Kategoria: Białoruś

• Dron spadł w centrum miasteczka na wschodzie Białorusi. Lecący prawdopodobnie z Rosji bezzałogowiec rozbił się w Chojnikach w obwodzie homelskim, niedaleko domu mieszkalnego i szkoły muzycznej. Do zdarzenia w miejscowości doszło w niedzielę nad ranem, jednak białoruskie państwowe media i służby przemilczały ten fakt.
  O sprawie ostatecznie poinformował niezależny lokalny portal Flagsztok, powołując się na relacje mieszkańców. Według relacji naocznych świadków dron spadł o wpół do czwartej rano i niemal uderzył w budynek mieszkalny. Budynek ewakuowano, a jego mieszkańców umieszczono w hotelu. Przylotowi bezzałogowca nie towarzyszył alarm przeciwlotniczy. Nie doszło też do eksplozji urządzenia.

• Fatalny wyciek danych z bota projektu Biełaruski Hajun.  Konto zajmowało się zbieraniem i ujawnianiem informacji o ruchach wojsk na Białorusi. Teraz nie działa.
  Do Biełaruskiego Hajuna napisało około 10 tysięcy informatorów. Reżimowe media pokazały mężczyznę, który został zatrzymany, jak podano, w związku z wyciekiem. Inny projekt zajmujący się internetowym dziennikarstwem śledczym, Digital Intelligence Team, ustalił że to pracownik rafinerii w Mozyrzu Maksim Nikicienka.
  Współzałożyciel fundacji BYSOL, która zajmuje się ewakuacją ludzi z Białorusi, Andrej Stryżak przekazał, że w ciągu doby do jego organizacji zwróciło się około 150 osób z prośbą o pomoc w związku z włamaniem do bota Biełaruskiego Hajuna.

• Działaczka Europejskiej Białorusi Palina Szarenda-Panasiuk wyszła na wolność po 4 latach i 1 miesiącu za kratami. W Wilnie spotkała się z dziennikarzami, by opowiedzieć o swoim zniewoleniu. Wspomniała m.in. o znęcaniu się strażników żeńskiej Kolonii Karnej w Homlu nad Kaciaryną Andrejewą, dziennikarką Telewizji Biełsat skazaną na 8 lat i 3 miesiące pozbawienia wolności za rzekomą zdradę stanu. Palina Szarenda miała styczność z dziennikarką Biełsatu dopiero 9 lutego 2022 roku, gdy sama siedziała w karcerze. Słyszała, jak Kaciaryna Andrejewa prosiła o wezwanie lekarza, bo została mocno pobita po głowie. Nie udzielono jej wtedy pomocy medycznej.
  Mąż skazanej dziennikarki Biełsatu nie emigrował z Białorusi, by mieć możliwość widzenia się z nią. W listopadzie 2024 roku został zatrzymany, a następnie aresztowany. Obecnie przetrzymywany jest w Areszcie Śledczym w Mińsku. W piątek Centrum Obrony Praw Człowieka “Wiasna” podało, że postawiono mu zarzuty “sprzyjania działalności ekstremistycznej” i “dyskredytację Białorusi”. 21 lutego rozpocznie się proces w jego sprawie.

• Łotwa proponuje zakaz wyjazdów turystycznych na Białoruś. Podróżowanie do Rosji i na Białoruś stanowi obecnie kwestię bezpieczeństwa, która stwarza problemy zarówno dla turystów, jak i służb specjalnych– powiedział deputowany Gatis Liepiņš. Dodał, że państwo nie może pozwolić, aby organizatorzy wycieczek nadal organizowali wyjazdy rozrywkowe, a obywatele podróżowali do krajów, które nie wahają się deklarować chęci zajęcia Łotwy.
  Według deputowanego, w ubiegłym roku w Rosji i na Białorusi aresztowano ponad 30 obywateli Łotwy, ale możliwości udzielania im pomocy są niezwykle ograniczone. Nie możemy również pozwolić na rekrutację obywateli. Państwo musi zrobić wszystko, co konieczne, nie tylko po to, aby zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom, ale także po to, aby zapobiegać możliwym zagrożeniom i szkodom” – mówił Gatis Liepiņš.

• Łukaszenka spotkał się z przedstawicielami różnych religii. W swoim wystąpieniu odniósł się m.in. do kwestii posługi na Białorusi duchownych z Polski. Podkreślił też konieczność kształcenia duchownych na samej Białorusi:

 Nie ma potrzeby, żeby nam przysyłali księży z Polski. Zawsze będzie jakaś nieufność i tak dalej

Duchownych katolickich dyktator poprosił o przekazanie „najlepszych życzeń” papieżowi Franciszkowi, a także wyraził nadzieję na spotkanie z nim

• Profil na Instagramie polskiego artysty Sw@da uznany przez Mińsk za „ekstremistyczny”. Z jakiego powodu podlaski muzyk znalazł się na tej liście, reżim nie wyjaśnił.
  Sw@da x Niczos to duet muzyczny z Podlasia, który z piosenką „Lusterka” wystąpią na preselekcjach do Eurowizji.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Studio Białoruskie 05.02.2025 r.: plany likwidacji USAID – czy opozycja białoruska jest przygotowana?

Przegląd wiadomości z Białorusi:

• Mińsk zatwierdził oficjalne wyniki “wyborów” prezydenckich. Nie różniły się one niczym od wstępnych wyników podanych dzień po zakończeniu głosowania.
  Według CKW Alaksandr Łukaszenka miał wygrać po raz siódmy, otrzymując 86,82 proc. głosów. Demokratyczne państwa Zachodu i Parlament Europejski jeszcze przed ogłoszeniem wyników nie uznały tego głosowania za sprawiedliwe i demokratyczne.

• Radosław Sikorski wypunktował kłamstwa reżimu Aleksandra Łukaszenki. Szef białoruskiego MSZ Maksim Ryżenkow w poniedziałek w rządowej telewizji Białoruś 1 skrytykował Radosława Sikorskiego za komentowanie przebiegu wyborów na Białorusi. Odpowiedział mu, aby „nie wtykał nosa tam, gdzie nie powinien”. Jednocześnie dodał, że Mińsk jest otwarty na dialog z Warszawą i Białoruś „wstępnie rozmawia” z Polską. Podczas konferencji prasowej w Gdańsku Radosław Sikorski stanowczo zareagował na białoruskie oświadczenie. — Nie mamy żadnych kontaktów na szczeblu politycznym — podkreślił szef polskiego MSZ.

• Białoruś dobrowolnie powiadomiła uczestników Dokumentu Wiedeńskiego o niespodziewanej inspekcji gotowości bojowej swojej armii. „Przedstawiono cele, ramy czasowe, liczbę uczestników inspekcji, a także inne informacje mające na celu zapewnienie przejrzystości działań wojskowych w przestrzeni Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie” – poinformowało Ministerstwo obrony.
  Szef białoruskiego resortu, Wiktor Chrenin, ogłosił rozpoczęcie sprawdzianu gotowości bojowej armii białoruskiej 3 lutego. W ramach testu sprawdzane są nowe metody wykorzystania bezzałogowych systemów rozpoznawczych i uderzeniowych w ramach wspólnych misji z wojskami lądowymi oraz aktywne wykorzystanie systemów walki elektronicznej.

• 3 lutego mieszkańcy wsi Stare Selo w obwodzie rówieńskim, niedaleko granicy z Białorusią, zorganizowali protest przeciwko zaostrzeniu zasad bezpieczeństwa na granicy. Jak powiedział rzecznik Państwowej Służby Granicznej Ukrainy, Andrij Demczenko, w wywiadzie dla „Ukraińskiej Prawdy”, przez kilka godzin blokowali oni posterunek straży granicznej i policji.
  Mieszkańcy wsi domagali się, aby nie sprawdzać pojazdów ani wojskowych dokumentów rejestracyjnych mężczyzn, zlikwidowania punktu kontrolnego oraz umożliwienia im swobodnego zbierania dzikich roślin w pobliżu granicy z Białorusią.
  Według Demczenki, po pewnym czasie punkt kontrolny został odblokowany. Mieszkańcy, niezadowoleni z wzmocnienia granicy, stwierdzili, że droga może zostać ponownie zablokowana. Demczenko zauważył, że takie działania nie miały miejsca po raz pierwszy.

• Prokuratura Okręgowa w Warszawie umorzyła śledztwo w sprawie uszkodzenia ciała  Jana Malickiego, dyrektora Programu Stypendialnego imienia Kalinowskiego. Decyzja została podjęta 31 stycznia. Śledztwo zostało zamknięte, ponieważ „nie popełniono żadnego przestępstwa” – podano w komunikacie prasowym.
  Prokurator stwierdził, że Malicki doznał obrażeń w wyniku wypadku: „ofiara potknęła się na nierównym chodniku lub stopniach schodów w Parku Kazimierzowskim, co mogło doprowadzić do utraty pamięci, co sam stwierdził”. Przypomnijmy, że do zdarzenia doszło 19 grudnia 2024 roku w centrum Warszawy. Jan Malicki twierdził, że został zaatakowany w parku przez dwóch nieznanych mężczyzn ubranych w mundury przypominające mundury policyjne. Malicki doznał złamania czaszki, dwóch krwiaków i wstrząsu mózgu, a także częściowej utraty pamięci, która jednak jest stopniowo przywracana. Stwierdził, że jeden z napastników pochodził ze „wschodu”.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Trump i Musk zapowiadają likwidację USAID. Prof. Szafrański: można wątpić, czy agencja dobrze realizowała swoją misję

• Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przeprowadzi 30 stycznia debatę na temat sytuacji na Białorusi w kontekście niedawnej kampanii wyborczej. Głównym mówcą będzie przedstawiciel Polski, Ryszard Petru. Przygotowano również projekt rezolucji, który może zostać przyjęty po przeprowadzeniu debaty. Celem jest stwierdzenie, że „tak zwane wybory przeprowadzone na Białorusi 26 stycznia 2025 r. nie spełniają minimalnych międzynarodowych standardów wyborów demokratycznych”. Zgromadzenie może oświadczyć, że „nie ma podstaw do uznania Aleksandra Łukaszenki za prawowitego prezydenta”.

Olga Siemaszko: Białoruś lawiruje pomiędzy Wschodem a Zachodem

• Komisja Europejska przyjęła propozycję wprowadzenia ceł na szereg produktów rolnych z Rosji i Białorusi oraz na niektóre rodzaje nawozów azotowych. Komisja uważa, że pomoże to zmniejszyć zależność od importu z tych krajów oraz negatywnie wpłynie na dochody Rosji z eksportu. Nowe cła obejmą 15% importowanych rosyjskich produktów rolnych.

• Obroty wzajemnej wymiany handlowej między Białorusią a Unią Europejską wynoszą 8 miliardów dolarów – oświadczył minister spraw zagranicznych Maksym Ryżenkow.
  Najciekawsze jest to, że w tej liczbie większość udziału mają państwa, które są na pierwszej linii krytyki Białorusi i szerzą antybiałoruską retorykę w Unii Europejskiej. „To znaczy, że domagają się sankcji, mówią o nielegalności naszego rządu, podczas gdy sami zarabiają na handlu” – powiedział. Według danych Eurostatu największymi nabywcami towarów z Białorusi w 2024 roku były Polska, Litwa i Łotwa.

• Reżimowa telewizja ONT potrzebowała zdjęć protestu Białorusinów w Warszawie, który odbył się 26 stycznia. Pokazując zdjęcia i nagrania z białoruskiego marszu w centrum Warszawy propagandysta Igor Tur przekonywał, że reżim Alaksandra Łukaszenki ma “swoich” ludzi wszędzie. Jako dowód pokazał zdjęcie panelu sterowania drona, które otrzymał od operatora – rzekomo człowieka współpracującego z ONT.  Jak ujawniło Euroradio, propagandyści zdobyli materiały okłamując polskiego operatora drona i fotografa Rafała Ganowskiego. Powiedział, że przed niedzielnym marszem skontaktowała się z nim osoba podająca się za przedstawiciela jednej z organizacji współpracujących ze Swiatłaną Cichanouską. 26 stycznia przez centrum Warszawy przeszedł marsz Białorusinów protestujących przeciwko niedemokratycznym wyborom.

  

• Projekt monitoringu „Białoruski Gajun” poinformował, że w nocy z poniedziałku na wtorek w pobliżu Mozyrza mogło dojść do zestrzelenia drona typu „szahеd”. Według projektu dron mógł pojawić się tam około pierwszej w nocy . W tym czasie w obwodzie mozyrskim usłyszano eksplozję. Osoby, które zadzwoniły do służb ratunkowych w Mozyrzu, były zapewniane, że „wszystko jest pod kontrolą”, ale odmawiali rozmowy na temat eksplozji.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• Białorusini mieszkający za granicą nie będą mogli głosować w wyborach prezydenckich 26 stycznia. Lokale wyborcze nie zostaną otwarte w innych krajach. Przewodniczący łukaszenkowskiej Centralnej Komisji Wyborczej Ihar Karpienka oświadczył niemożliwość zagwarantowanie takim lokalom pełnego bezpieczeństwa.
  Przekonywał, że w wyborach prezydenckich w 2020 roku za granicą głosowało tylko 18 445 osób. Nie dodał jednak, że od tego czasu wielokrotnie wzrosła liczba Białorusinów za granicą. Karpienka zapewnił, że na samej Białorusi stworzono odpowiednie warunki i mieszkający za granicą mogą przyjechać i zagłosować.

• W grudniu ubiegłego roku liczebność rosyjskiego kontyngentu wojskowego na Białorusi nie uległa zmianie. Wojskowi stacjonują w tych samych miejscach i w tej samej liczbie, co wcześniej – ogłosił Biełaruski Hajun (Białoruski Duch) – konspiracyjna grupa, monitorująca ruchy wojsk na Białorusi.Według szacunków Biełaruskiego Hajuna liczebność rosyjskiego personelu na Białorusi wynosi około dwóch tysięcy osób.Największa liczba –1450 żołnierzy — może się znajdować w ośrodku radiotechnicznym w Baranowiczach i 43. ośrodku łączności w Wilejce. Częśc stacjonuje w bazach lotniczych w Baranowiczach, Mozyrzu (Bokau) i Homlu (Ziabrauka)

• Białoruś i Rosja opracują w ciągu trzech dni jeden z wariantów użycia regionalnej grupy wojsk podczas wspólnych działań. W Mińsku rozpoczęło się wspólne szkolenie sztabowe Połączonego Dowództwa Regionalnej Grupy Wojsk (Siły).
  Szkolenie prowadzone jest „w celu zwiększenia zdolności obronnych Państwa Związkowego”. Ponadto stanowi ono część przygotowań do wspólnych ćwiczeń strategicznych „Zachód-2025”, które odbędą się w tym roku na Białorusi.

• Przejścia graniczne z Białorusią pozostaną zamknięte z braku dobrej woli Mińska –powiedział minister spraw wewnętrznych i administracji, Tomasz Siemoniak. Reżim Łukaszenki prowadzi agresję hybrydową na Polskę – podkreślił.

W województwie podlaskim – z powodu sytuacji przygranicznej – zamknięte są wszystkie drogowe przejścia graniczne z Białorusią. Otwarcia jednego przejścia – w Bobrownikach – domagali się przedsiębiorcy. Siemoniak pytany czy obecnie jest taka możliwość powiedział, że nic na to nie wskazuje.

W tym kontekście wymienił sprawę Andrzeja Poczobuta oraz brak współpracy strony białoruskiej w ustaleniu osoby, która na granicy, przez zaporę, pchnęła nożem polskiego żołnierza, który zmarł. Siemoniak dodał, że są to działania przeciwko Polsce, a dobrej woli ze strony białoruskiej nie ma

• Skazany za “zdradę” ksiądz Hienrych Akałatowicz jest gotów prosić Łukaszenkę o łaskę. Białoruski duchowny, proboszcz parafii w Wołożynie pod Mińskiem, został skazany na 11 lat pozbawienia wolności za “zdradę stanu”. Był to pierwszy przypadek w historii niepodległej Białorusi, gdy katolickiego księdza sądzono na podstawie “politycznego” artykułu Kodeksu Karnego. Proces odbywał się za zamkniętymi drzwiami, a białoruskie służby nie podały, co dokładnie zarzucono duchownemu.

Portalowi białoruskich katolików Katolik.life udało się dotrzeć do osoby, która miała ostatnio kontakt z więźniem politycznym. Na wyrok ksiądz miał zareagować spokojnie, a obecnie jest w dobrym nastroju.

• Nie przyznał się przy tym do zarzucanych mu przestępstw i zamierza złożyć apelację, co może jednak potrwać kilka miesięcy. Duchowny jest przy tym gotów napisać wniosek do Alaksandra Łukaszenki o ułaskawienie, jeśli zostanie mu to zaproponowane.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Studio Białoruskie 08.01.2025 r.: Swietłana Cichanouska w Polsce

Przegląd wiadomości z Białorusi:

• Aleksander Łukaszenka oskarżył prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego o próbę wciągnięcia Białorusi w wojnę. Według niego Białoruś pozostaje jedyną „spokojną wyspą”, co nie podoba się wielu krajom, w tym przywódcom Ukrainy. Łukaszenka stwierdził, że Zełenski robi wszystko, aby wciągnąć Białoruś w konflikt.
  W ten sposób Łukaszenka zareagował na wypowiedź prezydenta Ukrainy, który w niedawnym wywiadzie opowiedział, jak w 2022 roku Łukaszenka dzwonił do niego i przepraszał za ataki rakietowe przeprowadzone przez Federację Rosyjską z terytorium Białorusi. Rzeczniczka Łukaszenki, Natalia Eismont, wcześniej zaprzeczyła słowom Zełenskiego, twierdząc, że „Białoruś nie ma za co przepraszać”.

• 8 stycznia rozpoczyna się wizyta Swietłany Cichanouskiej w Polsce. W programie przewidziane są spotkania z prezydentem Andrzejem Dudą, ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim, a także udział w spotkaniu dotyczącym Białorusi, które odbędzie się w polskim Sejmie.
  Jak poinformowało biuro Swiatłany Cichanouskiej, strony białoruska i polska będą rozmawiać o wsparciu dla społeczeństwa obywatelskiego oraz niezależnych mediów. Szczególną uwagę poświęcono przygotowaniom do Forum Kościuszki, które odbędzie się w Gdańsku na początku lutego.

•  Wieczorem 8 stycznia, z udziałem Swietłany Cichanouskiej, odbędzie się uroczystość wręczenia medali Franciszka Skaryny oraz odznaczeń „Za owocną pracę na rzecz Białorusi” i „Honor i Godność”. Wyróżnienia otrzymają również obywatele Polski.
  Medalem Franciszka Skaryny uhonorowana zostanie pani Alżbeta Smulkowa – językoznawczynia i pierwsza ambasador Polski na Białorusi.
  Medal „Za owocną pracę na rzecz Białorusi” otrzymają:
  • Jan Malicki – profesor, dyrektor Centrum Studiów Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego oraz dyrektor programu Kalinowskiego
  • Robert Tyszkiewicz – polski polityk,
  • Maciej Radziwiłł – finansista i filantrop.
  Uroczystość odbędzie się w Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich w Warszawie.

• Tymczasem dyrektor Programu Stypendialnego im. Kastusia Kalinowskiego i szef Centrum Studiów Europy Wschodniej, Jan Malicki, opowiedział „Rzeczpospolitej” o szczegółach ataku na niego, do którego doszło w parku Kazimierzowskim w centrum Warszawy. W wyniku napaści doznał poważnych obrażeń: złamania czaszki, wstrząśnienia mózgu oraz częściowej utraty pamięci. Według jego relacji, gdy przechodził przez park, z krzaków wyszły w jego stronę dwie osoby.

Jeden z nich zapytał mnie, jak się nazywam. Odpowiedziałem, a potem nic nie pamiętam

powiedział Malicki. Jednocześnie uważa, że napastnicy działali w sposób profesjonalny, byli przygotowani do ataku, ale nie zamierzali go zabić. Malicki odrzuca wersję zwykłego chuligaństwa lub rabunku, ponieważ ani pieniądze, ani telefon nie zostały skradzione. Zdaniem Malickiego był to atak mający na celu zastraszenie jego samego, Centrum Studiów Europy Wschodniej, a być może także białoruskiej diaspory w Polsce. Przypomnijmy, że 19 grudnia ubiegłego roku późnym wieczorem Jan Malicki został zaatakowany przez dwie nieznane osoby.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• W państwowej telewizji pojawiła się informacja o rzekomych próbach nakłonienia białoruskiego dyplomaty do współpracy z polskim wywiadem w zamian za 100 tys. euro. Według propagandystów, incydent miał miejsce w Kiszyniowie – specjalna ekipa udała się do stolicy Mołdawii, aby nakręcić materiał.
  KGB określiło to zdarzenie jako „rażący przypadek”. „Z pewnością pojawi się reakcja strony białoruskiej” – zagroził szef wydziału śledczego KGB, Konstantin Byczek.
  Stwierdził, że „działania polskich służb wywiadowczych noszą znamiona zbrodni przeciwko państwu” i „zostaną poddane szczegółowej ocenie prawnej”.
  Rzecznik białoruskiego MSZ, Anatolij Glaz, ogłosił, że doszło do naruszenia „wielu zasad międzynarodowych” i zapowiedział reakcję Mińska. Według jego słów, odpowiednia nota została już przygotowana.

• Łukaszenka chce się bronić przed Polakami “Oriesznikiem”. Ostrzegł, że użyje rosyjskiej rakiety balistycznej, zanim ktoś zdecyduje się napaść Białoruś “przy użyciu czołgów, które Polacy kupują od Korei po Amerykę”.
  — Obecnie zastanawiamy się, gdzie i na jakich terenach rozmieścić Oriesznik (…). Mamy około trzydziestu takich miejsc. Wybierzemy odpowiednie, ponieważ minimalna odległość od obiektów celu musi być zachowana. Rozmieścimy i wycelujemy  – stwierdził Lukaszenka.
  Podkreślił, że “cele do ataku będziemy określać my na Białorusi”. Zapowiedział, że Rosjanie pomogą w obsłudze rakiet, a decyzja o “naciśnięciu guzika” będzie wspólna. Zapowiedział, że mogą być one umieszczone na stanowiskach wykorzystanych do składowania dawnej sowieckiej strategicznej broni jądrowej.  Lukaszenka zapewnił też, że na Białorusi znajduje się kilkadziesiąt głowic jądrowych i że to nie “żart”.
  Wcześniej śledztwo białoruskiej opozycyjnej organizacji BELPOL wskazywało, że nie ma dowodów na przerzut rosyjskich rakiet i głowic jądrowych na Białoruś.
• Oligarcha Łukaszenki działał na Węgrzech mimo sankcji. Władze długo “nie zauważały” podejrzanych dochodów. O działalności białoruskiego oligarchy poinformował opozycyjny portal atlatszo.hu, którego dziennikarze wspólnie z redaktorami z portalu Białoruskie Centrum Śledcze (BIC) przeprowadzili w tej sprawie dochodzenie. Ustalili, że spółka, która latem została zamknięta przez węgierski Krajowy Urząd Skarbowo-Celny (NAV) od lat notowała kilkusetmilionowe przychody, przy czym nie wykazywała żadnej widocznej działalności.
  Jednocześnie portal atlatszo.hu zwraca uwagę, że kiedy tylko jego dziennikarze rozpoczęli śledztwo, władze zawiesiły działalność spółki, powołując się właśnie na nałożone wcześniej na oligarchę sankcje.

• Na meczu Legia Warszawa-Dynamo Mińsk rozegranym 7 listopada zatrzymano mężczyzn nagrywających białoruskich kibiców. Na podstawie takich nagrań białoruskie służby identyfikują uczestników demonstracji.
  – Tak naprawdę powodem interwencji ochrony meczu było nagrywanie lub fotografowanie kibiców z Białorusi. Wezwaliśmy policję, ponieważ nagrywający ich mężczyźni zignorowali polecenie ochroniarza o opuszczeniu sektora gości – powiedział przedstawiciel Legii Bartosz Zasławski.
  Policja potwierdziła fakt zatrzymania dwóch mężczyzn. Z materiału wynika, że ​​jeden z nich niedawno złożył wniosek o nadanie statusu uchodźcy. Jego sprawa jest w toku.

  

• W Polsce nierozwiązana pozostaje kwestia przekazywania władzom Białorusi danych dotyczących migrantów politycznych objętych ochroną międzynarodową – podaje organizacja pozarządowa Centrum Solidarności Białoruskiej (CBS).Organizacja w dalszym ciągu otrzymuje zgłoszenia od Białorusinów mieszkających w Polsce w tej sprawie.
  Przykładem jest przypadek obywatelki Białorusi, która po otrzymaniu statusu uchodźcy złożyła wniosek do polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o przyznanie emerytury. Pracownicy ZUS mieli rzekomo poinformować ją, że do podjęcia pozytywnej decyzji konieczne jest skontaktowanie się z białoruskimi władzami. Kobieta odmówiła przekazania swoich danych osobowych w obawie przed prześladowaniami, w tym ujawnieniem jej obecnego miejsca zamieszkania.
  Wcześniej Centrum Solidarności Białoruskiej informowało, że polskie instytucje rządowe przekazywały Ambasadzie Białorusi informacje o emigrantach politycznych. Organizacja podkreśliła jednak, że „wycieki nie miały charakteru systemowego” i wynikały z „nieznajomości prawa przez poszczególnych urzędników”.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• 4 grudnia w Sądzie Okręgowym w Warszawie rozpocznie się proces w sprawie zgwałcenia Białorusinki Lisy. Dziewczynę znaleziono nieprzytomną przy bramie domu w centrum stolicy Polski 25 lutego br. Była hospitalizowana. 1 marca zmarła na oddziale intensywnej terapii. 23-letni Dorian S. zostaje oskarżony o morderstwo. Oskarżonemu grozi od 15 lat więzienia do dożywocia. W sierpniu okazało się, że uznano go za zdrowego psychicznie.
  Zasadnicza część procesu będzie zamknięta, ale wyrok może zostać ogłoszony publicznie. Zbrodnia wywołała w Polsce szerokie oburzenie społeczne. W Warszawie odbył się marsz przeciwko przemocy ku pamięci zamordowanej kobiety.

• W dniach 9–13 grudnia 2024 r. Komisja Europejska i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) we współpracy z Parlamentem Europejskim zorganizują Dni Białorusi (#BelarusDays), cykl wydarzeń mających na celu wsparcie Białorusinów przed wyborami prezydenckimi w styczniu 2025. Projekt zbiega się także z Dniem Praw Człowieka, obchodzonym 10 grudnia. Celem „Dni Białorusi” jest pokazanie ciągłego wsparcia dla narodu białoruskiego i jego kultury. Cykl wydarzeń odbędzie się równolegle z IV spotkaniem Grupy Konsultacyjnej UE z białoruskimi siłami demokratycznymi i społeczeństwem obywatelskim. Obejmie wieczór muzyczny i konferencję wysokiego szczebla w Parlamencie Europejskim, wydarzenia kulturalne poświęcone białoruskiej kulturze, tożsamości, językowi i dziedzictwu.

W wydarzeniach wezmą udział parlamentarzyści europejscy, dyplomaci, przedstawiciele UE, organizacji międzynarodowych, pozarządowych, ośrodków doradczych, mediów.

• Stragan prorosyjskich mniszek zniknie ze Szczecina. Organizatorzy Jarmarku Bożonarodzeniowego zareagowali na doniesienia Bialorusinow. Białoruscy emigranci polityczni zauważyli, że swoje stoisko na Jarmarku Bożonarodzeniowym w Szczecinie wystawił prawosławny Monaster Świętej Elżbiety z Mińska na Białorusi. Ta podległa Patriarchatowi Moskiewskiemu żeńska wspólnota zakonna aktywnie wspiera rosyjską inwazję na Ukrainę, finansując zakup sprzętu i samochodów terenowych dla żołnierzy.
  Białoruskie mniszki pozyskują środki na ten cel handlując w Unii Europejskiej, USA i Kanadzie.
  Wcześniej ich stragan był obecny podczas wrześniowego Festiwalu Trzech Kultur we Włodawie, a w okresie Wszystkich Świętych handlowały na Wolskim Cmentarzu Prawosławnym w Warszawie.

• Aleksander Łukaszenka został pradziadkiem. Dziennikarze dowiedzieli się o tym, badając ścieżkę kariery Wiktorii, najstarszej córki najstarszego syna Łukaszenki, Wiktora. Wiadomo, że w 2022 roku urodziła dziecko. Nie zostało to nigdzie oficjalnie zgłoszone. Zrobiono to zapewne po to, by nie podkreślać wieku Łukaszenki, który w tym roku skończył 70 lat. Wiek Łukaszenki jest drażliwym tematem białoruskiej propagandy, zważywszy, że w ostatnim czasie miał zauważalne problemy zdrowotne.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Przegląd wiadomości z Białorusi:

• Nie potwierdziła się informacja, że ​​ Andrzej Poczobut został przeniesiony z karcera do zwykłej celi w kolonii karnej w Nowopołocku. Kanał Telegramu, który rozpowszechnił tę informację, na który powoływały się białoruskie media, usunął tę wiadomość.

Andrzej Poczobut został zatrzymany 25 marca 2021 r. i od tamtego czasu przebywa za kratami. W 2023 r. władze Białorusi oskarżyły go o „podżeganie do nienawiści” oraz „rehabilitację nazizmu” za jego działalność dziennikarską i kultywowanie polskości. Poczobut został skazany na osiem lat kolonii karnej.

• Białoruska opozycyjna organizacja BELPOL przeprowadziła śledztwo dotyczące obecności broni jądrowej na Białorusi. Istnieją poważne wątpliwości, że na Białoruś rzeczywiście trafił taki typ broni. Władze rosyjskie wprawdzie zapowiedziały rozmieszczenie rosyjskiej broni nuklearnej na Białorusi, ale nie potwierdziły jej przekazania władzom białoruskim. Aby to nastąpiło, na terytorium kraju powinien pojawić się specjalistyczny personel 12. Zarządu Głównego Ministerstwa Obrony Rosji, który zajmuje się transportem, przechowywaniem i ochroną pocisków jądrowych—pisze Belpol. Obecność systemów rakietowych Iskander w armii Łukaszenki nie oznacza jednak, że na terytorium Białorusi znajduje się taktyczna broń nuklearna– powiedział predstawiciel organizji, dodając, że na Białorusi nie wykryto obecności ładunków jądrowych. Według raportu nie powstały tam jeszcze specjalne magazyny do przechowywania tego typu broni.

• Rosyjski prawnik Anatolij Blinow, zatrzymany w Polsce w związku z atakiem na rosyjskiego opozycjonistę Leonida Wołkowa, otrzymał status uchodźcy w Polsce dzięki pismu białoruskiego portalu Charter’97 – podaje Mediazona.
  Drugą podstawą do uzyskania statusu były darowizny w wysokości 10 tys. dolarów na rzecz Rosyjskiej Fundacji Antykorupcyjnej (FBK), założonej przez polityka Aleksieja Nawalnego – zauważają media. W publikacji napisano, że Polska uznała Blinowa za uchodźcę we wrześniu ubiegłego roku.
  Do ataku na Wołkowa, byłego szefa sztabu Nawalnego, doszło 12 marca w Wilnie. Doznał różnych obrażeń, w tym złamania ręki. Nieznana osoba próbowała go uderzyć młotkiem.
  W sprawie oskarżonych jest osiem osób. Oprócz Blinowa jest to obywatel Białorusi (w areszcie) oraz sześciu Polaków.
• W sądzie w Mińsku rozpoczął się utajniony proces ks. Hienrycha Akałtowicza oskarżonego o „zdradę”. Akałtowicz był proboszczem rzymskokatolickiej parafii św. Józefa w Wołożynie pod Mińskiem. Przebywa w areszcie śledczym KGB od listopada 2023 roku. Oficjalnie nie podano szczegółów dotyczących jego sprawy. Duchowny nie przyznaje się do winy. Jego stan zdrowia znacznie się pogorszył podczas pobytu za kratami. Centrum Praw Człowieka „Wiasna” uznała ks. Akałtowicza za więźnia politycznego.

Po serwisie białoruskim Olga Siemaszko i Wojciech Jankowski rozmawiali o BulbaMovie.
Ponadto wystąpili:
Janusz Gawryluk – dyrektor i pomysłodawca festiwalu
Magdalena Uchaniuk – Filmoteka Narodowa
Aleksandar Michałkowicz (Alexander Mihalkovich) – reżyser (wspólnie z Hanną Badziaką) filmu otwarcia – „Matczyzna”

Festiwal BulbaMovie odbył się w dniach 22-24 listopada 2024 roku w kinie Iluzjon.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Mara Tamkowicz: mieszkańcy Białorusi często muszą dokonywać takich wyborów, że żadna decyzja nie jest dobra

• Z Biełsatem pożegnał się ostatni dyrektor stacji. Aleksy Dzikawicki miał pozostać na stanowisku jeszcze dwa tygodnie, jednak złożył wniosek o rozwiązanie umowy z dniem 22 listopada. Zdecydował się tak postąpić, by – jak stwierdził – nie uczestniczyć w likwidacji Telewizji Biełsat jako odrębnej jednostki organizacyjnej Telewizji Polskiej, co zlecił mu likwidator TVP. 15 listopada redakcja Biełsatu została poinformowana o wyznaczeniu przez władze TVP nowej kierowniczki – Aliny Kouszyk. Ma ona stanąć na czele Biełsatu już nie jako samodzielnej stacji, tylko białoruskiej redakcji Ośrodka Mediów dla Zagranicy.
  W programie “Tydzień” Alina Kouszyk powiedziała, że Biełsat pozostanie “niezależnym kanałem bez cenzury; kanałem dla Białorusinów robionym przez Białorusinów”. Dodała jednak, że „nie wszystko od nas zależy”.

• W dniach 16-17 listopada w Kijowie odbyło się Forum Ostrogskich.
  Podczas jednego z paneli zaprezentowane zostały wyniki badania pt. “Indeks stosunków białorusko-ukraińskich”. Według oceny ekspertów obu narodowości białoruscy ochotnicy walczący w obronie Ukrainy otrzymują najwyższy indeks zaufania w oficjalnych stosunkach z siłami demokratycznymi Białorusi. Obecni na forum ukraińscy politycy zaznaczyli, że Pułk im. Konstantego Kalinowskiego jest dziś swego rodzaju mostem pomiędzy państwem ukraińskim i społecznością demokratyczną Białorusi.  Poruszone zostały też dwie kwestie kluczowe dla białoruskich ochotników. Pierwsze dotyczyło legalizacji ich pobytu na Ukrainie, a co za tym idzie rozwiązania biurokratycznych problemów związanych m.in. z systemem bankowym, wynajmem mieszkań, opieką zdrowotną. Drugie zaś odnosiło się do potrzeby wsparcia ochotników przez białoruskie społeczności emigracyjne.

• Co najmniej 200 osób zostało skazanych na Bialorusi w sprawach karnych za solidarność z Ukrainą, skazano je na ograniczenia lub pozbawienie wolności na okres od 1 do 25 lat, niektórym zalecono przymusowe leczenie w szpitalu psychiatrycznym – wynika z raportu centrum praw człowieka „ Wiasna” po 1000 dniach wojny na pełną skalę Rosji z narodem ukraińskim.
  Obrońcy praw człowieka stwierdzili, że reżim Aleksandra Łukaszenki otwarcie prześladuje Białorusinów za ich antywojenne stanowisko i wsparcie dla Ukrainy.

• Od 22 do 24 listopada w warszawskim kinie Iluzjon odbędzie się Bulbamovie. To już okrągła, dziesiąta edycja festiwalu kina białoruskiego.
  W 2024 roku Białorusini obchodzą setną rocznicę urodzin wybitnego pisarza Wasila Bykawa. W związku z tym na festiwalu będzie można obejrzeć film urodzonego na Białorusi reżysera Siergieja Łoźnicy „We mgle” na podstawie prozy Bykowa o tym samym tytule. W tym roku minęła również trzydziesta rocznica utrzymywania się przy władzy Alaksandra Łukaszenki. Prawdopodobnie po raz pierwszy polska widownia będzie mogła obejrzeć kultowy już film dokumentalny z 1996 roku zatytułowany „Zwyczajny prezydent”. Niewątpliwie wydarzeniem dziesiątej edycji festiwalu będzie premierowy pokaz unikalnego filmu dokumentalnego „Ostatnie słowa” o białoruskim artyście Alesiu Puszkinie, który przed rokiem zmarł w więzieniu. Roman Schell, autor na co dzień mieszkający w Berlinie, przez prawie dwa lata rejestrował na Białorusi życie Puszkina, aż do jego aresztowania i skazania na pięć lat więzienia.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Prof. Piotr Grochmalski: Po serii błędów Biden podjął decyzję, która daje szansę Ukrainie