Gwatemala: z wizytą u Chapines / Guatemala: vistamos los Chapines

Jezioro Atitlán, Gwatemala; Gusjer; flickr.com; CC BY 2.0

W tym wydaniu República Latina przeniesiemy do Gwatemali, środkowoamerykańskiego kraju o bogatej kulturze, przyrodzie i historii

Gwatemala tylko na mapie wygląda niepozornie. W rzeczywistości jest to kraj o niezmierzonym bogactwie kultury, przyrody i historii, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. W Gwatemali znajdziemy bowiem pozostałości po cywilizacjach prekolumbijskich i bogactwo współczesnych kultur rdzennych mieszkańców. Wszystko to podlane elementami kultury iberyjskiej z dodatkiem kultury afrokaraibskiej. Ten środkowoamerykański kraj oferuje również bogactwo przyrody: od tajemniczej selvy na północy kraju, poprzez mnogość wulkanów, na wybrzeżach malowniczego jeziora Atitlán i obydwu oceanów kończąc.

W dzisiejszym wydaniu República Latina spróbujemy poznać Gwatemalę i Chapines – jej mieszkańców. Przewodniczką po tym uroczym środkowoamerykańskim kraju będzie pochodząca z Gwatemali Fernanda Yoc. Porozmawiamy o tym, co Gwatemala i jej mieszkańcy mają do zaoferowania żądnym wrażeń turystom. Zapytamy, jakimi ludźmi są Gwatemalczycy, co różni ich od Polaków i dlaczego nazywani są „Chapines”. Przedstawimy również najbardziej znane osobistości pochodzące z Gwatemali i spróbujemy się dowiedzieć się, co wspólnego ma Gwatemala z największą na świecie siecią restauracji szybkiej obsługi. Opowiemy także o bogactwie kulturowym i językowym kraju. Zapytamy o klimat kraju „wiecznej wiosny” i o najlepszą porę na wizytę w Gwatemali. Przedstawimy najważniejsze atrakcje turystyczne i spróbujemy lokalnej kuchni. Wreszcie spróbujemy odpowiedezieć na pytanie, czy Gwatemala zasłużenie cieszy się złą sławą jednego z najbezpieczniejszych krajów zachodniej półkuli.

To wszystko, a nawet więcej już dziś o godz. 22H00. Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

Guatemala en un mapa parece ser un país pequeño. En realidad, es un país con una inconmensurable riqueza cultural, natural e histórica, donde hay de todo para todos. En Guatemala uno puede encontrar vestigios de civilizaciones precolombinas y una gran riqueza de culturas indígenas contemporáneas. Todo ello regado con elementos de la cultura ibérica a los que se añade la cultura afrocaribeña. Este país centroamericano también ofrece una gran riqueza natural: desde la misteriosa selva del norte del país, pasando por la multitud de volcanes, hasta las orillas del pintoresco lago Atitlán y ambos océanos.

Hoy en República Latina, intentaremos conocer Guatemala y su gente – los Chapines. Nuestra guía en este encantador país centroamericano será la guatemalteca Fernanda Yoc. Hablaremos de lo que Guatemala y su gente tienen que ofrecer al turista ávido. Preguntaremos qué tipo de gente son los Guatemaltecos, qué les diferencia de los Polacos y por qué les llaman „Chapines”. También presentaremos a las personalidades más famosas de Guatemala e intentaremos averiguar qué tiene en común Guatemala con la mayor cadena de restaurantes de comida rápida del mundo. Hablaremos también de la riqueza cultural y lingüística del país. Preguntaremos por el clima del país de la „eterna primavera” y por la mejor época para visitar Guatemala. Vamos a presentar las atracciones turísticas más importantes y degustaremos la gastronomía local. Por último, intentaremos responder a la pregunta de si Guatemala tiene merecidamente la mala fama de ser uno de los países más seguros del hemisferio occidental.

Todo esto y mucho más esta noche a las 22H00. Vamos a hablar en polaco y en español.

Słońce: bóg i dawca życia w mitologiach ludów prekolumbijskich

Palenque, Templo del Sol; Éclusette; Wikimedia Commons; CC BY 3.0

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się słońcu: bóstwu, które w kulturach prekolumbijskich uważane było zadawcę życia i nie tylko.

Huitzilopochtli, Tonatiuh, Kinich Ahau, Pitao Copiycha, Yya Ndicahndíí, Kurhiuaeri, Xué, Inti, Antü… To tylko niektóre z imion boga słońca – jednego z najważniejszych bóstw w mitologiach ludów prekolumbijskich obydwu Ameryk. Bowiem słońce uważano za dawcę życia, opiekuna wielu ludów prekolumbijskich, a w niektórych mitologiach wręcz za ojca, z którym swe korzenie wiązały poszczególne cywilizacje.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się roli słońca w kulturach prekolumbijskich. Przedstawimy niektóre z mitów związanych z kultem słońca, jako jednego z bóstw w panteonie kultur z tej części świata. Poszukamy świątyń dedykowanych słońcu i ofiar składanych temu bóstwu. Wreszcie spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, jak świętowano dzień letniego (i zimowego) przesilenia w czasach kultur prekolumbijskich. A także, czy i ewentualnie jak, świętuje się obecnie ten dzień w Ameryce Łacińskiej.

To wszystko już dziś o godz. 22H00!

Meksyk: polityczna sukcesja / México: herencia política

Palacio Nacional, Zócalo DF; Ivan Hernández, flickr.com, CC BY 2.0

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o wyborach ogólnych w Meksyku i kontrowersjach związanych z rządami ustępującego prezydenta.

Meksyk ma nowego prezydenta, a właściwie Panią Prezydent. Bowiem w wyborach z 2 czerwca zwyciężyła Claudia Sheinbaum, która zostanie pierwszą kobietą piastującą najwyższy urząd polityczny w Meksyku. Dodać też należy, że było to bezapelacyjne zwycięstwo: lewicowa kandydatka otrzymała prawie 60% wszystkich głosów, pozostawiając daleko w tyle swoją polityczną konkurencję. Jej zwycięstwo było też aprobatą meksykańskiego społeczeństwa dla rządów obecnego przywódcy Andrésa Manuela Lópeza Obradora (AMLO), którego Sheinbaum jest bliską współpracowniczką.

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o wyborach w Meksyku: jednych z najważniejszych tegorocznych wyborów w całej Ameryce Łacińskiej. Przyjrzymy się przyczynom zwycięstwa lewicowo – populistycznej partii MoReNa, z której wywodzą się obecny i przyszła prezydent Meksyku. Razem z naszym gościem, Héctorem Franco, podsumujemy rządy AMLO i spróbujemy przewidzieć, jak będą wyglądały rządy Claudii Sheinbaum. Dlaczego lewicowi populiści cieszą się taką popularnością wśród Meksykanów? Czym AMLO zdobył serca Meksykanów? Czy Claudia Sheinbaum ma szansę powtórzyć jego sukces? Jak Meksykanie oceniają mocno kontrowersyjne projekty infrastrukturalne obecnego prezydenta? Czy rozbuchane projekty socjalne nie zagrożą meksykańskiej gospodarce? Jak gospodarkę meksykańską oceniają potencjalni zagraniczni inwestorzy? Jak wygląda sprawa bezpieczeństwa w Meksyku i walka z kartelami narkotykowymi? Czy wybór kobiety na najwyższy urząd w państwie zmieni cokolwiek w trudnej sytuacji meksykańskich kobiet? Czy istnieje szansa na spadek wysokiej liczby ofiar kobietobójstwa? Jakie projekty społeczne i gospodarcze chce wdrożyć Claudia Sheinbaum i czy mają one szansę na powodzenie? Wreszcie, czy nowej meksykańskiej prezydent uda wyjść się z cienia swego politycznego poprzednika i mentora?

Na te wszystkie pytania spróbujemy odpowiedzieć w dzisiejszym wydaniu República Latina. Po polsku i hiszpańsku. Zapraszamy już dziś na godz. 22H00!

Y la versión en castellano:

México tiene su nuevo Presidente, o mejor dicho, Presidenta. En las elecciones del 2 de junio, la ganadora fue Claudia Sheinbaum, que se convertirá en la primera mujer en ocupar el más alto cargo político en México. Hay que añadir que se trata de una victoria indiscutible: la candidata de izquierdas obtuvo casi el 60% de todos los votos, dejando muy atrás a sus competidores políticos. Su victoria fue también un espaldarazo de la ciudadanía mexicana al gobierno del actual líder Andrés Manuel López Obrador (AMLO), de quien Sheinbaum es cercana colaboradora.

Hoy en República Latina, hablaremos de las elecciones mexicanas: una de las más importantes de este año en toda América Latina. Analizaremos las razones de la victoria del partido populista de izquierdas MoReNa, del que proceden el actual y el futuro presidente de México. Junto a nuestro invitado, Héctor Franco, haremos un balance del gobierno de AMLO e intentaremos predecir cómo será él de Claudia Sheinbaum. Por qué los populistas de izquierda son tan populares entre los mexicanos? Con qué se ha ganado AMLO el corazón de los mexicanos? Es probable que Claudia Sheinbaum repita su éxito? Cómo ven los mexicanos los polémicos proyectos de infraestructura del actual presidente? No amenazarán los desbocados proyectos sociales a la economía mexicana? Cómo califica la economía mexicana a los posibles inversores extranjeros? Cuál es la situación de la seguridad en México y la lucha contra los cárteles de la droga? Cambiará algo la situación de las mujeres mexicanas con la elección de una mujer para el cargo más alto del país? Existe alguna posibilidad de que disminuya el elevado número de víctimas de feminicidios? Qué proyectos sociales y económicos quiere poner en marcha Claudia Sheinbaum y tienen posibilidades de éxito? Por último, conseguirá la nueva presidenta mexicana salir de la sombra de su predecesora y mentora política?

A todas las preguntas probarémos contestar hoy en República Latina En polaco y español. Les invitamos para escucharnos hoy a las 10PM UTC+2!

Claudia Scheinbaum zwyciężczynią wyborów prezydenckich w Meksyku

La Jefa de Gobierno Claudia Sheinbaum Pardo, acompañada por el Secretario de Cultura, José Alfonso Suárez del Real; la Alcaldesa de Tlalpan, Patricia Elena Aceves; la Secretaria de Gobierno, Rosa Icela Rodríguez y de más invitados, inauguraron el Parque Leona Vicario. Fotografía: Maritza Ríos / Secretaría de Cultura de la Ciudad de México

Podczas wyborów ogólnych odbyło się również m.in. referendum konstytucyjne. Głosujący poparli proponowane przez byłego prezydenta Andresa Manuela Lopeza Obradora zmiany w ustawie zasadniczej.

Bolero: dawniej i obecnie – Republica Latina – 05.05.2024

Festival Mundial del Bolero; Secretaria de Cultura de la CDMX; flickr.com; CC BY 2.0 DEED

W tym wydaniu República Latina, przedstawiamy nieco już zapomniany gatunek muzyki latynoamerykańskiej, jakim jest bolero

W tym wydaniu República Latina odkurzamy nieco zapomniany gatunek muzyczny, jakim jest bolero. Przypominamy największe utwory najwybitniejszych twórców bolera. Przedstawiamy także dorobek współczesnych artystów. Zarówno będący nawiązaniem do klasyki, jak i całkowicie nowym tworem.

Zapraszamy do wysłuchania audycji!

Rock de Uruguay – Urugwajski rock

Źródło: flickr.com / autor: Ulisse Albiati / licencja: CC BY-SA 2.0

W dzisiejszym wydaniu República Latina wybierzemy się do Urugwaju, aby posłuchać muzyki rockowej tworzonej przez miejscowych artystów.

Kontynuujemy rockową podróż po Ameryce Łacińskiej, pozostając na kontynencie południowoamerykańskim.

W tym wydaniu República Latina przenosimy się do Urugwaju. Kraju niewielkiego rozmiarami, ale bardzo mocno stojącego na latynoamerykańskiej scenie rockowej. Nasz gość, Marek Świrkowicz przedstawi urugwajską muzykę rockową, jej twórców i tematy przez nią poruszane. Bowiem przekrój muzyki rockowej Urugwaju, to również odzwierciedlenie często burzliwej historii tego południowoamerykańskiego kraju.

A jak brzmi muzyka rockowa na północnym brzegu rzeki La Plata, usłyszeć będzie można już dziś o godz. 22H00!

Salwador: współczesne wyzwania / El Salvador: desafíos contemporáneos

Mercado El Salvador, zdjęcie własne

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do środkowoamerykańskiego Salwadoru. Opowiemy o walce z przestępczością i autorytarnych zapędach prezydenta tego kraju – Nayiba Bukele

Prezydent środkowoamerykańskiego Salwadoru, Nayib Bukele, z pewnością jest jednym z najpopularniejszych polityków w całej Ameryce Łacińskiej. Wybory prezydenckie z lutego 2024 ubiegający się o drugą kadencję polityk wygrał z miażdżącą przewagą nad swoimi politycznymi oponentami. Co więcej, polityk nadal cieszy się olbrzymim zaufaniem ze strony Salwadorczyków. Sympatia ze strony Salwadorczyków do swojego prezydenta jest owocem jego bezkompromisowej walki z maras: organizacjami przestępczymi terroryzującymi mieszkańców Salwadoru. W wyniku tej walki dziesiątki tysięcy osób trafiły do więzień. Sam kraj z kolei opuścił niechlubne zestawienie najbardziej niebezpiecznych państw świata.

W dzisiejszym wydaniu República Latina porozmawiamy o wyzwaniach, jakie stoją przed Nayibem Bukele u progu jego drugiej kadencji, ale i przed samymi Salwadorczykami. Nasi goście, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso i Josue Recinos przedstawią obecną sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą tego państwa. Opowiemy o puchnących od nadmiaru penitencjariuszy zakładach karnych i o tym, czy masowe aresztowania rzeczywiście miały sens. Spróbujemy również odpowiedzieć na pytanie, czy rząd Nayiba Bukele ma pomysł na to, by pandillas się nie odrodziły. Jakie programy społeczno – ekonomiczne ma rząd dla mieszkańcow tego, jakby nie było, ubogiego środkowoamerykańskiego kraju i jego mieszkańców? Zapytamy również i o to, czy Nayib Bukele łamie prawa człowieka? I ile jest prawdy w oskarżeniach o zapędy autorytarne polityka?

Na rozmowę o współczesnym Salwadorze zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

El presidente de El Salvador, Nayib Bukele, es sin duda uno de los políticos más populares de toda América Latina. En las elecciones presidenciales de febrero de 2024, el político que aspiraba a un segundo mandato se impuso por un margen aplastante a sus adversarios políticos. Además, el político sigue gozando de una enorme confianza por parte de los salvadoreños. La simpatía de los salvadoreños por su presidente es fruto de su lucha sin cuartel contra las maras: organizaciones criminales que aterrorizan a los salvadoreños. Como resultado de esta lucha, decenas de miles de personas han sido encarceladas. El propio país, a su vez, ha salido de la infame lista de los países más peligrosos del mundo.

Hoy en República Latina, hablaremos de los retos a los que se enfrenta Nayib Bukele en el umbral de su segundo mandato, pero también de los propios salvadoreños. Nuestros invitados, los salvadoreños Alfredo Celso y Josué Recinos, nos presentarán la actual situación política, social y económica del país. Hablaremos de los centros penitenciarios desbordados por el exceso de presos y de si las detenciones masivas tenían realmente sentido. También intentaremos responder a la pregunta de si el gobierno de Nayib Bukele tiene alguna idea para evitar que resurjan las pandillas. Qué programas socioeconómicos tiene en marcha el Gobierno para la población de este, al fin y al cabo, pobre país centroamericano y sus gentes? También nos preguntaremos si Nayib Bukele viola los derechos humanos. Y cuánto hay de cierto en las acusaciones de que el político es autoritario?

Les invitamos para escuchar nuestra emisión sobre El Salvador contemporáneo hoy a las 10PM UTC+2! En polaco y español.

Szpiedzy i służby wywiadowcze w Ameryce Łacińskiej

Alan Levine; flickr.com; CC BY 2.0 DEED

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o tym kto i kogo szpieguje w Ameryce Łacińskiej

Ameryka Łacińska stoi nieco na uboczu światowych konfliktów. Nie oznacza to jednak, że nie znajduje się ona w polu zainteresowania światowych potęg gospodarczych i militarnych. Od wielu dekad Ameryka Łacińska stanowi ważny punkt na mapie wpływów politycznych i gospodarczych światowych mocarstw: tych rzeczywistych i tych aspirujących. Przez wiele dekad były to wpływy USA, w późniejszych latach pojawiły się także wpływy sowieckie (później: rosyjskie) i chińskie. Co więcej, w światową politykę wmieszane były również rządy państw latynoamerykańskich i miejscowe służby wywiadowcze. Obecnie jednak służby te w znacznej mierze odgrywają rolę kontroli własnych obywateli, a także lokalnych problemów.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przybliżymy nieco świat służb wywiadowczych na terenie Ameryki Łacińskiej. Opowiemy kto i kogo szpieguje. Które kraje świata najintensywniej „szpiegują” na terenie Ameryki Łacińskiej. I które kraje Ameryki Łacińskiej posiadają najbardziej aktywne służby wywiadowcze. Przed jakimi wyzwaniami stoją obecnie te służby? Opowiemy także o tym, jak i dlaczego poszczególne kraje regionu szpiegują własnych obywateli. Czy tego typu akcje spotykają się z aprobatą obywateli? Zajrzymy także w świat afer szpiegowskich na terenie Ameryki Łacińskiej.

To wszystko, a nawet więcej już dziś o godz. 22H00!

Pura Vida! Odkrywamy Kostarykę / Descrubrimos Costa Rica

Monteverde, Puntarenas, Kostaryka. Autor: Maricruz Núñez. Zgoda autorki na publikację zdjęcia.

W tym wydaniu República Latina przeniesiemy się do Kostaryki, aby odkryć wszystkie „bogactwa”, jakie ten kraj może zaoferować

Środkowoamerykańska Kostaryka z pewnością należy do najciekawszych, choć i mało znanych krajów Ameryki Łacińskiej. Zarazem też jest to jedno z najspokojniejszych i najdostatniejszych państw całego regionu. Czy jednak można powiedzieć, że jest to nudny i nieciekawy kraj? Prawie dwa i pół miliona turystów, którzy tylko w ubiegłym roku odwiedzili Kostarykę, wydaje się temu zaprzeczać.

W dzisiejszym wydaniu República Latina postaramy się lepiej poznać Kostarykę i jej mieszkańców. Przewodniczkami po tym pięknym, środkowoamerykańskim kraju będą pochodzące z Kostaryki Maricruz Núñez, Pamela Leitón oraz Maricruz Cervantes. Razem z naszymi gośćmi porozmawiamy o wyjątkowych cechach, z których słynie Kostaryka. Zajrzymy też w miejsca, które warto odwiedzić. Poznamy lokalne zwyczaje i spróbujemy lokalnej kuchni. Porozmawiamy również o różnicach, jakie dzielą Kostarykańczyków i Polaków. Zapytamy też, czy pomimo braku wojska Kostaryka jest krajem bezpiecznym do zwiedzania. Wreszcie spróbujemy się dowiedzieć, co oznacza słynne kostarykańskie powiedzenie „Pura Vida!”.

To wszystko już dziś o godz. 22H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

Costa Rica, en Centroamérica, es sin duda uno de los países más interesantes de Latinoamérica, aunque poco conocido. Al mismo tiempo, es uno de los países más pacíficos y prósperos de la región. Pero puede decirse que es un país aburrido y sin interés? Los casi dos millones y medio de turistas que visitaron Costa Rica sólo el año pasado parecen desmentirlo.

Hoy en República Latina, intentaremos conocer mejor Costa Rica y a su gente. Las costarricense Maricruz Núñez, Pamela Leitón y Maricruz Cervantes serán nuestras guías por este hermoso país centroamericano. Junto con nuestras invitadas, hablaremos de las características únicas por las que Costa Rica es famosa. También echaremos un vistazo a los lugares que merece la pena visitar. Conoceremos las costumbres locales y probaremos la cocina local. También hablaremos de las diferencias entre costarricenses y polacos. También nos preguntaremos si, a pesar de la falta de ejército, Costa Rica es un país seguro para visitar. Por último, intentaremos averiguar qué significa el famoso dicho costarricense „Pura Vida!”.

Todo esto hoy a las 10PM UTC + 2! Vamos a hablar en polaco y español!