie podczas kampanii wyborczej.
W radiowej czytelni Studia Dublin, obok cytatów z tekstu Rachel Flaherty z irlandzkiego dziennika The Irish Times, również przegląd czołówek brytyjskich gazet.
Daily Express na pierwszej stronie zamieszcza niezwykłą grafikę z tytułem wiodącym „Tak, zrobiliśmy to! / „Yes, We did it!”. Datę 31 stycznia 2020 roku gazeta charakteryzuje jako „doniosłą”. Przytoczono także słowa premiera Borisa Johnsona o czasie „odnowy i zmian” dla Wielkiej Brytanii.
O wyjściu z Unii Europejskiej informuje także The Times:
Boris Johnson zapowiada Wielkiej Brytanii, aby przygotowała się na nowy krok w swojej historii, kiedy opuści już UE. Premier Johnson chce umowy handlowej z Brukselą na wzór tej wypracowanej z Kanadą.
Na pierwszej stronie The Guardian czytamy: „Po 47 latach Wielka Brytania opuści UE. To najbardziej ryzykowny ruch od pokoleń”.
Czołówka Daily Mail radośnie ogłosiła: „Wielka Brytania jest nadal przyjacielem Europy, ale teraz będzie na powrót wolna i niezależna po 47 latach w dniu Brexitu”.
Sławomir Cichy, pedagog, muzyk, aktor i przedsiębiorca opowiadał o swoich przemyśleniach na temat wyjścia Wielkiej Brytanii (a więc i Irlandii Północnej) z Unii Europejskiej. Rozmówca Studia Dublin ma smutną diagnozę na więzy Londynu z Belfastem:
Irlandia Północna zawsze była traktowana jak wielkie peryferie Zjednoczonego Królestwa. Mieszkam co prawda w spokojnym miasteczku, dalekim przedmieściu Belfastu, ale i tutaj odczuwa się napięcia. Czasami zdarzają się nieprzyjemne zdarzenia.
Sławomir Cichy. Fot. archiwum prywatne.
Brexit, który dzisiaj staje się faktem zdaniem gościa Studia Dublin, podsyca niesprzyjającą atmosferę w relacjach międzyludzkich:
Widać wciąż to napięcie spowodowane wiadomościami, że nikt tak naprawdę nie wie jak przebiegnie i co przynesie okres przejściowy. Ludzie już nie są tak otwarci jak przed Brexitem.
Sławomir Cichy opowiedział także o swoich najbliższych planach artystycznych. Powołał do życia pierwszą w historii miasta Lisburn orkiestrę, przygotowuje pierwszy autorski album muzyczny i już wkrótce poprowadzi integracyjne warsztaty muzyczne dla parlamentarzystów i pracowników Stormontu, północnoirlandzkiego parlamentu.
Kolejnym gościem Studia Dublin był Mariusz Pacholak. Od ośmiu lat jego domem jest Irlandia Północna. Ten absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi od pięciu lat prowadzi własną agencję reklamową Mana Art.
Dwadzieścia lat doświadczenia pozwoliło mu zaistnieć na rynku Irlandii Północnej i Republiki Irlandii. Największą grupą jego klientów poza Irlandczykami i Brytyjczykami jest Polonia.
Zapewniam wysokiej jakości projektowanie graficzne obejmujące wszystkie aspekty grafiki, brandingu i komunikacji marketingowej od koncepcji do dostawy.
Mariusz Pacholak uważa, że jeśli powstanie granica celna między Irlandią Północną a Republiką, to wszyscy Irlandczycy na tym stracą. Jak twierdzi, pierwsi o tym przekonają się przedsiębiorcy i handlowcy. Szef firmy Mana Art zwraca uwagę na jeszcze jeden ważny aspekt Brexitu: Nie ma tutaj czemu się dziwić, bo historia jest najlepszym dowodem na to, że proces uregulowania konfliktu był wyjątkowo ciężki i długi.
Mariusz Pacholak, właściciel Agencji Reklamowej Mana Art w Itlandii Północnej. Fot. archiwum własne.
Proces uregulowania i zakończenia konfliktu w Irlandii był wyjątkowo żmudny i bardzo długi.Brexit wiele może zmienić, a wiele już zmienił. Powracają podziały sprzed lat. Te napięcie buzuje pod cienką powierzchnią. Czy Brexit unieważni zapisy Porozumienia Wielkopiątkowego? Tego jeszcze nie wiemy. – powiedział Mariusz Pacholak.
W Studiu Dublin nie obyło się bez smakowitego kęsa teatru. Sprawcą był gość Tomasza Wybranowskiego – Andrzej Dudek i Polski Teatr w Limerick. Oto próbka z najnowszego spektaklu – śpiewogry, a zaraz szczegóły:
Od 2012 roku datowane są początki Polskiego Teatru w Limerick, który powstał z marzeń i potrzeby serca aktora i reżysera Andrzeja Dudka.
Najpierw zespół prezentował spektakle dla polskich dzieci na Szmaragdowej Wyspie. Później nadszedł czas na „The Passion In Limerick”. Był to spektakl odwołujący się do średniowiecznych przedstawień Męki i Zmartwychwstania Chrystusa. Premiera miała miejsce 8 kwietnia 2017 roku, a sceną było wnętrze światyni St. Mary’s Cathedral.
Koniec roku 2019 przyniósł nową premierę. Polski Teatr z Limerick zaprosił na program literacko – kabaretowy, o bardziej niż tajemniczym tytule “Cud – Ze Smalcem Miód”.
W spektaklu oprócz Andrzeja Dudka (recytacja, orientacja, śpiew i brzdąkanie gitarowe) biorą udział Marta Komarnicka – Dudek (śpiew, recytacja i na scenie orientacja) i Anna Bańko – Szumacher (opracowanie muzyczne, śpiew i dźwięki melodyjno – rytmiczne), która jest także opiekunką i dyrygentką chóru „Cantate Deo”.
Oprócz spektaklu “Cud – Ze Smalcem Miód”, który przeznaczony jest tylko dla dorosłych, w repertuarze
Polskiego Teatru w Limerick – „The Polish Theatre in Limerick” jest także widowisko dla najmłodszych: „Trzy Złote Włosy Króla Słońca”, w adaptacji i reżyserii Andrzeja Dudka.
Tomasz Wybranowski omawia komentarze prasy międzynarodowej nt. Światowego Forum Holokaustu. W audycji również zapowiedź wyborów parlamentarnych w Republice Irlandii oraz kącik sportowy Kuby Grabiasza.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol ( Warszawa), Tomasz Wybranowski ( Dublin)
Dzisiejsze Studio Dublin rozpoczęło się od przeglądu prasy w kontekście wczorajszego V Światowego Forum Holokaustu. „Irish Times” zwrócił szczególną uwagę na potępienie agresywnej polityki Iranu i jego antysemityzmu przez izraelskiego premiera Benjamina Netanjahu. W relacji Marka Weissa czytamy:
Izraelski premier wykorzystał Światowe Forum w Jerozolimie, aby potępić Iran jako najbardziej antysemicki reżim świecie. Netanjahu powiedział, że podczas Holokaustu świat odwrócił się od Żydów, ucząc naród żydowski, że w zalewie gróźb i przeciwności może liczyć tylko na siebie. Przysiągł także, że Izrael zawsze będzie umiał się bronić przed tymi, którzy chcą go zniszczyć.
Netanjahu powiedział również:
Izrael dziękuje prezydentowi Donaldowi Trumpowi i wiceprezydentowi Markowi Pence’owi za stawienie czoła tyranom w Teheranie, którzy zagrażają stabilności Bliskiego Wschodu i całego świata. Wzywam wszystkie rządy na świecie, aby dołożyły wszelkich starań, żeby stawić Iranowi.
„Irish Times” zacytował i omówił także przemówienie wiceprezydenta Pence’a. Również w jego wystąpieniu nie zabrakło wzmianki o Iranie:
Pamiętając o Holokauście musimy przeciwstawić się wiodącemu państwu, które dostarcza antysemityzmu. To jedyny rząd na świecie, który zaprzecza Holokaustowi w ramach polityki swojego państwa i wzywa do wymazania Izraela z kuli ziemskiej. Świat musi być silny przeciwko Islamskiej Republice Iranu.
Irlandzki dziennik odniósł się do bieżącej sytuacji w Europie:
Tegoroczne spotkanie, 75. rocznica wyzwolenia Auschwitz, zbiega się ze wzrostem antysemickich ataków w Europie i poza nią.
Nie umknęła uwadze „Irish Times” wypowiedź prezydenta Niemiec, Franka-Waltera Steinmeiera:
Chciałbym móc powiedzieć, że my, Niemcy, raz na zawsze nauczyliśmy się historii, ale nie mogę tego powiedzieć, kiedy szerzy się nienawiść, gdy antysemityzm jest ukryty w krytyce polityki Izraela, i kiedy wiem, że tylko mocne drzwi uniemożliwiają prawicowemu terroryzmowi dokonania masakry w święto Jom Kippur. To jest to samo zło, i pozostaje tylko jedna odpowiedź: nigdy więcej.
Mark Weiss przekazał swoim czytelnikom, że uroczystości były chronione przez 11 tys. policjantów. Część ocalałych w Holokauście skarżyła się na brak możliwości uczestnictwa w Forum, oraz na zbyt wystawny charakter uroczystości.
„New York Times” przytoczył inny fragment przemówienia wiceprezydenta Pence’a:
Kamieniem węgielnym państwa Izrael, które ukonstytuowało się wkrótce po Zagładzie, może być motto: Wiara i odporność narodu żydowskiego. […] Holokaust pokazał, co się dzieje, gdy bezsilni wołają o pomoc, a potężni odmawiają odpowiedzi.
Wartownia i brama główna Auschwitz II (Birkenau), widok z rampy wewnątrz obozu. / Fot. Michel Zacharz AKA Grippenn / CC 2.5
Zwrócono uwagę na nakreśloną przez Pence’a analogię między III Rzeszą a Islamską Republika Iranu. Z kolei Benjamin Netanjahu wyraził ubolewanie nad faktem, że jeszcze niewiele państw na świecie zdecydowało się na otwarty sprzeciw wobec polityki Iranu. Wiceprezydent podkreślił, że naród amerykański był z Izraelem na każdym etapie istnienia państwa od 1948 r. Tomasz Wybranowski tak skomentował ten fragment wypowiedzi Pence’a:
Gdzie były amerykańskie władze przed 1948 rokiem, podczas II wojny światowej, kiedy nasi wielcy polscy bohaterowie informowali, co się dzieje za zasiekami Auschwitz. Nie było wtedy żadnej reakcji.
Spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego z wiceprezydentem Stanów Zjednoczonych Mikem Pencem (w środku). Fot. Krystian Maj / KPRM
Izraelski portal ynetnews.com szczególną wagę przywiązał do obecności Władimira Putina i Mike Pence. W dalszej kolejności wymieniono prezydenta Francji Emmanuela Macrona i prezydentów Włoch i Austrii.
Przypomniano o bojkocie uroczystości przez prezydenta RP Andrzeja Dudę. Wyrażono ubolewanie nad bardzo ciepłym przyjęciem prezydenta Putina:
Putin otrzymał główną rolę, mimo że prowadzi kampanie, która ma na celu umniejszenie roli i znaczenia przedwojennego paktu Związku Sowieckiego z nazistami, przesuwa odpowiedzialność za wybuch wojny na Polskę, która, zaatakowana w 1939 r., broniła się.
Prezydent Izraela Reuwen Riwlin zaapelował do przywódców zgromadzonych na uroczystych obiedzie w jego rezydencji, aby zostawić historię historykom:
Rolą przywódców poliycznych jest kształttowanie przyszłości.
Jak donosi ynetnews.com, Netanjahu chciał zrealizować przy okazji obchodów w Jerozolimie kilka celów, po pierwsze wzmocnić swoją pozycję przed wyborami parlamentarnymi, po drugie polepszyć pozycję dyplomatyczną Izraela i wreszcie dodatkowo uzyskać poparcie dla twardej polityki wobec Iranu. Dodatkowym problemem dla Netanjahu jest zbliżająca się rozprawa przeciwko Izraelowi przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym w związku ze zbrodniami wojennymi. Jak napisano na portalu:
Głównym przesłaniem spotkania powinna być edukacja wobec rosnących oznak ignorancji i obojętności wobec Holokaustu.
Opublikowano wyniki badania z którego wynika, że większość Francuzów nie wie, że w Holokauście zginęło 6 mln Żydów, a wśród pokolenia tzw. milennialsów aż 45% nie ma świadomości, że Francja współpracowała z niemieckim okupantem, zaś 25% nie jest pewnych, czy kiedykolwiek słyszało o Holokauście.
Europejski Kongres Żydów poinformował także, że aż 80% Żydów mieszkających na Starym Kontynencie nie czuje się w Europie bezpiecznie. Niektórzy mówią, że klimat społeczny we Francji i w Niemczech zaczyna przypominać ten z lat 30. XX wieku. Portal ynetnews.com ocenił, że prawdziwe obchody 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz odbędą się w przyszłym tygodniu w Polsce.
Tomasz Wybranowski, redaktor wydania i prowadzący Studio Dublin. Produkcja Studio 37 Dublin
W trzeciej części przeglądu prasy wieści ze Szmaragdowej Wyspy. Pod nieobecność szefa portalu Polska-IE.com Bogdana Feręca wieści z Republiki Irlandii z tego serwisu.
Nowa formacja polityczna w Irlandii domaga się podwyższenia wieku emerytalnego parlamentarzystów. Część klasy politycznej przyklasnęła wypowiedzi Pedara Torbina.
Fot. arch. Studio 37 Dublin
Od początku lutego będzie obowiązywać w Irlandii podwyżka płacy minimalnej. Stawka za godzinę będzie wynosić 10,10 euro. Niestety, wraz z wzrostem pensji większe będą także obciążenia podatkowe.
Premier Republiki Irlandii Leo Varadkar chciał, aby wybory parlamentarne odbyły się w sobotę 8 lutego. I tak też się stanie, choć wzbudza to nieco kontrowersji. Dlaczego?Normalnie wybory w Irlandii odbywały się w zwykły dzień pracy.
Termin jest o tyle niekorzystny, że część osób, które dopisały się niedawno do spisu wyborców, zostanie w nim uwzględniona dopiero tydzień później, o ile parlament irlandzki nie zmieni przepisów wykonawczych w tej sprawie. Gdyby tak się nie stało. istniałaby poważna przesłanka do uznania wyborów za nieważne.
W dalszej części materiału kolejne reminiscencje Światowego Forum Holokaustu. Tomasz Wybranowski zapowiada specjalne wydania Studia Dublin: „po brexicie” (31 stycznia 2020 r.) i „Studio Dublin przedwyborcze” (7 lutego 2020 r.), dzień przed wyborami parlamentarny,i w Republice Irlandii.
W sportowej części Studia Dublin, Tomasz Wybranowski i Jakub Grabiasz rozmawiają o tenisie, hurlingu, rugby o futbolu gaelickim.
W piątkowym Studiu Dublin o przyśpieszonych wyborach parlamentarnych w Republice Irlandii i reakcjach prasy wyspiarskiej na zamordowanie gen. Suleimaniego. Także „Oblicza Polonii” i sportowy zaułek.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
Dublińska siedziba Taoiseach’a (irlandzkie określenie na premiera). Fot. Tomasz Szustek / Studio 37 Dublin
Z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska-IE.com spotkaliśmy się jak zwykle na początku „Studia Dublin”. Rozmawialiśmy o pierwszych reakcjach na wczorajsze spotkania szefów dwóch największych partii politycznych w Republice Irlandii: Micheála Martina, lidera opozycyjnej Fianna Fáil, oraz Leo Vardkara, premiera rządu i przewodniczącego Fine Gael.
Irlandzkie media, w tym wiodący wyspiarski dziennik „The Irish Times”, lansują dwie prawdopodobne daty wyborów parlamentarnych: 7 albo 14 lutego. We wtorek (14 stycznia) spotyka się rząd a dzień później ma zebrać się Dáil, irlandzki sejm.
Premier Leo Vardkar poprosił dzisiaj (10 stycznia) siły polityczne Irlandii wprost: „Dajcie mi jeszcze cztery miesiące!”.
W „Studiu Dublin” także słów kilka o tym, jak irlandzki rząd w przeciwieństwie do polskiego wie, jak działa się na międzynarodowych rynkach handlu. Republika Irlandii ukierunkowuje swoje zabiegi na rynki, które dają gwarancję dobrej i długofalowej współpracy.
Co dla irlandzkiego dyplomaty jest normą, w tym promocja swego kraju, tego większość polskich dyplomatów i polityków nigdy nie pojmą.
Republika Irlandii przypuściła frontalny atak na całą Azję, a pierwszym krokiem będzie uruchomienie nowej placówki dyplomatycznej w Chinach. Teraz Irlandia ma ambasadę dwa konsulaty w Państwie Środka i znajdują się one w Pekinie, Szanghaju oraz Hongkongu, a powstanie konsulat w Kantonie lub Shenzhen.
Kanton to trzecie co do wielkości miasto w Chinach, gdzie znajdują się siedziby wielu firm o zasięgu międzynarodowym, a Shenzhen jest centrum finansowym i żeglugowym.
W pierwszej części przeglądu prasy o reakcjach irlandzkich mediów na zabójstwo generała Qasema Soleimaniego. Komentatorka „The Irish Times” napisała, że „41-letni konflikt między USA i Iranem stał się teraz bezpośredni i niezwykle niebezpieczny. Jawny odwet wojska irańskiego byłby aktem wojny.”
W opinii portalu Independent.ie, prezydent USA Donald Trump „przyśpieszył eskalację konfliktu w stosunkach amerykańsko – irańskich już w maju 2018, kiedy przekreślił porozumienie nuklearne z 2015 rok.”
Irlandzkie redakcje zgodnie napiętnowały dwukrotnie wypowiedzianą przez Donalda Trumpa groźbę, że „zaatakuje obiekty kultury i dziedzictwa narodowego Iranu w przypadku każdej reakcji Iranu na zabójstwo generała Suleimaniego.”
W drugiej części przeglądu prasy „Studia Dublin” przenieśliśmy się do Londynu. W stolicy Wielkiej Brytanii w środę gościła przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula Von Der Leyen, która w środę (8 stycznia 2020) wygłosiła przemówienie w London School of Economics.
Tego samego dnia Von Der Leyen spotkała się z premierem Wielkiej Brytanii Borisem Johnsonem przy Downing Street 10. Szefowa Komisji Europejskiej powiedziała, że „nie ma czasu na negocjowanie wszystkich aspektów przyszłych relacji między Unią Europejską a Wielką Brytanią.”
„Nie ma czasu na negocjacje wszystkich aspektów przyszłych stosunków między Unią Europejską a Wielką Brytanią do końca tego roku, więc obie strony będą musiały wybrać, na czym chcą się skupić. Dla UE priorytetem jest utrzymanie integralności jednolitego rynku bloku i unii celnej.”
Przegląd prasy irlandzkiej Studia Dublin.
Zbliżający się dużymi krokami Brexit, może spowodować pewne perturbacje w handlu z Wielką Brytanią, a tego obawiają się najbardziej firmy z Irlandii i to bardziej, niż ich odpowiedniki z Królestwa.
Badanie przeprowadzone przez Narodowe Biuro Badań Gospodarczych Stanów Zjednoczonych wykazało, że w kraju szefowie firm spędzili więcej czasu na omawianiu strategii rozwoju i działania przedsiębiorstw, niż działo się to w Wielkiej Brytanii.
W przypadku Irlandii największe zaniepokojenie widać u przedsiębiorców spożywczych, a ci nadal szukają możliwości współpracy z kontrahentami z UK, ale wydaje się, że ten rynek będzie na tyle mało atrakcyjny, że wymiana handlowa może z czasem zamierać.
Natomiast minister finansów Republiki Irlandii Paschal Donohoe stara się uzyskać zgodę na przeznaczenie setek milionów euro przez kolejnych pięć lat, co ma stanowić zabezpieczenie przed oczekiwanymi spadkami wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych. Źródła okołorządowe podały, że posunięcie ministra Donohoe ma być, tutaj doskładny cytat:
Uzupełnieniem pieniędzy przeznaczonych na państwowy fundusz „deszczowych dni” / „rainy days” w którym zdeponowano już ponad 1,5 miliarda euro.
Minister Donohoe zaktualizował oficjalne prognozy gospodarcze na 2020 r. Prognozy ministerstwa finansów przewidywały wzrost irlandzkiego PKB o 0,7 % w 2020 r.
Kuba Grabiasz – Sport Studio Dublin. Fot. arch. Studio 37.
W Studiu Dublin nie zabrakło i tym razem radiowego okienka sportowego z koniczyną w roli głównej. Tym razem Jakub Grabiasz nie opowiadał o Irlandzkim Związku Piłki Nożnej (Football Association of Ireland) i patowej sytuacji stowarzyszenia. Tym razem skupił się na sportach typowo wyspiarskich: hurlingu i futbolu gaelickiem.
Władze GAA zmieniły datę wielkiego finału. Zawsze odbywał się 17 marca, w dniu patrona Irlandii, świętego Patryka. W tym roku wielki finał AIB GAA Football All-Ireland Senior Club Championship odbędzie się 19 stycznia 2020. Naprzeciwko siebie wybiegną drużyny Corofin i Kilcoo.
Oprócz hurlingu i futbolu gaelickiego Kuba Grabiasz mówił także o zbliżającej się kolejnej edycji Pucharu Sześciu Narodów w rugby. Pierwsz mecz reprezentacja Irlandii, pod wodzą nowego selekcjonera, rozegra w Dublinie z drużyną Szkocji, ubiegłorocznym zwycięscą Six Nations Championship.
Łukasz Krzywoń. Fot. Magdalena Osenkowska
W bloku „Oblicza irlandzkiej Polonii” moim gościem był Łukasz Krzywoń, magister filozofii, absolwent Uniwersytetu Śląskiego z szesnastoletnim stażem na Szmaragdowej Wyspie. Od wielu lat pracuje tam z dziećmi i z młodzieżą, prowadząc m.in. dociekania filozoficzne w szkołach.
Łukasz Krzywoń, gość Radia WNET, to także utytułowany specjalista od filozofii dla dzieci z The Philosophy Foundation w Londynie i aktywny członek europejskiego stowarzyszenia SOPHIA, promującego filozofowanie z dziećmi.
Od ponad pięciu lat uczy o ochronie środowiska w szkołach dla Green-Schools Ireland. Organizuje też kółka bębniarskie, męskie kręgi, uczy polinezyjskiego Sasa, gra na gongach, nagrywa muzykę, maluje artystyczne murale, z różnymi grupami tworzy artystyczne mandale, uczy praktyki uważności i relaksacji. Jednym słowem człowiek renesansu!
Jest on także autorem podręcznika do prowadzenia filozoficznych dociekań z dziećmi i młodzieżą „Filozofuj z dziećmi„, który został wydany w styczniu 2019 r. przez Wydawnictwo Academicon.
Łukasz prowadzi swoją działalność na zachodzie Irlandii – Little Rainbow Academy Ireland (www.littlerainbowireland) i wraz ze swoją małżonką niedawno otwarte centrum Mindfulness Haven Galway. W wolnych chwilach pisze o filozofowaniu z dziećmi dla popularnego polskiego magazynu „Filozofuj!”
Każdego roku u schyłku grudnia przychodzi czas podsumowań. Nie inaczej jest i w przypadku Studia 37. Bloomsday, XV. rocznica akcesji z UE i rozmowa z senatorem D. Norrisem to tylko część wspomnień.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Współrowadzący: Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
Jedną z dat, do których wracaliśmy w „Studiu Dublin” w 2019 roku, była 15. rocznica wejścia Polski do Unii Europejskiej. Nie każdy pamięta, że to właśnie w Dublinie w 2004 roku przyjmowano do UE nowe państwa, w tym i Polskę. Ówczesny premier Republiki Irlandii Bertie Ahern był jednym z pierwszych szefów rządów, który optował za otwarciem się na nowe kraje członkowskie Unii Europejskiej.
To również pod rządami Bertiego Aherna (lata 1997 – 2008), w pierwszej połowie 2004 roku Irlandia przewodniczyła Unii Europejskiej a sam Bertie sprawował funkcję przewodniczącego Rady Unii Europejskiej. Powtórzę, że wówczas też do struktur unijnych przyjęto dziesięć nowych krajów, w tym Polskę, umożliwiając jej obywatelom swobodę pracy i mieszkania w Republice Irlandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii.
Dlatego przypomnieliśmy z Tomaszem Szustkiem przemówienie skierowane do krajów wchodzących do UE w 2004 r.
Myśląc o dacie 1 maja 2004 roku, w jednej ze swoich korespondencji Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE.com, stwierdził, że
Unia Europejska, wcześniej niż później, powróci do swych korzeni i zmieni swój kształt w najbliższych latach.
Nie podobało mu się bowiem, że dzisiejsza UE jest sterowana odgórnie przez polityków pewnych państw, a system w niej panujący jest niepotrzebnie skomplikowany. Redaktor naczelny największego polskojęzycznego portalu w Irlandii mówił także o wędrówkach Polaków „za chlebem i marzeniami” po 2004 r. i przedstawił wypowiedzi Irlandczyków na temat Polaków.
W podsumowaniu wydarzeń roku 2019, w „Studiu Dublin” powróciliśmy wspomnieniami do majowych świąt, w tym tego najważniejszego dla Polaków mieszkających poza granicami Ojczyzny.
Irlandzka Polonia miała powody do zadowolenia i dumy. Z okazji Dnia Flagi Polskiej Agnieszka Mądry, uczennica VI klasy Polskiej Szkoły w Galway im. Wisławy Szymborskiej, miała zaszczyt uczestniczyć w uroczystościach państwowych na placu Belwederskim w Warszawie.
Polska Szkoła w Galway im. Wisławy Szymborskiej w Dniu Flagi i Polonii otrzymała z rąk prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy biało – czerwoną flagę. W ten sposób uhonorowano 10. rocznicę istnienia szkoły. Na fotografii wykonanej ręką samego Pana Prezydenta, oprócz niego. także pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda, obok niej uczennica szkoły Agnieszka Mądry, w głębi Zofia Kozłowska, a w centrum dyrektor szkoły i prezes Polskiej Macierzy Szkolnej w Irlandii Agnieszka Grochola i sekretarz organizacji Jolanta Oliwiak.
Towarzyszyła jej ówczesna prezes Polskiej Macierzy Szkolnej w Irlandii pani Agnieszka Grochola i Jolanta Oliwiak, sekretarz Macierzy. Delegacja Polskiej Szkoly w Galway otrzymala z rąk prezydenta RP Andrzeja Dudy flagę Polski podczas oficjalnych uroczystości państwowych w Belwederze. Na antenie Radia WNET rozmawiałem z Agnieszką Mądrą i jej mamą, panią Alicją.
Przed rokiem o tej porze wspominaliśmy nasze relacje z obchodów Dnia św. Patryka, patrona Irlandii. W tym roku wrcamy myślami do dnia16 czerwca, kiedy Radio WNET przez ponad siedemnaście godzin opowiadało o powieści, która wciąż rozpala zmysły i serca czytelników. Głównym bohaterem naszych dublińskich opowieści był James Joyce i jego „Ulisses”.
Goście podczas uroczystego śniadania w czasie Bloomsday 16 czerwca 2019. Centrum im. Jamesa Joyce’a to najgorętsze miejsce tego dnia pod niebem Dublina. Fot. Studio 37
Ważnym miejscem wszelkiej maści „Joyceologów” jest literackie serce Dublina – James Joyce Centre. Co roku w tym miejscu organizowane jest podczas Bloomsday specjalne śniadanie, będące powieściowym wspomnieniem nietypowych kulinarnych gustów Leopolada Blooma i jego żony Molly.
Bilety na to śniadanie wyprzedają się dość szybko i wielu fanów Ulissesa musi obejść się smakiem. W całym Dublinie nie brakuje na szczęście restauracji, które tego dnia serwują śniadanie inspirowane posiłkami, które spożywali bohaterowie powieści.
Centrum Jamesa Joyce’a mieści się przy 35 North Great George’s Street. Tomasz Szustek i Eryk Kozieł dotarli tam, kiedy właśnie zaczęła się pierwsza tura uroczystego śniadania. Miało ono, jak zwykle 16 czerwca 2019 roku, szczególną oprawę. Była muzyka, śpiewy i występy aktorów, którzy swoją grą przybliżyli scenki z Ulissesa.
Gość specjalnego wydania „Studia Dublin” dyrektor Jessica Pell-Yates nie ukrywa, że powodem do dumy ośrodka kultury, którym zarządza, są grupy czytelnicze: Goście podczas uroczystego śniadania w czasie Bloomsday 16 czerwca 2019. Centrum im. Jamesa Joyce’a to najgorętsze miejsce tego dnia pod niebem Dublina:
To, czym jeszcze możemy się pochwalić, to grupy czytelnicze. /…/ Po godzinie trzynastej czytane są na głos fragmenty Ulissesa, przez ludzi z różnymi akcentami lokalnego irlandzkiego angielskiego, ale też przez osoby z zagranicy. Jest to niezwykłe doświadczenie – usiąść razem i słuchać. (…) Mamy także wystawę mówiącą o życiu Joyce’a, o miejscach, w których pisał, bo przeprowadzał się bardzo często, kiedy mieszkał w Dublinie, ale także kiedy mieszkał za granicą. M.in. w Trieście i Paryżu ciągle zmieniał mieszkania i to również ma swoje odbicie w naszej ekspozycji. – mówiła Jessica Pell – Yates
W tym roku wydarzenia związane z „Bloomsday” obserwował dla słuchaczek i słuchaczy Radia WNET i „Studia Dublin” Tomasz Szustek (na fotografii), którego wspierał Eryk Kozieł. Gorące korespondencje już od godziny 9:30 (niedziela, 16 czerwca 2019) pojawiały się na antenie Radia WNET. Tego dnia nadaliśmy ze Studia 37 siedemnaście godzin programu (!!!).
Senator David Norris, admirator twórczości Jamesa Joyce’a. Fot. Tomasz Szustek / Studio 37
Gościem „Studia 37 – Bloomsday – Joyce – WNET” był David Norris, irlandzki działacz polityczny i literaturoznawca. W 1987 roku został wybrany do Senatu Republiki Irlandii. Naukowo związany z Trinity College Uniwersytetu Dublińskiego, gdzie wcześniej także studiował literaturę angielską i redagował uniwersyteckie pismo. Co roku bierze udział w Bloomsday.
David Norris to wieczny obrońca artyzmu i wielkości Jamesa Joyce’a. Zawsze twórcę „Ulissesa” bronił przed słowami krytyki, której nigdy nie brakowało. Wielu czytelników a jeszcze więcej krytyków uważało, że „Ulisses” jest „zbyt długi i straszliwie nudny i nadto w nim jałowych igraszek słownych”.
Jak twierdzi senator Norris, James Joyce wiedział, że
Stworzył powieść, wobec której nikt nie jest w stanie przejść obojętnie.
W maju i czerwcu 2019 roku, w programie „Studio Dublin” dużo miejsca poświęciliśmy z Tomaszem Szustkiem i Jakubem Grabiaszem pierwszej wizycie prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa w Republice Irlandii.
Mimo, że nie była to oficjalna wizyta, to pojawienie się głowy USA wzbudziło szereg emocji, nie tylko w kwestii zbliżającego się Brexitu i sympatii Donalda Trumpa dla tego projektu. Wizyta amerykańskiego prezydenta pobudziła przeciwników Donalda Trumpa. Odbyło się kilka małych demonstracji, między innymi w okolicy lotniska Shannon, gdzie Air Force 1 wylądował. – relacjonował Tomasz Szustek, nasz reporter.
Studio Dublin ze Studia 37, zawsze w piątki w Radiu WNET. Zdjęcie z manifestacji przeciwko wizycie prezydenta USA Donalda Trumpa w Republice Irlandii. Fot. Tomasz Szustek
Największa demonstracja odbyła się w czwartek, 6 czerwca 2019 roku, w stołecznym Dublinie. Wedle danych szacunkowych Gardy – Irlandzkiej Policji, wzięło w niej udział ok. 4 000 osób. Nad głowami protestujących frunął mały sterowiec przypominający amerykańskiego prezydenta tyle, że w pozie małego rozkapryszonego dziecka odzianego tylko w pieluchę.
Prezydent Donald Trump i premier Republiki Irlandii Leo Varadkar. Fot. Twitter The White House (WhiteHouse).
Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump już 5 czerwca 2019 wieczorem odwiedził hrabstwo Clare. Lotnisko Shannon oraz okolice miejscowości Doonbeg były najbardziej strzeżonym miejscem świata.
Tego dnia, w godzinach porannych i popołudniowych prezydent Trump wziął udział w obchodach 75. rocznicy lądowania wojsk aliantów w Normandii. W czwartek ok. 17:00 wrócił do Republiki Irlandii, a jego bazą stała się jego prywatna rezydencja gdzie został do piątku (7 czerwca).
Wbrew zapowiedziom przeciwników wizyty Donalda Trumpa, dojazd do wioski Doonbeg nie był utrudniony, zaś firmy i instytucje normalnie funkcjonowały w trakcie wizyty prezydenta USA. Natomiast „Trump International Golf Links and Hotel” był już zamknięty dla zwiedzających i gości od wtorku. – mówił w specjalnej relacji Jakub Grabiasz.
Irlandzkie media sporo miejsca poświęciły wizycie amerykańskiej głowy państwa. Zwrócono uwagę, że „prezydent Trump był bardzo wyważony w swoich wypowiedziach”. Jedynie podczas spotkania Donalda Trumpa z irlandzkim premierem Leo Varadkarem doszło do małego zgrzytu, kiedy to amerykański prezydent użył bardziej niż niezręcznej metafory.
Pytany o ryzyko powstania twardej granicy między Ulsterem a Republiką Irlandii przyrównał to sytuacji, jaka ma miejsce na granicy … amerykańsko – meksykańskiej.
„Tak to matki nam podały, Samy także z drugich miały, Że na dzień świętego Jana – Zawdży sobótka palana.” – Jan Kochanowski. Fot. Anna Hurkowska
Letnią porą (14 i 21 czerwca 2019 roku) o słowiańskiej nocy Kupały opowiadała Anna Hurkowska. Ta impreza oczarowała kolejny raz Irlandczyków. To widowisko pod niebem Limerick odbyło się już po raz piąty. Początków tego wydarzenia należy szukać w roku 2015:
20 czerwca 2015 roku, z inicjatywy choreografki tańca Ewy Kotuły i polskich słowiańskich piękności, w tym gronie i naszej rozmówczyni Anny Hurkowskiej, słowiańskie obrzędy, wierzenia i tańce ukazane zostały oczom Irlandczyków po raz pierwszy, nad rzeką Shannon. – mówiła Anna Hurkowska
W podsumowaniu „Suma roku 2019 Studia 37 Dublin” Anna Hurkowska opowiadała o przygotowaniach do imprezy. Radio WNET i Studio 37 były patronami medialnymi tego wydarzenia. Anna Hurkowska odkryła niezwykłą rzecz na przecięciu prastarych wierzeń Słowian i Celtów, właśnie w związku z dniem letniego przesilenia słonecznego, co ma swój wyraz w języku:
Interesującym łącznikiem Kupały z celtyckim językiem jest słowo Cúpla – oznaczające Couple czyli para. Mnóstwo dawnych tradycji związanych z tą nocą oscyluje wokół znalezienia tej drugiej połówki, nic więc dziwnego, że czasem nazywa się ją również słowiańskim dniem zakochanych.
Tegoroczną imprezę zwieńczyły pokazy ogni grupy Flow4Show, wspólny marsz ku rzece Shannon i symboliczne wrzucenie wianków do wody. Podczas V. edycji Kupala Night – Summer Solstice Night zadebiutował także Teatr Tańca Fantasmagoria w choreografii Ewy Kotuły i Aleksandry Styki.
Słowiańskie piękności pod niebem Irlandii. Fot. Anna Hurkowska.
W „Studiu Dublin” nie zapominamy o naszych duszpasterzach. Trzykrotnie na antenie Radia WNET gościł nasz eterowy duszpasterz ks. Krzysztof Sikora SVD. W jednym ze swiątecznych Poranków WNET, nadawanych z Republiki Irlandii, opowiadał Tomaszowi Wybranowskiemu o posłudze duszpasterskiej na zachodzie Irlandii, w archidiecezji Tuam.
s. Krzysztof SIKORA – SVD – proboszcz Parafii rzymsko – katolickiej w Roundstone (hrabstwo Galway, Irlandia).
Innym razem ks. Krzysztof Sikora SVD w Studiu Dublin opowiadał Tomaszowi Wybranowskiemu o posłudze duszpasterskiej na zachodzie Irlandii, w archidiecezji Tuam. Ks. Krzysztof przez osiem lat pełnił posługę w „irlandzkiej Częstochowie” – Sanktuarium Maryjnym w Knock.
Skrót SVD przy nazwisku kapłana wskazuje na członka Societatis Verbi Divini, czyli Zgromadzenia Słowa Bożego. Duchowni synowie Arnolda Janssena nazywani są potocznie werbistami, a ich dewizą jest zawołanie: „Niech żyje Trójjedyny Bóg w sercach naszych!”.
Werbiści niosą ludziom Słowo Boże już od 143 lat, starając się dotrzeć zwłaszcza tam, gdzie nie jest ono jeszcze znane. Dwóch spośród nich, beatyfikowanych w 1975 roku przez Pawła VI – bł. Arnolda Janssena, założyciela Zgromadzenia oraz bł. Józefa Freinademetza, pierwszego ojca werbistę w Chinach kanonizował Jan Paweł II.
Irlandzka redakcja Radia WNET – Studio 37 Dublin jest także blisko polskich ludzi czynu i biznesu. Jednym z gości programu w mijającym roku był pan Marcin Chlebicki, który prowadzi wraz z dwoma braćmi piekarnię „MMM Family Bakery”, która jest jedną z najpopularniejszych w Irlandii. Firma powstała 13 lat temu.
Marcin Chlebicki, współwłaściciel piekarni MMM Family Bakery w Castlebar, hranstwo Mayo (Irlandia). Fot. arch. MMM Family Bakery
MMM Family Bakery nasza polonijna biznesowa chluba zatrudnia obecnie ponad sto osób i wypieka ok. 35 tys. bochenków chleba tygodniowo. Wypieki trafiają do sklepów i hurtowni w całej Republice Irlandii i Ulsterze. Jako ciekawostkę można podać fakt, że z okazji Tłustego Czwartku w 2019 roku, cukiernicy MMM Family Bakery wypiekli ponad 65 tys. pachnących polskich pączków.
Jeden z trzech najsłynniejszych piekarzy w Republice Irlandii mówił w „Studiu Dublin” o tym, dlaczego należy kultywować szkolnictwo zawodowe kolejnym rocznikom młodych Polaków i Europejczyków.
Jak twierdzi, starsze pokolenie musi przekazywać wiedzę młodym o sztuce wypieku chleba i produkcji innych wyrobów rzemieślniczych. W przeciwnym razie wszystko wykonywać będą bezduszne maszyny, które nie mają w sobie „ani serca, ani nuty wirtuozerii”:
Trzeba to robić, żeby ta sztuka nie zginęła. Teraz młodzież chce pracować przy komputerach lub jako marketingowcy. Myślę, że za dwadzieścia, najdalej trzydzieści lat sztuka rzemieślnicza po prostu umrze. – powiedział Marcin Chlebicki.
Pierwszą zasadą biznesu braci Chlewickich – The Breadski Brothers jest dbałość o znakomitą jakość chleba za sprawa pracowitości i ogrom wkładanego serca w wypieki. Ta jakość przełożyła się na liczbę klientów, która imponuje nawet wyspiarskim potentatom. Jednym z nich nawet był nawał premier Republiki Irlandii, o czym zaświadcza poniższe zdjęcie!
Poprzedni premier rządu Republiki Irlandii Enda Kenny i bracia Chlebiccy. Fot. arch. MMM Family Bakery
Ś. P. profesor Jan Szyszko. Zdjęcie z 11 sierpnia 2019 roku, kiedy z ekipą Radia WNET Tomasz Wybranowski pojawił się w Tucznie. Fot. Adrian Kowarzyk.
Rok 2019 zabrał znakomitego naukowca, miłośnika przyrody i przyjaciela Radia WNET, profesora Jana Szyszko. Z jego odejściem ciężko mi się oswoić. W 2019 roku kilkukrotnie na antenie Radia WNET, także w „Studiu Dublin” rozmawiałem z panem profesorem.
W lipcu pytałem Go, czy możliwe jest uratowanie Puszczy Białowieskiej i przywrócenie jej do wcześniejszego stanu?
Są siły które chcą powstrzymać program naprawczy i zwalić winę na Polskę – odpowiedział mi wtedy profesor Jan Szyszko.
Profesor Jan Szyszko mówił o pięknie Puszczy Białowieskiej, którą określił mianem pięknego dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego polskiego leśnictwa i łowiectwa, pielęgnowanego przez miejscową ludność. Z żalem jednak zauważa, iż dobytek wypracowany przez poprzednie pokolenia zamieszkujące ten teren, został z premedytacją zniczony przez siły, które dzisiaj oskarżają Polskę o wytężone próby ratowania zagrożonego drzewostanu. Środowiska te twierdziły, iż:
Polski rząd wycina dla zysku ostatnią pierwotną puszczę Europy. Jest to swego rodzaju wielka arogancja i bezczelność.
W podsumowaniu roku medialnych działań „Studia 37 Dublin” przypominam tę rozmowę. Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie… [*] [*] [*]
Rok 2019 powoli dobiega końca. Studia 37 i programów, które emitujemy z Dublina (w sile ponad trzynastu godzin tygodniowo) nie byłoby, gdyby nie niezwykli ludzie, kochający radio. Chcę podziękować Katarzynie Sudak, Dorocie Andrzejewskiej, Kamili Turzyńskiej, Bogdanowi Feręcowi (za świeże spojrzenie na nasze polsko – irlandzkie losy na Wyspie i wsparcie poryalu Polska-IE.com, którego udziela Radiu WNET), Jakubowi Grabiaszowi, sportowemu ekspertowi i współwydawcy technicznemu, gdy mowa o nowych gościach pojawiających się na antenie, Piotrowi Słotwińskiemu, kronikarzowi Polonii z Cork, oraz Tomaszowi Szustkowi, który wzniósł ożywcze siły w nasze działania. To dzięki niemu mamy niezwykłą oprawę graficzną i fotograficzną Studia Dublin.
Gorące podziękowania także dla Alexa Sławińskiego, którego „Londyński WNETowy Zwiad” jest ważną częścią naszych opowieści o Wyspach i Wyspiarzach, także z polskimi paszportami.
Wielki ukłon dla braci realizatorów i techników Radia WNET, na czele z Karolem Smykiem, Pawłem „Dannym” Chodyną i Dariuszem Kąkolem. Bez Was nie byłoby nas w domach słuchaczy w Krakowie i Warszawie.
Dziękuję Wam kochani za obceność, wiarę w nasze radiowe posłannictwo i przyjaźń.
PJ Murphy i Tomasz Wybranowski, tuż przed Bllomsday wizyta w Sweny’s Chemist, przy Lincoln Place w Dublinie. Tam Leopold Bloom kupował mydełko dla Molly. Fot. Tomasz Szustek Studio 37
Tomasz Wybranowski prosto z Dublina opowiada o irlandzkim sposobie przeżywania Świąt Bożego Narodzenia. Zapewnia, że Polacy ze Szmaragdowej Wyspy kultywują rodzime zwyczaje świąteczne.
Gospodarz Studia Dublin Radia WNET Tomasz Wybranowski mówi o irlandzkich zwyczajach wigilijnych. Zdaniem najstarszych mieszkańców Szmaragdowej Wyspy, od 1995 r. mamy tam do czynienia z gwałtowną laicyzacją i komercjalizacją Bożego Narodzenia. Sprawę pogorszył kryzys irlandzkiego Kościoła katolickiego:
W społeczeństwie daje się wyczuć nostalgię za „starymi, dobrymi czasami”.
Tomasz Wybranowski opowiada o różnicach w sposobie przeżywania Bożego Narodzenia między Irlandczykami a liczną społecznością polską. Zwraca uwagę, że wielu Irlandczyków spędzi ten czas samotnie, spożywając alkohol w pubach.
Rozmówca Łukasza Jankowskiego zapowiada również wybory parlamentarne w Irlandii, które mają się odbyć pod koniec kwietnia.
W piątkowym Studiu Dublin opowieść o działaniu kryzysowym polskiego konsulatu w Dublinie i pierwsze robocze podsumowania wydarzeń mijającego roku 2019 w Republice Irlandii. Zaprasza Tomasz Wybranowski
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
Z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska-IE.com rozmawialiśmy o sposobie i trybie pracy polskiego konsulatu w Dublinie. Tematem rozmowy była postawa (i wiedza) kosulatu w Dublinie w sytuacjach kryzysowych, gdy znajdą się w takich obywatele Rzeczpospolitej Polskiej.
Tym razem portal Polska-IE przejęła się losem naszego rodaka Przemysława Piotrowskiego, który od 12 grudnia przebywał na uszkodzonym promie „Mistral”, który zacumował w Zatoce Dublińskiej, czekając na pomoc techniczną. Okazało się, że konsul dyżurny w Republice Irlandii dowiedział się o sprawie od szefa portalu Polska-IE, zaś telefony alarmowe konsulatu … przekierowały połączenie do MSZ w Warszawie:
Z obowiązku, postanowiłem po opublikowaniu informacji, skontaktować się z naszymi służbami konsularnymi, by te zapewniły, a za moim pośrednictwem poinformowali Państwa, że z Panem Przemysławem wszystko jest w porządku i otrzyma od naszego przedstawicielstwa dyplomatycznego wszelką niezbędną pomoc. W tym celu zadzwoniłem właśnie na numer alarmowy, gdzie skądinąd miły pan, wypytał mnie o szczegóły sprawy, a i zaznaczył, że skontaktuje się z Dublinem, by ruszyć urzędniczą machinę. – powiedział Bogdan Feręc.
Najciekawsze jest to, że dziennikarza odsyłano od biblijnego Annasza do Kajfasza. Szczegóły tej historii znajdą Państwo tutaj: na-wyspie-bez-zmian
W drugiej części rozmowy Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc poruszyli temat referendum zjednoczeniowego Irlandii. Okazuje się, że opozycyjna partia Fianna Fáil powiela postulaty Sinn Féin i jej szefowej Mary Lou McDonald.
To już druga partia z Republiki Irlandii, która coraz częściej i odważniej mówi o przeprowadzeniu referendum, z którym wszystkim Irlandczykom, tym z Republiki i Ulsteru, zadać należałoby pytanie, czy Irlandia ma być zjednoczona.
Bogdan Feręc powiedział, że to kolejny już głos na temat realizacji zapisów Porozumienia Wielkopiątkowego, po ponad dwudziestu latach od jego ratyfikacji:
Fianna Fáil poczuła wiatr w żaglach i na fali zmian, jakie zaszły na północnoirlandzkiej scenie politycznej, po wyborach w Wielkiej Brytanii, łaskawym okiem spogląda w kierunku Irlandii Północnej. To trochę zawłaszczenie propozycji Sinn Féin, bo ugrupowanie kierowane przez Mary Lou McDonald, już dawno apelowało do polityków z Republiki, aby czynili starania o przeprowadzenie referendum, które zjednoczy całą wyspę. Ówcześnie pomysł pozostawiono bez echa.
W finale korespondencji prowadzący zaprosili do wtorkowego programu Studio 37 (24 grudnia, od godziny 14:00), w którym będą opowiadać o tradycjach Bożego Narodzenia i zwyczajach ludowych z Irlandii.
Z panią Moniką Sreberską raz jeszcze zapraszaliśmy na niezwykły czas spotkań i wspólnej radości, z kolędą na ustach przy żłóbku narodzonego Jezusa. W czwartek 26 grudnia 2019 roku odbędzie się „Wspólne Polaków Kolędowanie”w Kościoła St. Mary’s Claddagh Galway.
Najpierw odprawiona zostanie Masza Święta, a potem nadejdzie czas na wspólne kolędowanie z muzyką na żywo. W programie wieczornego, świątecznego spotkania obok muzykowania uczestników czeka także degustacja polskich potraw, loteria i aukcja.
Piotr Słotwiński z małżonką Agnieszką. Fot. archiwum prywatne.
Piotr Słotwiński, politolog, dziennikarz, reportażysta i kronikarz Polonii w Cork, podsumował wydarzenia roku w Irlandii. W Studiu Dublin powiedział, że doświadczył w mijającym roku specyficznego „znaku czasu” na Szmaragdowej Wyspie:
Po raz pierwszy wśród grup na paradzie pojawiło się „LGBT+ Community Cork”. Nowością był nie tylko po raz pierwszy przemarsz pod ogromnymi tęczowymi sztandarami „LGBT+ Community Cork” /Społeczność LGBT+ w Cork/. Był nim również należący do władz miasta samochód który ustawiony w poprzek blokował wjazd na ulicę którą przeszła parada. Jest to ewidentne zabezpieczenie antyterrorystyczne, stosowane już w Cork.
Piotr Słotwiński opowiedział także o pierwszej wizycie w Cork nowej ambasador RP w Republice Irlandii Jej Ekscelencji Anny Sochańskiej. Oto zapis rozmowy z Piotrem Słotwińskim.
Część pierwsza:
Część druga:
Piotr Słotwiński( rocznik 1971, politolog z wykształcenia, bloger z zamiłowania, jarosz z wyboru i kronikarz Polonii w Cork, który – jak mawia z uśmiechem – „od 2004 r. tymczasowo w Irlandii„, zaprasza na swojego bloga: piotrslotwinski.com
W Studiu Dublin nie zabrakło radiowego okienka sportowego. Jakub Grabiasz mówił o nadużyciach i niegospodarności w Irlandzkim Związku Piłki Nożnej (Football Association of Ireland).
Władze stowarzyszenia alarmują o zatrważającej wysokości zadłużenia związku, który przekracza ponad 50 mln. euro. „Ta smutna sportowa opera mydlana zdaje się nie mieć końca” – dodaje.
Kuba Grabiasz i Krzysztof Skowroński, prezes Radia WNET. Fot. arch. Radia WNET.
Dziennikarze irlandzkiego publicznego radia i telewizji wybrali sportowca roku. Został nim trzydziestudwuletni golfista Shane Lowry.
W programie nie obyło się także bez podsumowania działalności sportowej redakcji Studia 37 Dublin w mijającym roku 2019.
„Dzięki radiu WNET słuchacze mają okazję dowiedzieć się znacznie więcej o typowo wyspiarskich dyscyplinach sportu”– powiedział Jakub Grabiasz, któremu dziękujemy za rok owocnej współpracy.
Hymnem „Wspólnego Polaków Kolędowania”, o którym opowiadamy na antenie Radia WNET od trzech tygodni, jest świąteczna piosenka napisana przez Roberta Cieplińskiego, naszego rodaka z Galway. Już od roku 2014 roku ta świąteczna piosenka rozbrzmiewa na antenie Radia WNET i irlandzkiej rozgłośni NEAR FM.
W piątkowym Studiu Dublin gościł autor kolędy. Robert Ciepliński opowiadał nie tylko o kulisach powstania „Z Zielonej Wyspy kolędy”, ale także o „wielkiej księdze życia” z Irlandią w roli głównej, o tęksnocie do Ojczyzny i rychłym do niej powrocie z całą rodziną.
Studio 37 na antenie Radia WNET: wtorki i czwartki od 14:00 do 16:00. Na Studio Dublin zapraszamy zawsze w piątki, ok. godziny 9:15 po „Poranku WNET” Krzysztofa Skowrońskiego.
Na statku handlowym płynącym do Dublina utknął Polak. Ambasada RP w Dublinie nie była w stanie udzielić informacji na ten temat. Po 3 dniach dyplomaci twierdzili, że sprawę znają od początku.
Redaktor naczelny portalu polska.ie.com Bogdan Feręc komentuje sprawę awarii promu towarowego płynącego na linii Liverpool-Dublin. Na unieruchomionym tuż przed portem w stolicy Irlandii statku od 12 grudnia statku pozostaje Polak Przemysław Piotrowski:
My nie chcemy źle pisać o polskich placówkach dyplomatycznych, ale one nas niestety do tego zmuszają.
Jak relacjonuje współgospodarz Studia Dublin, numer telefonu, który wybrał w celu uzyskania informacji w tej sprawie w polskiej ambasadzie, przekierował go do centrali Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie. Co więcej pracownik ministerstwa nie miał żadnych informacji na ten temat. Podobnie rzecz się miała w przypadku pani konsul dyżurnej w Dublinie:
Okazuje się, że nasze służby dyplomatyczne nie czytają irlandzkich gazet. […] Powinni się przynajmniej interesować sprawami Polonii i Polaków mieszkających na wyspie i w okolicach.
Bogdan Feręc cytuje odpowiedź pani konsul, która poleciła skontaktować się w przedmiotowej sprawie z centrum operacyjnym MSZ:
Jeżeli ta miałaby wyglądać informacja, którą mieli mi przekazać urzędnicy z Dublina, to jest to zwykła kpina z nas.
Jak dalej mówi Bogdan Feręc, kontakt z centrum w sobotę okazał się niemożliwy. Odpowiedź z Warszawy przyszła w środę po południu. Ministerstwo zapewniło w niej, ze sprawa była od początku znana polskim służbom konsularnym, a Polakowi nie grozi niebezpieczeństwo:
Jeżeli ktoś pisze do mnie , że powyższa sprawa była znana polskim służbom konsularnym, to ja pytam: w jaki sposób, skoro zarówno Warszawa, jak i poźniej Dublin pytali mnie o szczegóły tej sprawy.
Bogdan Feręc apeluje do polskich dyplomatów o konkretne działania na rzecz irlandzkich Polaków:
Polacy potrzebują waszej pomocy, a wy jesteście tutaj po to, żeby nam pomagać.
Rozmówca Tomasza Wybranowskiego chwali działalność konsulatu honorowego RP w Limerick, kierowanego prez Pata O’Sullivana. Postuluje, by polscy dyplomaci skorzystali z irlandzkich wzorców funkcjonowania.
Na koniec rozmowy, poruszona jest kwestia pojawiającego się coraz częściej pomysłu referendum na temat zjednoczenia Irlandii. Niektórzy politycy z Republiki Irlandii chcą również przekonać Irlandię Północną do przeprowadzenia takiego referendum.
W piątkowym Studiu Dublin, obok wspomnienia stanu wojennego, też adwentowo – kolędowe wieści ze Szmaragdowej Wyspy o kolędowaniu w Galway, obradach irlandzkiego parlamentu i podsumowaniu wyborów w UK.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)
Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE.com mówił o większościowym poparciu parlamentarnym wniosku na temat zamrożenia czynszów w Republice Irlandii. Projekt został złożony przez opozycyjną Sinn Féin, która coraz częściej zgłasza projektu coraz częściej chwalone przez obywateli wyspy. A co zapisano w propozycji?
Projekt zakłada, iż czynsze zamrożone zostaną na obecnych poziomach na trzy lata, czyli do 2023 roku. Niestety to nie koniec drogi legislacyjnej, ponieważ projekt ustawy wymaga przeglądu, więc trafi teraz do kilku komisji, a te sprawdzą zgodność z obowiązującymi przepisami, ale i sprawdzą, czy ulgi podatkozapowiadanym na przyszły rok spadku dochodów budżetu Republiki Irlandii, m.in. z powodu brexitu. – dopowiada Bogdan Feręc.
Mimo ostrzeżeń Irlandzkiej Rady Fiskalnej pzed zbliżającymi się problemami irlandzkiego budżetu w roku 2020, to irlandzki Instytut Badań Społecznych i Ekonomicznych ESRI wieszczy wzrost gospodarczy. W czwartek (12 grudnia), eksperci ESRI stwierdzili, że gospodarka i ekonomia Republiki Irlandii ma się bardzo dobrze. Tendencja wzrostu i rozwoju ma się utrzymać w przyszłym roku.
Analizy ESRI wskazują, iż tegoroczny wzrost gospodarczy w Irlandii wyniesie 5,8%, a to oznacza, że pięciokrotnie przewyższy średnie tempo wzrostu w Unii Europejskiej, czyli przewyższy dane z UE o 1,1%. Ale ja polemizuję z tą śmiałą tezą. – powiedział Bogdan Feręc.
Na koniec, nieco humorystycznie (choć czarny to humor), o niegospodarności Oireachtas (irlandzki parlament) związanej z najprawdopodobniej najdroższą drukarką świata.
Monika Sreberska. Fot. arch. rodzinne.
Moim kolejnym gościem była Monika Sreberska szczęśliwa i dumna mama Celinki, Dobrochny, Szczepanka i Nikodema. Wraz ze swoim mężem Pawłem jest członkiem Ruchu „Domowy Kościół” w Tuam (hrabstwo Galway).
„Domowy Kościół” to wspólnota małżeństw sakramentalnych, która dzieli się na kręgi, które liczą od czterech, do siedmiu małżeństw.
Spotkania odbywają się w domach członków raz w miesiącu. Na spotkaniach obecny jest kapłan, który pełni rolę moderatora.
Dzisiaj pani Monika zapraszała na niezwykły czas spotkań i wspólnej radości, z kolędą na ustach przy złóbku narodzonego Jezusa. W czwartek 26 grudnia 2019 roku, zapraszamy na „Wspólne Polaków Kolędowanie” do Kościoła St. Mary’s Claddagh Galway.
Najpierw odprawiona zostanie Masza Święta, a potem nadejdzie czas na wspólne kolędowanie z muzyką na żywo. W programie wieczornego, świątecznego spotkania obok muzykowania także degustacja polskich potraw, loteria i aukcja.
To nasze polskie porozumienie ponad podziałami, z dala od coficjalnych organizacji czy agend. Dla nas liczy się człowiek i chęć jego poznania i spotkania innych ludzi, bez względu na idee i przekonania. Przed rokiem „Wspólne Polaków Kolędowanie” zebrało ponad dwustu pięćdziesięciu rodaków. Mam nadzieję, że w tym roku będzie nas więcej. – powiedziała inicjatorka akcji Monika Sreberska. odbędzie się druga edycja kolędowania.
Hymnem „Wspólnego Polaków Kolędowania” jest świąteczna piosenka napisana przez Roberta Cieplińskiego, naszego rodaka z Galway. Od 2014 roku ten song rozbrzmiewa na antenie Radia WNET i irlandzkiej rozgłośni NEAR FM.
Kilka lat temu, wraz z dwoma kolegami, w Galway nagraliśmy naszą autorską kolędę. To takie nasze świąteczne, emigranckie przesłanie płynące ze Szmaragdowej Wyspy i rodakó, którzy tam mieszkają. Wszystkich słuchaczy Radia WNET pozdrawiam serdecznie i życzę Wesołych Świąt! – powiedział nam Robert Ciepliński.
Ostanim punktem piątkowego Studia Dublin były wieści z Wielkiej Brytanii, czyli „Londyński Wnetowy Zwiad”. Korespondencję Alexa Sławińskiego zdominował jeden temat, omówienie wynikó czwartkowych wyborów parlamentarnych w Wielkiej Brytanii.
Wbrew wielu sondażom i przedwyborczym komentarzom, to Partia Konserwatywna premiera Borisa Johnsona zdobyła przytłaczającą i samodzielną większość w brytyjskiej Izbie Gmin. Torysi, którym przewodzi Boris Johnson zdobyli 368 mandatów.
To największe zwycięstwo Partii Konserwatywnej od 1987 roku. Wyniki czwartkowych wyborów to natomiast największa od lat porażka Partii Pracy, która wprowadzi do Izby Gmin tylko 191 przedstawicieli.
Alex Sławiński wskazał także na bardzo dobry wynik Szkockiej Partii Narodowej, której może to ułatwić bardziej śmielsze działania na rzecz kolejnego referendum w sprawie niepodległości Szkocji.
Św. Patryk, który schrystianizował Irlandię, zasnął w Panu 17 marca 461 roku. W hołdzie swojemu patronowi, , Irlandczycy na całym świecie obchodzą każdą rocznicę tego wydarzenia, jako święto narodowe.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski
Współprowadzenie i wejścia reporterskie: Tomasz Szustek
Korespondent sportowy: Jakub Grabiasz
Wydawca: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek
Współpraca: Dorota Andrzejewska.
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Dariusz Kąkol i Karol Smyk (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 Dublin & Katarzyna Sudak
Za pomoc przy powstaniu programu redakcja Studia 37 Radia WNET dziękuje panu Marcinowi Gilowi.
Dublin przeżył istnie oblężenie w tym roku. Na obchody dnia św. Patryka w Dublinie, do Irlandii zjechali jak zwykle turyści z całego świata. W tym roku, zdaniem przedstawicieli irlandzkiej policji i dziennikarzy dziennika „The Irish Times”, liczba wielbicieli św. Patryka i wszystkiego co irlandzkie, przekroczyła pół miliona.
Ale wróćmy do patrona Irlandii, ku czci którego odbywają się coroczne parady i huczne obchody. Za symboliczne rozpoczęcie ery chrześcijaństwa w Irlandii uważa się rozpalenie przez Patryka świętego ognia na wzgórzu Slane.
Dotychczas zwyczaj nakazywał wszystkim zgaszenie wszelkich płomieni ognisk na początku wiosny, a ponowne ich zapalenie mogło nastąpić dopiero następnego dnia, po uroczystym wznieceniu nowego ognia przez władcę rezydującego na wzgórzu Tara.
Uprzedzając króla w tym rytuale o kilka chwil, św. Patryk naraził się na niebezpieczeństwo, ale symboliczne znaczenie tego faktu wpisało się na stałe do historii Irlandii.
Według tradycji chrześcijańskiej w życiu św. Patryka ważną rolę odgrywały prorocze sny, znaki od Boga i cuda, które prowadziły go przez trudną ścieżkę misjonarza.
Przed św. Patrykiem w Irlandii działali także inni misjonarze, np. św. Declan, ale to Patrykowi przypisuje się największy udział w chrystianizacji wyspy. Po całej Wyspie rozsiane są miejsca, które tradycyjnie wiąże się z jego obecnością, są to święte studnie, głazy, wysepki, kaplice.
Wizyta Prezydenta Irlandii w Poznaniu. Krzysztof Schramm wita prezydenta Michaela D. Higginsa. Fot. arch. Fundacji Kultury Irlandzkiej.
Pierwszym gościem świątecznego programu „Studio Dublin” był Krzysztof Schramm, wicekonsul honorowy Republiki Irlandii w Polsce i fundator Fundacji Kultury Irlandii. która powstała 6 lutego 2003 roku w Poznaniu.
Założeniem Fundacji jest wszechstronne promowanie kultury irlandzkiej w Polsce. Popularyzowanie kultury irlandzkiej realizowane jest zarówno poprzez imprezy masowe jak i wspieranie indywidualnych projektów.
Bogdan Feręc, portal Polska-IE – Radio WNET Irlandia
Bogdan Feręc, szef portalu Polska – IE, podzielił się swoimi spostrzeżeniami o Irlandii, Irlandczykach i naszych polsko – irlandzkich relacjach, z dala o politycznego chaosu i blichtru merkantylizmu.
Na antenie Radia WNET, w dniu święta narodowego Irlandii, zaprezentowaliśmy przemówienie prezydenta kraju Michaela D. Higginsa. Prezydent powiedział m.in.:
„Niech mi będzie wolno, jako Prezydent Irlandii, w ten dzień św. Patryka 2019 roku, przesłać najgorętsze życzenia, dla całej naszej wielkiej rodziny rozsianej po całym świecie.
Gdziekolwiek byście nie byli, i w jakichkolwiek okolicznościach byście się nie znaleźli, świętując nasze wspólne poczucie irlandzkości, naszą kulturę, dziedzictwo i historię, jesteście częścią połączonej irlandzkiej rodziny.
Niech mi także będzie wolno przesłać życzenia i wyrazy uznania dla tych wszystkich narodowości i kultur, które przyłączają się do obchodów naszego narodowego święta.”
O godzinie 10.30 do dublińskiej Prokatedry Najświętszej Maryi Panny, przybył prezydent Irlandii Michael D. Higgins z małżonką Sabiną, gdzie zostali powitani przez arcybiskupa Dublina Diarmuida Martina.
Prezydent z małżonką wpisali się do księgi kondolencyjnej i wzięli udział w krótkim spotkaniu modlitewnym w intencji ofiar zamachu w Christchurch. Dołączyli do nich ambasadorzy Nowej Zelandii i Palestyny. Krótkie przemówienie wygłosił arcybiskup Martin (szerzej o tym w piątkowym Studiu Dublin 22. marca), po czym celebrował tradycyjną mszę świętą, która rozpoczęła oficjalne obchody dnia św. Patryka w Dublinie.
Po mszy para prezydencka udała się w uroczystej, świątecznej kawalkadzie pojazdów na trasę parady, a nastepnie zasiedli w loży honorowej i obserwowali uczestników tego radosnego orszaku.
W świątecznym programie „Studio Dublin” gościła Jej Ekscelencja, ambasador Republiki Irlandii w Polsce, pani Emer O’Connell, która 24 sierpnia 2018 złożyła kopie listów uwierzytelniających na ręce Sekretarza Stanu w MSZ, Ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęk.
Jej Ekscelencja, pani ambasador Republiki Irlandii w Polsce, Emer O’Connell. Fot. z serwisu internetowego Ambasady Republiki Irlandii w Polsce.
Podczas świątecznego wywiadu Jej Ekscelencja, pani ambasador Emer O’Connell opowiedziała m.in. o wizycie pana Kevina Morana, ministra w Departamencie Wydatków Publicznych i Reform Republiki Irlandii.
Kevin Moran oficjalnie reprezentował irlandzki podczas Dni św. Patryka w Polsce.
Z roku na rok Dzień Świętego Patryka w Polsce zyskuje na popularności. Dlatego i w roku bieżącym,
17 marca ponownie odbyło się wiele imprez w ramach „Festiwalu Świętego Patryka”.
W całej Polsce odbyło się ponad 140 wydarzeń szczerze i żywo celebrujących irlandzko-polską przyjaźń. W 21 polskich miastach na zielono podświetlone zostały znane obiekty, n.in. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, czy Ratusz w Zamościu.
„Dzień św. Patryka był także idealną sposobnością, aby spróbować wyjątkowej żywności i napojów produkowanych w Irlandii, ale w rozsądny sposób. Od irlandzkiej whiskey klasy premium czy nowego na rynku irlandzkiego ginu, do wyśmienitej irlandzkiej wołowiny, jagnięciny czy łososia – tych smaków Irlandii możecie zaznać w Polsce!” – głosił oficjalny komunikat irlandzkiej ambasady.
Wywiad z Jej Ekscelencją, panią ambasador Republiki Irlandii Emer O’Connell, do odsłuchania tutaj:
Anna Hurkowska. Fot. arch. A. Hurkowskiej.
Największa parada w Irlandii odbyła się oczywiście w Dublinie, ale korespondenci „Studia Dublin”, rozsiani po całej Wyspie, szczegółowo informowali o marszach i świątecznych wydarzeniach z niemal wszystkich największych miast.
Paradę w Limerick śledziła Anna Hurkowska, fotografka-pasjonatka, wolontariuszka działająca na rzecz promocji Polski m.in. poprzez organizację Polish Art Festival, WOŚP, Kupala Night.
Anna Hurkowska została wyróżniona w roku 2018 w konkursie „Wybitny Polak w Irlandii”.
Konkurs „Wybitny Polak” to inicjatywa Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego, której głównym celem jest wykreowanie pozytywnego wizerunku Polaków. Konkurs ma na celu także pokazanie ich dokonań oraz wyróżnienie i promocja osób, które potrafiły odnieść sukces w kraju i poza jego granicami.
W swojej relacji Anna Hurkowska wspomniała o 70. rocznicy urodzin Konsula Honorowego RP w Limerick, Patricka O’Sullivana, którego zakres terytorialny obejmuje hrabstwa Limerick i Clare.
Podczas dnia św. Patryka nie mogło zabraknąć akcentów sportowych. W sobotę, 16 marca 2019 roku, zakończyli zmagania rugbyści. Niestety ostatnia, piąta kolejka spotkań przyniosła reprezentacji Irlandii gorzką porażkę.
Jakub Grabiasz, szef redakcji sportowej Studia 37 po ukończeniu górskiego biegu Gaelforce Mountain Run w Connemara. Fot. z profilu FB Jakuba Grabiasza.
O zwycięzcach i przegranych ostatniej edycji Pucharu Sześciu Narodów opowiedział nasz sportowy ekspert Jakub Grabiasz.
Teraz powracamy do dublińskiej parady św. Patryka A.D. 2019, która tradycyjnie rozpoczęła się na Placu Parnella, krótko po godzinie 12.00 w południe.
Barwny korowód, z reprezentantami wszystkich hrabstw, irlandzkich miast i irlandzkich diaspor ze świata, przedefilował główną ulicą Dublina, O’Connell Street, a po przekroczeniu rzeki Liffey, ominął College Green i gmach Trinity Collage, by zakończyć przemarsz na ulicy Kevin Street.
W rolę św. Patryka ponownie wcielił się Johnny Murphy, performer uliczny i mim. To on po raz dwunasty poprowadził stołeczną paradę, którą dla Radia WNET i specjalnego wydania „Studio Dublin” relacjonował Tomasz Szustek.
Agnieszka Anna Koniecpolska, malarka i działaczka społeczna. Fot. arch. A. Koniecpolskiej.
Tymczasem, gdy ruszyła parada w Dublinie, wydarzenia związane ze świętem narodowym Irlandii w mieście Cork obserwowała dla „Studia Dublin” Agnieszka Anna Koniecpolska, artystka młodego pokolenia, która ma na swoim koncie kilka indywidualnych i zbiorowych wystaw malarskich. Na paradzie pojawiła się ze swoją dziesięciomiesięczną córeczką Gają.
Anna Scanlan, współzałożyciel Grupy Folklorystycznej “Inisowiacy” oraz jej choreograf oraz dyrektorem artystycznym od początku jej działalności. Fot. Ray Scanlan.
Z Cork przenosimy sę do Ennis. O dniu św. Patryka w Ennis opowiedziała Ania Scanlan, która do Irlandii przyjechała w marcu 2004 roku.
W Ennis mieszka wraz ze swoim mężem Raymondem, dwojgiem dzieci – Robertem i Tomásem oraz psem. Od dzieciństwa lubiła tańczyć, swoja przygodę z tańcem zaczęła w wiejskim Domu Kultury we Wrzawach, skąd pochodzi. Naukę kontynuowała w szkole średniej w Zespole “Dzikowianie” oraz w czasie studiów w ZPiT “Jawor”. Gościnnie tańczyła w polonijnym zespole “Syrenka” w Sydney.
W 2004 roku Ukończyła Akademię Rolniczą w Lublinie ze specjalnością Kształtowanie i Ochrony Środowiska Rolniczego, po czym wyjechała do Irlandii. W 2007 roku wyjechała do Sydney, gdzie kształciła się w kierunku Planowania i Dekoracji Wnętrz. Po powrocie do Irlandii zdobyła wykształcenie jako Kwalifikowany Doradca Finansowy.
Taniec, folk i tradycja to jej pasja. Od 2015 roku działa społecznie w Ennis. Jest współzałożycielem Grupy Folklorystycznej “Inisowiacy” oraz jej choreografem oraz Dyrektorem Artystycznym od początku jej działalności. Anna Scanlan jest jedną z wyróżniających się luminarzy i ambasadorów polskiej kultury w Republice Irlandii.
Grupa Folklorystyczna „Inisowiacy”, dzień św. Patryka 2019. Fot. Kasia Dziewa.
Podczas tegorocznej parady w Ennis, Grupa Folklorystyczna „Inisowiacy”, zajęłą drugie. Spódnice i zapaski krzczonowskie (to strój w którym Anna jest na zdjeciach) powstały w ramach projektu organizowanego z jej inicjatywy, wraz z Limerick and Clare Education Board.
Przy tablicy upamiętniającej sir Edmunda Strzeleckiego w Dublinie. Krzysztof Schramm (pierwszy z prawej) a obok niego Patrick McCabe i Declan O’Donovan, byli Ambasadorowie Irlandii w Polsce. Fot. archiwum Fundacji Kultury Irlandzkiej.
Ponownie przenosimy się do Poznania, gdzie ma swoją siedzibę Fundacja Kultury Irlandzkiej, która jest organizatorem takich wydarzeń jak chociażby „Dni św. Patryka”.
Krzysztof Schramm i FKI to także kreatorzy projektów edukacyjnych „Z Seanem przez świat”, czy „Irlandia w szkole”.
W drugiej korespondencji z Poznania, wicekonsul Krzysztof Schramm opowiedział o tegorocznej edycji „Dni św. Patryka” w Polsce.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu do kampanii „Global Greening” włączyły się największe polskie miasta na czele z Warszawą, Poznaniem i Zamościem.
Tu jeszcze jedna ciekawostka z Poznania. Oto bowiem na Wydziale Anglistyki UAM działa Pracownia Studiów Celtyckich prowadząca w ramach studiów filologii angielskiej specjalizację celtycką. Studenci mogą działać w studenckim kole języka irlandzkiego oraz uczestniczyć cyklicznych imprezach, dla przykładu w tygodniu irlandzkim Seachtain na Gaeilge.
Grupa Rapscallion. Fot. materiały promocyjne grupy.
„Flaa’d out in Drawda” to tytuł jednego z ostatnich przebojów pięcioosobowego bandu z Droghedy (Irlandia). Piosenka opowiada o samym mieście i wielkim artystycznym wydarzeniu „Fleadh Cheoil na h’Eireann”.
Nazwa tego zespołu to Rapscallion, który tworzą członkowie dwóch klanów rodzinnych McQuillan – Jim i Pauric, oraz Heslin – Jonathan i Stuart. Rapscallion pojawił się w Poznaniu, podczas tegoroznej edycji Patrykowego festiwalu.
Okazało się, że drogi muzyczne i radiowe prowadzą do Droghedy. Okazało się, że bliskim przyjacielem Stewarta Heslina jest Gerry Hodgers, który gościł ekipę Radia WNET, w swoim domu w Droghedzie w styczniu tego roku.
Tomasz Szustek podsumował tegoroczną dublińską paradę, którą obserwowało dziesiątki tysięcy Irlandczyków, rezydentów na Wyspie i turystów, którzy szczelnie obstawili trasę Patrykowego korowodu.
Anna Hurkowska (druga od prawej), nasza korespondentka z irlandzką parą prezydencką Michaelem D. Higginsem i żoną Sabiną. Fot. arch. Anny Hurkowskiej.
Po zakończonej paradzie w Limerick i spotkaniu w gronie Polonii w siedzibie Konsulatu Honorowego RP, przy 66 O’Connell Street, połączyliśmy się z Anną Hurkowską, która podsumowała obchody swięta narodowego Irlandii w tym mieście.
Poza paradami i barwnymi pochodami, tańcami i biesiadowaniem w pubach i restauracjach, Dzień św. Patryka w stołecznym Dublinie to także okazja do obejrzenia finałów tradycyjnych sportów Irlandii: hurlingu (gra zespołowa z użyciem piłki i kija, zbliżona do hokeja) oraz futbolu gaelickiego (miks rugby z koszykówką i piłką nożną).
O finałach na stadionie Croke Park opowiadał nasz kolega z redakcji sportowej Jakub Grabiasz.
Monika Krystowczyk i Agnieszka Anna Koniecpolska, tuż po paradzie św. Patryka w Cork. Fot. arch. Mimi A Krysto.
Kolejną rozmówczynią była artystka – malarka Monika Krystowczyk, która brała czynny udział w przygotowaniu wizualnej strony parady św. Patryka w Cork.
Prywatnie jest córką nieżyjącej już Grażyny Miller, włoskiej dziennikarki, malarki i poetki oraz tłumaczki, która przetłumaczyła m.in. „Rzymski Tryptyk” Jana Pawła II.
Sama Monika studiowała w Nowym Jorku i Palm Beach w Fine Arts i Graphic Arts and Design.
Od 2003 roku w Cork, gdzie wraz z Agnieszką Koniecpolską współpracowały z Camden Palace Art Center (trzy wystawy) a ostatnio z Cork Community Art link.
Monika Krystowczyk pracowała takżę przy takich projektach i mprezach jak „Cork Guinness Jazz Parade” i „Dragon of Shandon Parade”. Wraz z Agnieszką Koniecpolską podzieliły się wrażeniami świątecznymi z Cork.
Niezwykłe budowle na tegorocznej paradzie św. Patryka w Cork. Fot. arch. Mimi A Krysto.
Alex Sławiński, szef londyńskieg oddziału Radia WNET, z ambasadorem dr. hab. Arkadym Rzegockim i jego małżonką.
Aleksander Sławiński w świątecznej odsłonie programu „Studio Dublin” opowiadał o wyprawie w Dniu św. Patryka do nowozelandzkiego Auckland i wizycie „Daru Młodzieży” w Londynie.
Wizyta w stolicy Wielkiej Brytanii to niemal finał akcji i wielkich emocji związanych z żeglugą przez wszystkie oceany i reprezentowania Polski na całym globie w ramach „Rejsu Niepodległości”.
Studio 37 Radia WNET w Dublinie odwiedzali także goście na żywo. W gronie odwiedzających nasze studio, podczas obchodów dnia św. Patryka, były dwie niezwykłe panie, które śmiało możemy nazwać mianem Polek sukcesu pod niebem Irlandii.
Małgorzata Szafrańska i Dana Piotrowska, Polki sukcesu w Republice Irlandii.
Małgorzata Szafrańska, właścicielka firmy My Left Leg opowiadała o swoich pasjach, medycynie naturalnej i tworzeniu ekologicznych kosmetyków.
Dana Piotrowska mówiła zaś o fizjoterapii i pasjach podróżniczych, które realizuje z członkami dublińskiego klubu Dream Trips.
Partnerem Radia WNET i „Studia Dublin”
Tomasz Wybranowski w Patrykowym nastroju, w Studiu 37. Fot. Studio 37.