Kategoria: Białoruś

• Media białoruskie podały nazwisko kolejnego Polaka uwolnionego na Białorusi. To Hubert Mróz. Jego sprawa nie miała żadnego związku z polityką ani działalnością szpiegowską. Rok temu młody mężczyzna pojechał do Brześcia, aby usunąć ząb. Na granicy w jego kieszeni znaleziono marihuanę i amfetaminę, o których zapomniał. Za próbę przemytu narkotyków został skazany na około pięć lat więzienia.
  W maju 2025 roku państwowa telewizja BT wyemitowała jego krótki monolog nagrany w kolonii karnej, w którym opowiadał o okolicznościach sprawy.
  Obecnie Hubert Mruz wrócił do Polski.
  Wcześniej białoruskie media poinformowały o zwolnieniu innego Polaka – Jerzego Żywalewskiego. W kwietniu 2023 roku został on skazany na cztery lata więzienia za „działalność wywiadowczą”. Według informacji miał zbierać dane na temat byłych i obecnych żołnierzy Ministerstwa Obrony oraz Komitetu Granicznego Białorusi. Żywalewski niemal odbył całą karę – jego zwolnienie planowano na sierpień 2025 roku.
  Łącznie, przypomnijmy, po wizycie przedstawiciela USA Keitha Kellogga na Białorusi uwolniono trzech obywateli Polski.

• Swietłana i Siergiej Cichanouscy nagrali film z podziękowaniami dla polskiego ministra spraw zagranicznych. Swietłana powiedziała m.in.:
  „Drogi Radku! Dziś chcę ci podziękować z całego serca. Po pięciu bolesnych latach wreszcie mogłam zobaczyć Siergieja, a nasze dzieci znów mogły przytulić ojca. Ten moment był możliwy dzięki twojemu nieustającemu wsparciu. Broniłeś interesów Białorusi, sprawiedliwości i więźniów politycznych.”
  Swietłana Chichanouska wyraziła również nadzieję na spotkanie z szefem polskiej dyplomacji. Przypomnijmy, że Radosław Sikorski był nazywany politycznym „ojcem chrzestnym” Siergieja Cichanouskiego.

• Władimir Putin odwiedzi Mińsk 26 czerwca. W tym dniu w stolicy Białorusi odbędzie się szczyt Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej. Będzie to pierwsza zagraniczna wizyta Putina w 2025 roku.
  Poza udziałem w szczycie planowane jest również spotkanie Putina i Łukaszenki. Dzień wcześniej rozmawiali telefonicznie – według służby prasowej Likaszenki poruszono tematy bezpieczeństwa regionalnego i sytuacji na Bliskim Wschodzie.

• Białoruś i Stany Zjednoczone omawiają możliwość pełnej normalizacji stosunków. Poinformował o tym dziennikarzy Stały Przedstawiciel Białorusi przy ONZ, Walentin Rybakow, który uczestniczył w spotkaniu Aleksandra Łukaszenki z wysłannikiem prezydenta USA, Keithem Kellogiem. Normalizacja oznaczałaby pełne wznowienie pracy ambasad, wymianę wizyt i powrót do regularnych kontaktów dyplomatycznych. Jednym z priorytetowych tematów dla Mińska pozostaje również kwestia zniesienia sankcji.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• Agencja Reuters, powołując się na cztery źródła informuje, że specjalny wysłannik prezydenta USA, Keith Kellogg, może odwiedzić Białoruś i spotkać się z Aleksandrem Łukaszenką.
  Agenda spotkania pozostaje nieznana, choć – jak podaje agencja – Kellogg prywatnie określił je jako krok, który mógłby przyczynić się do rozpoczęcia rozmów pokojowych mających na celu zakończenie wojny Rosji z Ukrainą.
  Departament Stanu USA oraz Ambasada Białorusi w Waszyngtonie odmówiły komentarza. Również sam Keith Kellogg i Biały Dom nie odpowiedzieli na zapytania.
  Agencja zauważa, że planowanie tego typu wizyt wymaga ostrożnych negocjacji i istnieje możliwość, że podróż zostanie w ostatniej chwili odwołana lub zmodyfikowana.
  Na początku tego roku Białoruś odwiedził zastępca asystenta sekretarza stanu USA, Christopher Smith. Podczas wizyty odebrał trzech więźniów politycznych, którzy zostali zwolnieni przez reżim Łukaszenki.

  

• 18 czerwca podpisano Memorandum o porozumieniu między siłami demokratycznymi Białorusi a Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym.

  Po stronie białoruskiej dokument podpisała liderka opozycji, Swietłana Cichanouska. Już wcześniej podkreślała, że memorandum stanie się podstawą, na której Białoruś będzie mogła stać się integralną częścią demokratycznej i zrównoważonej rodziny europejskiej.
  Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny nazwał dokument potwierdzeniem poparcia dla wartości demokratycznych oraz współpracy z siłami demokratycznymi Białorusi.

  

• Litewski Sejm przyjął do rozpatrzenia projekt ustawy o sankcjach krajowych wobec Białorusi i Rosji.

  Projekt został przygotowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Litwy. Zakłada się, że krajowe sankcje będą wdrażane w przypadku, gdy Unia Europejska nie zdecyduje się na przedłużenie unijnych ograniczeń.
  Zgodnie z propozycją, rząd Litwy uzyska uprawnienia do nakładania indywidualnych sankcji na osoby fizyczne i prawne, a także do wprowadzania ograniczeń sektorowych.
  Przypomnijmy, że Węgry regularnie sprzeciwiają się przedłużaniu unijnych sankcji. Kolejna decyzja w tej sprawie ma zapaść w najbliższym czasie.

• Szwedzka telewizja SVT opublikowała zdjęcia satelitarne firmy Planet Labs, które sugerują trwającą od kilku lat modernizację bazy wojskowej pod Osipowiczami na Białorusi.
  Baza ta ma być dostosowywana do przechowywania broni jądrowej.
  Według SVT, od maja br. w ramach modernizacji powstały trzy poziomy zapór, nowa platforma załadunkowa dla transportu kolejowego oraz nowe systemy obrony przeciwlotniczej.
  SVT przypomina, że Rosja od lat modernizuje swoje bazy jądrowe, szczególnie te położone w pobliżu granic NATO – m.in. w obwodzie królewieckim oraz na wyspie Nowa Ziemia, niedaleko granic Finlandii i Norwegii.
  Z dostępnych informacji wynika, że Rosja rozmieściła już na Białorusi systemy rakietowe Iskander-M, a w Osipowiczach stacjonuje rosyjska brygada rakietowa. Znajdują się tam także zestawy rakietowe Toczka-U.

• Białoruś wysłała do Warszawy znanego przestępcę – to może być element nowej strategii wojny hybrydowej przeciwko Polsce.

  Według Aleksandra Azaraua, byłego funkcjonariusza białoruskich służb śledczych i obecnie członka opozycyjnej inicjatywy BYPOL, celem takich działań jest destabilizacja społeczna, wymuszanie, zastraszanie i kompromitacja białoruskiej emigracji w Polsce.
  Azarau twierdzi, że w ostatnich miesiącach do Warszawy dotarły osoby związane z przestępczym półświatkiem z Rosji i Białorusi.
  Chodzi o zorganizowaną grupę pod dowództwem Dmitrija Galejewa – postaci znanej w rosyjskich kręgach kryminalnych.
  Według Azaraua, obecność Galejewa w Polsce nie jest przypadkowa. Przestępca miał uzyskać wsparcie państwowe ze strony Rosji i Białorusi.
  Wirtualna Polska zapytała Komendę Stołeczną Policji oraz Komendę Główną czy polskie służby biorą pod uwagę ostrzeżenie Białorusinów.  Otrzymano jedynie nieoficjalne potwierdzenie, że Galejew przebywa w Polsce – legalnie.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• Premier Litwy, Gintautas Paluckas, oświadczył, że białorusko-rosyjskie ćwiczenia wojskowe „Zapad-2025”, które odbędą się jesienią na Białorusi, nie stanowią żadnego dodatkowego zagrożenia dla Litwy — donosi LRT.

Informacje o ćwiczeniach „Zapad” gromadzą nie tylko nasze służby wywiadowcze, ale także służby NATO. Wszystkie doszły do tego samego wniosku: obecne ćwiczenia, biorąc pod uwagę ich skalę i inne parametry, nie stanowią zagrożenia ani powodu do niepokoju

powiedział Paluckas.
Minister obrony Litwy, Davilė Šakalienė, również stwierdziła, że nie dostrzega żadnych dodatkowych zagrożeń ze strony Białorusi.
Prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski, ostrzegł jednak przed potencjalnym zagrożeniem, jakie ćwiczenia te mogą stanowić dla sąsiadów Białorusi. Minister Šakalienė uważa, że wypowiedź ta jest próbą przyciągnięcia uwagi partnerów i zdobycia większego wsparcia dla Ukrainy. Według litewskich urzędników, sytuacja może się zmienić w nadchodzących miesiącach — w zależności od decyzji władz Białorusi i Rosji, a także przebiegu wojny na Ukrainie.

• Białoruskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało o szczegółach uwolnienia prawnika Jurija Ziańkowicza, skazanego w sprawie rzekomego spisku mającego na celu przejęcie władzy. Ziańkowicz, oprócz obywatelstwa białoruskiego, posiada także obywatelstwo USA.
  Dla obecnej administracji prezydenckiej USA istotne było, aby pan Ziańkowicz, uznany za winnego popełnienia poważnych przestępstw na terytorium Białorusi, został uwolniony. Oczywiście stało się to w wyniku przyznania się do winy i prośby o ułaskawienie skierowanej do głowy państwa – podało ministerstwo. Dodano, że władze Białorusi „dostrzegają potencjał do współpracy z obecną administracją USA i są otwarte na dialog we wszystkich obszarach”.
  Ziańkowicz, amerykański prawnik i białoruski działacz, został aresztowany w Moskwie w 2021 roku pod zarzutem przygotowywania zamachu na Alaksandra Łukaszenkę. Następnie został przewieziony do Mińska i skazany na 11 lat kolonii karnej. Został zwolniony w kwietniu 2025 r.

• Białoruś skazała zaocznie twórcę projektu „Białoruski Gajun”, Antona Matolkę, na 20 lat więzienia.
  Prokuratura oskarżyła Matolkę o: zorganizowanie i kierowanie spiskiem mającym na celu niekonstytucyjne przejęcie władzy, organizowanie masowych zamieszek, dyskredytowanie Białorusi, znieważanie i oczernianie Aleksandra Łukaszenki i innych urzędników, podżeganie do nienawiści społecznej oraz zdradę stanu.
  Projekt „Białoruski Gajun”, który śledził ruchy rosyjskiego sprzętu wojskowego, zakończył działalność 7 lutego 2025 r. Matolka zasugerował w serwisie X, że służby specjalne wymusiły to w zamian za skrócenie wyroków dla osób związanych z projektem. Dwa lata wcześniej Matolka informował, że bot projektu odebrał wiadomości od 30 000 osób.

• W dniach 7–8 czerwca na Podlasiu odbędzie się czwarta edycja Festiwalu Żywej Tradycji Białoruskiej SONCAHRAJ. Jeden z projektów Fundacji Tutaka zostanie zrealizowany w tym roku w Słuczancy (gmina Gródek) i Tafiłowcach (gmina Dubicze Cerkiewne). Festiwal zgromadzi czołowe białoruskie zespoły folklorystyczne: Kapelę Tryhradzką z Gdańska, Żemerwę ze Studziwód oraz Kasary z Warszawy.
  Celem festiwalu jest spotkanie z tradycją śpiewaczą i muzyczną Białorusinów, a także prezentacja dziedzictwa twórczego i kulturowego przodków.

• Lawon Wolski ponownie został uznany przez władze białoruskie za „muzyka ekstremistycznego”. Tym razem chodzi o jego konto na Facebooku. Oznacza to, że jego komentowanie, udostępnianie lub cytowanie może być karalne na terytorium Białorusi.
  – Chciałoby się z tej okazji zażartować, ale tym razem ograniczymy się do oświadczenia – napisał Wolski. Dodał, że wszystkie te „ekstremistyczne” wyroki „operetkowych sądów reżimowych” są nic niewarte. Ludzie w mundurach z poważnymi minami zbierają się na teatralne posiedzenia i bawią się słowem 'ekstremizm’, nie rozumiejąc jego prawdziwego znaczenia”.
  Zdaniem Wolskiego jego misją jest przybliżanie dnia, w którym każdy otrzyma to, na co zasłużył. – Nie zatrzymujemy się. Idziemy dalej. Niech żyje Białoruś! – zakończył.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Przegląd wiadomości przygotowany przez Olgę Siemaszko

• Rosja docenia duży wkład przedstawicieli struktur państwowych i resortów Białorusi w realizację udanej wymiany jeńców wojennych z Ukrainą według formuły „1000 za 1000”. Informację tę przekazała oficjalna rzeczniczka MSZ Rosji, Maria Zacharowa.
  Odpowiadając na pytanie o perspektywy wznowienia platformy negocjacyjnej w Mińsku, Zacharowa podkreśliła, że Białoruś ma doświadczenie w organizowaniu rozmów mających pomiędzy Rosją a Ukrainą.Dodała, że decyzję o lokalizacji kolejnej rundy negocjacji podejmie rosyjskie kierownictwo.
  Wcześniej rzeczniczka Alaksandra Łukaszenki, Natalija Eismont, zapytana o gotowość Białorusi do zorganizowania nowych rozmów, odpowiedziała, że jest to możliwe, jeśli obie strony — Rosja i Ukraina — wyrażą na to zgodę.

• Ćwiczenia Zapad-2025 przeniesione w głąb Białorusi. Poinformował o tym minister obrony Białorusi, Wiktar Chrenin, podczas posiedzenia Rady Ministrów Obrony państw Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB).
  Chrenin podkreślił, że ćwiczenia nie są wymierzone w żaden konkretny kraj, a ich relokacja świadczy o gotowości do dialogu i deeskalacji napięć w regionie. Jednocześnie oskarżył państwa europejskie o militaryzację, którą uznał za potencjalne zagrożenie mogące doprowadzić do konfliktu.
  Przypomnijmy, że ćwiczenia „Zapad-2025” mają się odbyć we wrześniu na terytorium Białorusi.

  

• Szef ukraińskiego wywiadu wojskowego, Ołeh Iwaszczenko, oświadczył, że na terytorium Białorusi rozmieszczono środki transportu broni jądrowej, jednak sama broń nie została tam przeniesiona. Powiedział o tym w wywiadzie dla agencji Ukrinform.
  „Są samoloty, jest operacyjno-taktyczny system rakietowy Iskander. Ale na Białorusi nie ma broni jądrowej. To jest fakt” – zaznaczył Iwaszczenko.
  Dodał również, że mimo deklaracji Alaksandra Łukaszenki o możliwym pojawieniu się systemu „Oresznik” do końca roku, jego zdaniem jest to mało prawdopodobne. „Na dzień dzisiejszy nie ma żadnych oznak jego obecności i nie wydaje się, aby miał się pojawić” – podkreślił.

• Podczas Konferencji Białorusinów i Białorusinek Świata, która odbyła się w Warszawie, organizacja byłych białoruskich funkcjonariuszy BELPOL zaprezentowała raport pt. „Udział reżimu Łukaszenki w rosyjskiej agresji na Ukrainę”.
  Z raportu wynika, że reżim białoruski wiedział o planach Rosji dotyczących inwazji na Ukrainę jeszcze przed jej rozpoczęciem. Jeszcze przed lutym 2022 roku na terytorium Białorusi przetransportowano z Rosji ponad 5 milionów ton pocisków za pośrednictwem białoruskich kolei.
  Eksperci BELPOL zauważają, że choć na ćwiczenia wojskowe przywozi się amunicję, to skala — miliony ton — wyraźnie wskazuje na przygotowania do wojny.
  Raport podkreśla, że reżim Łukaszenki coraz bardziej wciąga Białoruś w wojnę, przestawiając gospodarkę na potrzeby militarne Rosji. Białoruskie cywilne zakłady produkują m.in. maszyny, drony, ich komponenty, pociski i mikroprocesory.

  

• Polska prokuratura ujawniła nazwisko trzeciego podejrzanego w sprawie porwania samolotu Ryanair nad Białorusią w maju 2021 roku. Według śledczych, za operacją stał Andrej Mytko, szef 9. Zarządu Głównego KGB.
  Wcześniej, we wrześniu 2024 roku, warszawski sąd wydał zaoczne nakazy aresztowania trzech Białorusinów podejrzanych o terroryzm: byłego szefa państwowej agencji kontroli lotów Biełaeranawihacija Leanida Czurę, szefa zmiany kontroli lotów Jauhena Cyhanowa oraz wysokiego rangą oficera KGB, Andreja A., którego pełne nazwisko nie zostało dotąd ujawnione.
  Przypomnijmy, że 23 maja 2021 roku Boeing 737 lecący z Aten do Wilna został zmuszony do lądowania w Mińsku po fałszywym zgłoszeniu o bombie na pokładzie. Incydent posłużył do zatrzymania białoruskiego opozycjonisty i dziennikarza Ramana Pratasiewicza oraz jego partnerki, obywatelki Rosji Sofiji Sapiegi.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

• 21 maja przypada Dzień Solidarności z Więźniami Politycznymi Białorusi.
  Tego dnia, w 2021 roku, w kolonii karnej w Szkłowie zmarł Witold Aszurak. Jego śmierć stała się symbolem okrucieństwa i nieludzkości białoruskiego systemu penitencjarnego.W miniony weekend w wielu miastach, m.in. w Warszawie i Wilnie, odbyły się obchody Dnia Solidarności.

Zbiegło się to z informacją o kolejnym zgonie w białoruskim więzieniu – Walancin Sztermier miał 61 lat. Informację o jego śmierci potwierdzono.
W 2023 roku Sztermier został zatrzymany za komentarze krytykujące rosyjską inwazję na Ukrainę, a także za „obrazę Łukaszenki” oraz działalność w strukturach uznanych za „formacje ekstremistyczne”. Mężczyzna został skazany na 5 lat pozbawienia wolności i osadzony w kolonii karnej w Szkłowie – tej samej, w której 21 maja 2021 roku w niejasnych okolicznościach zmarł Witold Aszurak.

• Białoruska armia nie wyklucza użycia rosyjskiego hipersonicznego pocisku balistycznego „Oriesznik” oraz taktycznej broni jądrowej podczas ćwiczeń Zapad-2025.
  Na antenie państwowej telewizji poinformował o tym pułkownik Andrej Bahadziel, zastępca naczelnika Wydziału Sztabu Generalnego Akademii Wojskowej Białorusi.
  Według niego, jesienne białorusko-rosyjskie ćwiczenia wojskowe Zapad-2025 nie będą „abstrakcyjne”. Mają one być odpowiedzią na rozpoczęte 11 maja przez NATO manewry Defender-25 oraz „obecną sytuację wojskowo-polityczną na kierunku białoruskim”.
  Bahadziel powołał się przy tym na wypowiedź Alaksandra Łukaszenki, że użycie taktycznej broni jądrowej przez Siły Zbrojne Białorusi będzie możliwe „tylko w przypadku zagrożenia suwerenności i niepodległości państwa”.
• Litwa złożyła pozew przeciwko Białorusi do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze, oskarżając reżim Aleksandra Łukaszenki o zorganizowanie kryzysu migracyjnego z naruszeniem prawa międzynarodowego.
  Od 2021 roku Litwa zmaga się z bezprecedensowym napływem nielegalnych migrantów z Białorusi. „Zebrane przez litewskie służby dowody potwierdzają bezpośrednie zaangażowanie białoruskiego reżimu w organizację tego procederu” – podaje litewskie MSZ.
  Litwa domaga się pełnej rekompensaty za wyrządzone szkody, w tym kosztów budowy muru granicznego, oraz gwarancji, że podobne działania nie będą się powtarzać.
  Według danych Litewskiej Państwowej Straży Granicznej, od początku kryzysu funkcjonariusze zapobiegli prawie 24 tys. próbom nielegalnego przybycia cudzoziemców z Białorusi.

• Z dawnych ziem Kościuszków usunięto pomnik Tadeusza Kościuszki
  W Siechnowiczach Małych w obwódzie brzeskim, które przez wieki należały do rodziny Kościuszków, usunięto popiersie Tadeusza Kościuszki. Rzeźbę wykonała w 1932 roku Balbina Świtycz-Widacka, a w 1988 roku umieszczono ją w dawnym majątku Kościuszków.
  Jak zauważył kanał Spadczyna poświęcony białoruskim zabytkom, na zdjęciach z lokalnej gazety „Żabinka” widać, że w miejscu pomnika znajduje się teraz kwietnik. Ze strony internetowej miejscowego muzeum krajoznawczego, przy którym znajdowało się popiersie, usunięto wszelkie informacje o Tadeuszu Kościuszce – mimo że samo muzeum powstało w celu upamiętnienia bohatera narodów Rzeczypospolitej i Stanów Zjednoczonych.
  W kwietniu 2024 roku z murów Nowego Zamku w Grodnie zniknęła także tablica pamiątkowa poświęcona Kościuszce, która wisiała tam przez 30 lat.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Przegląd wiadomości z Białorusi:

• Były więzień polityczny Jurasz Zenkowicz, skazany na 11 lat więzienia za rzekomą próbę zamachu stanu i zwolniony na wniosek Stanów Zjednoczonych, poinformował podczas konferencji prasowej, że w trakcie pobytu w więzieniu dowiedział się o osobach skazanych za rzeczywistą próbę wojskowego zamachu stanu.
  – Według moich informacji, rzeczywiście doszło do próby wojskowego zamachu stanu w Republice Białorusi. W związku z tą sprawą aresztowano grupę oficerów z 5. Brygady Sił Specjalnych. Zostali oni skazani na różne kary pozbawienia wolności – o ile wiem, od 15 do 20 lat. Ich nazwiska nie są znane, ale informacje te zostały w wystarczającym stopniu zweryfikowane. Do próby miało dojść w latach 2022–2023 – powiedział Jurasz Zenkowicz.
  Były więzień polityczny zaznaczył, że o sprawie dowiedział się od współwięźniów z aresztu śledczego KGB, którzy wcześniej byli przetrzymywani razem ze spiskowcami.
  Przedstawiciel organizacji Biełpoł, Władimir Żygar, w komentarzu dla Biełsatu oświadczył, że nic nie wie o spisku, o którym wspominał Zenkowicz. Również Centrum Praw Człowieka „Wiasna” przekazało, że „nie posiada informacji o tych osobach ani o tej sprawie”.

• Na spotkaniu ministrów państw Rady Europy w Luksemburgu demokratyczna liderka Swietłana Cichanouska ma przedstawić szczegółowo współagresywną rolę reżimu [Aleksandra] Łukaszenki w wojnie w Ukrainę oraz podkreślić konieczność pociągnięcia do odpowiedzialności wszystkich zaangażowanych – informuje biuro prasowe białoruskiej polityczki.
  Cichanouska odbędzie również szereg osobistych spotkań z uczestnikami sesji Komitetu Ministrów Rady Europy. Podczas rozmów planowane jest omówienie takich kwestii, jak: „możliwości, metody i sposoby uwolnienia białoruskich więźniów politycznych”, „wsparcie dla białoruskiej diaspory”, „pomoc dla białoruskich niezależnych mediów” oraz współpraca sił demokratycznych z Radą Europy.
  Pojawiła się także informacja, że Luksemburg przeznaczy 250 tysięcy euro na Międzynarodowy Fundusz Humanitarny, który ma wspierać leczenie i rehabilitację więźniów politycznych oraz osób represjonowanych na Białorusi.

• Białoruska propaganda kontynuuje wykorzystywanie „polskich tematów” – w mediach państwowych wyemitowano wywiad z kolejnym rzekomym szpiegiem. Tym razem był to obywatel RP Jerzy Żywalewski, który dwa lata temu został skazany za „działalność agenturalną”.
  Kilka dni wcześniej opublikowano rozmowę z innym uwięzionym Polakiem, Tomaszem Berezą. W roli dziennikarza wystąpił Daniel Mikusek – zbiegły na Białoruś przedsiębiorca, który regularnie współpracuje z propagandowymi mediami Łukaszenki.
  W wywiadzie Żywalewski opowiada, jak poznał swoją żonę, dla której przeprowadził się na Białoruś, o prowadzonym w Grodnie drobnym biznesie i o swoich planach na przyszłość po wyjściu na wolność.
  – Może i Polska mnie nie zostawiła samemu sobie, ale nie wiem, co właściwie zrobiła w mojej sprawie – mówi Żywalewski w trakcie rozmowy.
  Jerzy Żywalewski został skazany na karę pozbawienia wolności 22 marca 2023 roku.

• Dział Pomocy Prawnej Białoruskiego Centrum Solidarności (BCS) zawiesił swoją działalność od 12 maja. Infolinia zostaje wyłączona, kanał Telegram zostanie usunięty, a nowe wnioski nie będą przyjmowane.
  Zespół dokończy jedynie te konsultacje, na które już wcześniej zapisali się zainteresowani. Powodem zawieszenia działalności jest brak funduszy. Przedstawiciele CBS podkreślają, że nadal poszukują możliwości wznowienia działalności, jednak proces ten wymaga czasu.
  Białoruskie Centrum Solidarności powstało w Warszawie w 2020 roku, aby nieść pomoc prawną Białorusinom zmuszonym do opuszczenia kraju z powodu represji. Po wybuchu wojny organizacja zaczęła również wspierać uchodźców z Ukrainy.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Dr Diana Maksimiuk – Studio Wilno – 15.05.2025 r.

• Tąpała przeprowadził się na Białoruś jeszcze w latach 90. Jak wynika z jego profilu w serwisie LinkedIn, pracował jako menedżer w firmie OrionSvit – dużym dystrybutorze słodyczy na Białorusi. W lipcu 2023 roku został skazany przez sąd w Mińsku na 3 lata kolonii karnej na podstawie dwóch artykułów kodeksu karnego: „zniesławienie prezydenta Białorusi” oraz „znieważenie przedstawiciela władz”.
  Białoruscy obrońcy praw człowieka uznali go za więźnia politycznego. Według Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna”, Tąpała odbywał karę w ciężkiej kolonii karnej w Nowopołocku. Jak podaje Dissidentby, deportacja nastąpiła natychmiast po jego zwolnieniu. Były więzień został odwieziony na granicę pod eskortą.

• 16 kwietnia urodziny obchodzi dziennikarz i działacz Związku Polaków na Białorusi – Andrzej Poczobut. Przebywa on w kolonii karnej w Nowopołocku.

W sobotę Aleksandr Łukaszenka odniósł się do sprawy Poczobuta, nazywając ją „odwiecznym problemem”. Według niego, Białoruś w pewnym momencie była gotowa przekazać Andrzeja Poczobuta stronie polskiej, jednak Polska miała odmówić. – A Poczobut powiedział: „Ja tam nie pójdę”. Mamy to wszystko nagrane – mówił Łukaszenka.
Zaznaczył również, że gdy szefowa nielegalnego Związku Polaków na Białorusi, Anżelika Borys, opowiedziała się za nawiązaniem dialogu między Białorusią a Polską, natychmiast zaczęto ją prześladować.

Zdaniem Łukaszenki, nadchodzące wybory prezydenckie w Polsce, niezależnie od ich wyniku, nie zmienią polityki polskich władz. – Chciałbym, aby pojawił się ktoś zdrowy na umyśle i normalny. Nie musi być prorosyjski czy probiałoruski. Niech będzie prezydent propolski – powiedział. – Ktoś, kto działa w interesie Polaków. Tego właśnie chcemy. Jeśli będą chcieli, będziemy z nimi współpracować.

• W związku z rozmowami o możliwym nieprzedłużeniu przez Unię Europejską sankcji sektorowych na Rosję i Białoruś, Litwa może wprowadzić własne, krajowe ograniczenia wobec tych państw – poinformował premier Gintautas Paluckas.
  Według niego, dla większej skuteczności, decyzja taka powinna być podejmowana na szczeblu regionalnym. Oznacza to, że również Łotwa, Estonia, Polska i Finlandia powinny wprowadzić podobne restrykcje. – Jeśli nie chcą lub nie mogą tego zrobić, Litwa, działając samodzielnie, nie osiągnie zamierzonych celów, a skutki gospodarcze mogą być znaczące – podkreślił premier.
  Obecne sankcje UE wygasają w lipcu.

• Nowa fala represji wobec dziennikarzy na Białorusi – poinformowało Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy (BAŻ).
  W ostatnich tygodniach służby reżimu Alaksandra Łukaszenki nasiliły presję wobec pracowników mediów w kraju oraz krewnych dziennikarzy przebywających na emigracji.
  Jak podaje BAŻ, w większości przypadków chodzi o wizyty mundurowych w miejscach zameldowania dziennikarzy, którzy wcześniej opuścili Białoruś. W niektórych przypadkach przeprowadzono rewizje mieszkań pracowników niezależnych mediów, wobec których wszczęto postępowania karne.
  Stowarzyszenie przypomina, że pierwsza fala represji wobec rodzin dziennikarzy-emigrantów miała miejsce latem 2024 roku.

• Departament Stanu USA anulował dotację w wysokości 2,4 miliona dolarów, przeznaczoną na walkę z dezinformacją na Białorusi za pomocą „treści kreatywnych”. Łącznie anulowano 214 milionów dolarów z zagranicznych inicjatyw finansowanych przez USA, zamykając 139 projektów – w tym także białoruski. Sekretarz stanu Marco Rubio zatwierdził decyzję o cięciach w poniedziałek wieczorem.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Maksym Sijer: Maciej Maciak nie wziął się znikąd. Jego kandydatura to efekt długiej pracy agentury