Bliskowschodnie tournee ambasadora USA w Turcji

Bliski Wschód / Fot. pxhere.com, CC0 Public Domain

W Izraelu, Syrii i Libanie wizytę złożył Tom Barrack, ambasador Stanów Zjednoczonych w Turcji i specjalny wysłannik Donalda Trumpa na Syrię.

Towarzyszyła mu delegacja, w skład której wchodziła m.in. Morgan Ortagus (zastępczyni Steve’a Witkoffa, specjalnego wysłannika prezydenta Stanu Zjednoczonych na Bliski Wschód), a także kilkoro kongresmenów zaangażowanych w kwestię syryjską. Ta kolejna podróż Toma Barracka do państw regionu bliskowschodniego wpisuje się w podejmowane przez administrację amerykańską próby doprowadzenia do normalizacji stosunków między Izraelem, Libanem a Syrią.

W poniedziałek 25 sierpnia delegacja amerykańska została przyjęta w Damaszku przez tymczasowego prezydenta Ahmada al-Szareę. Wizyta zbiegła się w czasie z zatwierdzeniem przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych decyzji o zniesieniu sankcji ciążących na Syrii, co formalnie umożliwia firmom amerykańskim nawiązywanie kontaktów gospodarczych z tym krajem. Tematem spotkania była normalizacja stosunków nowej Syrii z Izraelem – trzeba powiedzieć, że jest to „oczko w głowie” administracji Donalda Trumpa jeżeli chodzi o jego politykę bliskows

chodnią, do tego stopnia, że nie zawahał się on zdecydowanie zaprotestować przeciwko bombardowaniom przez lotnictwo izraelskie celów w Damaszku podczas kryzysu w południowej prowincji Suweida w lipcu br.

Choć władze syryjskie zapewniają, że są gotowe do kontynuowania dialogu z Izraelem, analitycy zastanawiają się na ile te deklaracje są wiarygodne biorąc pod uwagę problemy, z jakimi Ahmad al-Szaraa musi się mierzyć w kwestii utrzymania kontroli nad krajem. Jak zauważa libańska gazeta Al-Safir, skłonność prezydenta Syrii do podjęcia negocjacji z rządem izraelskim pod naciskiem Stanów Zjednoczonych można tłumaczyć właśnie tą słabością wewnętrzną.

Tomasz Grzywaczewski: Chiny będą kluczowe jeżeli chodzi o pokój na Ukrainie. Pekin nie chce porażki Rosji

Wtorkowa wizyta Toma Barracka w Libanie związana była z kolei z wysiłkami na rzecz rozbrojenia ugrupowania szyickiego Hezbollah. Przypomnijmy, że jest to jeden z priorytetów nowego rządu libańskiego, który ogłosił w tym miesiącu, że Hezbollah miałby zostać pozbawiony broni do końca 2025 roku.

Armia libańska opracowuje plan rozbrojenia tego ugrupowania, które zostało znacznie osłabione w wyniku ostatniej wojny z Izraelem, w wyniku której zabici zostali głównodowodzący Hezbollahu, w tym jego lider Sayyed Nasrallah. Plan ma zostać zaprezentowany rządowi w najbliższych dniach, na początku września, choć już teraz został on odrzucony przez liderów tego ugrupowania. Władze libańskie znajdują się pod presją Stanów Zjednoczonych oraz Izraela, który wciąż okupuje pięć punktów w południowej części kraju.

Tam zresztą udała się również delegacja amerykańska, co wywołało niemrawe protesty mieszkańców, m.in. w Tyrze. Sam Tom Barrack ogłosił, że na tym obszarze mogłaby powstać strefa ekonomiczna dzięki inwestycjom płynącym z Zatoki Perskiej, co zagwarantowałoby stworzenie miejsc pracy dla dotychczasowych bojowników Hezbollahu. Kwestia znalezienia zajęcia dla kilkudziesięciu tysięcy członków milicji opłacanych przez Iran jest jednym z podstawowych problemów, który według Toma Barracka mogłyby rozwiązać właśnie pieniądze płynące z Kataru i Arabii Saudyjskiej. Na koniec konferencji prasowej w Bejrucie Barrack dał do zrozumienia, że trwają również rozmowy na ten temat z samym Iranem.

Izrael gotowy rozbrajać Hezbollah, rola ONZ w Libanie – Studio Bejrut – 26.08.2025 r.

Jednak wizyta wysłannika amerykańskiego w stolicy Libanu przede wszystkim była naznaczona skandalem w związku ze wspomnianą konferencją prasową, do której doszło w pałacu prezydenckim. Przed jej rozpoczęciem Tom Barrack zwrócił się do obecnych dziennikarzy, aby zachowywali się „w sposób cywilizowany”. To wywołało burzę wśród libańskiej opinii publicznej. Przedstawiciele mediów wezwali dziennikarzy nie tylko w Libanie, ale w całym świecie arabskim, aby bojkotować wysłannika amerykańskiego. Oburzenie to najlepiej oddaje tytuł artykułu poświęconego tej sprawie we wspomnianym numerze dziennika Al-Safir: Yankee, go home.

Ekspert: spór wokół złóż gazu w basenie Morza Śródziemnego podsyca istniejące konflikty

Kwestia wytyczenia granic morskich i wyłącznych stref ekonomicznych we wschodniej części Morza Śródziemnego zmienia istniejącą mapę geopolityczną regionu – mówi dr Konrad Zasztowt.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Odkrycia kolejnych złóż gazu pod dnem wschodniej części basenu Morza Śródziemnego otwierają nowe możliwości rozwojowe dla krajów regionu, jak i nowe wyzwania. Takim jest chociażby kwestia ustalenia granic morskich między państwami pozostającymi nierzadko w stanie wojny. Jednocześnie eksploatacja istniejących złóż doprowadza do zmian układów geopolitycznych, czego przykładem może być podpisanie na początku sierpnia umowy o dostawie Egiptowi wartego 35 miliardów dolarów gazu przez Izrael.

/mm

Zobacz także:

Podejście Chin do spotkań światowych przywódców, stosunki chińsko-indyjskie. Korespondencja Andrzeja Zawadzkiego-Lianga

Dr Konrad Zasztowt: rośnie ryzyko siłowego stłumienia protestów tureckiej opozycji

Recep Tayip Erdogan Foto: Kremlin.ru

widzimy po niemalże ćwierć wieku rządów tej partii islamistycznej, no jest dokładne odwrócenie sytuacji, czyli to teraz ta partia sekularystyczna jest taką partią buntu – mówi orientalista.

Mer Stambułu Kerem Imamoglu został aresztowany 19 marca, a 23 marca decyzją władz centralnych odsunięty od stanowiska.  Jaki jest szerszy kontekst tej sprawy? Dr Konrad Zasztowt nie sądzi, by zarzuty przeciwko politykowi były dobrze udokumentowane:

ta sprawa, w której około 100 osób zostało zamkniętych z zarzutami o korupcję, w tym właśnie mer samego Stambułu, wydaje się, że to jest grubymi nićmi szyte, niemożliwe, żeby tutaj prokuratura nagle aż tak olbrzymi spisek, aż tak olbrzymią liczbę przestępstw finansowych w jednym momencie była w stanie wykryć

Czy protesty związane z postępowaniem wymiaru sprawiedliwości wobec polityka opozycji osłabią Erdogana, czy przeciwnie, staną się pretekstem do budowania pełnokrwistej dyktatury? Kolejne tygodnie przyniosą odpowiedź

Aresztowanie  Imamoglu zbiegło się w czasie z sukcesami Turcji na arenie międzynarodowej

Przebywający w areszcie polityk został nominowany przez Partię Republikańską na kandydata w zaplanowanych na 2028 rok wyborach prezydenckich.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Aresztowanie mera Stambułu. Dr Aleksandra Spancerska: Erdogan robi wszystko, by podzielić opozycję

Dr Konrad Zasztowt: trwa nowe otwarcie w relacjach rządu w Ankarze z Kurdami

Wiec niepodległości kurdyjskiej w Franso Hariri Stadiu, Erbil, Region Kurdystanu w Iraku. Fot. Levi Clancy (CC BY-SA 4.0), Wikimedia Commons

Czy Kurdowie są języczkiem uwagi tureckiej polityki? Czy nad Bosforem mamy do czynienia z pełzającym zamachem stanu? Komentarz orientalisty.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Aresztowanie mera Stambułu. Dr Aleksandra Spancerska: Erdogan robi wszystko, by podzielić opozycję

Spotkanie Erdogan-Tusk pozytywnie oceniane w tureckich mediach. Dr Zasztowt: rośnie szansa na zwarcie sił UE i Turcji

Donald Tusk i Recep Tayip Erdogan / Fot. Kancelaria Premiera, Flickr

To jak prezydent Turcji przyjął premiera RP pokazuje, że Warszawa jest dla Ankary ważnym partnerem – mówi orientalista.

  • czy tureckie wojska wejdą na Ukrainę z misją pokojową?
  • co musi się wydarzyć, by akcesja Turcji do Unii Europejskiej stała się realnym scenariuszem?

Na te i wiele innych pytań odpowiada dr Konrad Zasztowt z Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Prof. Przemysław Żurawski vel Grajewski: warto podjąć grę o amerykańską broń jądrową w Polsce

Dr Jakub Gajda: Lewant jest najważniejszym kierunkiem polityki zagranicznej Iranu

Turecki patrol w Syrii / Fot. Türk Silahlı Kuvvetleri (VOA) / Domena publiczna

„Turcja uznawana jest za państwo wspierające dżihadystów, którzy w Syrii rozpoczęli ofensywę przeciwko Baszarowi Al-Asadowi.” – mówi ekspert z Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Zobacz także:

Dmytro Antoniuk: W trakcie jesieni Rosjanie zajęli najwięcej terenów od lutego 2022 roku

Konrad Zasztowt: w Turcji mówi się o możliwości normalizacji stosunków z Syrią

Dr Konrad Zasztowt / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet

„Większość społeczeństwa tureckiego popiera Palestyńczyków. Z tego względu prezydent Erdogan musi takie mocne wsparcie wobec Palestyńczyków wykazywać.” – mówi dr Konrad Zasztowt.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Dr Konrad Zasztowt, orientalista związany z Uniwersytetem Warszawskim, zwraca uwagę, że ostatnie pogróżki prezydenta Erdogana pod adresem Izraela należy traktować w kategoriach retoryki:

Turcja w ostatnich latach przed eskalacją konfliktu w Gazie dążyła do naprawy relacji z Izraelem, głównie motywowana względami gospodarczymi.

Zobacz także:

Damian Ratka: Polska może niedługo stać się regionalnym centrum serwisowym dla śmigłowców Apache

Dr Aleksandra Spancerska: Turcja chce utrzymać status hegemona na Bliskim Wschodzie i wchodzić w rolę mediatora

Wielka Wyprawa dotarła do Turcji; fot. Krzysztof Skowroński

„Obecnie obserwujemy proces, który może mieć znaczenie ponadregionalne, mianowicie zbliżenie Turcji z Egiptem”

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Rezolucja ONZ ws. zawieszenia broni w Strefie Gazy – Studio Bejrut – 26.03.2024 r.