Kategoria: Technologie

Wróć na Wnet.fm

CZY MOŻNA WYJAŚNIĆ JAK MYŚLI AI? 53 odcinek audycji Limes inferior

Data publikacji:

Prof. Przemysław Biecek / Fot. Szymon Augustyniak

Limes inferior gości prof. Przemysława Biecka, wybitnego naukowca i badacza zagadnień tzw. wyjaśnialności sztucznej inteligencji a przy tym świetnego organizatora i animatora środowiska badaczy AI.

Od sierpnia 2025 r. prof. Biecek objął funkcję lidera obszaru budowy narzędzi i metod do wyjaśniania AI w nowym ośrodku Centre for Credible AI przy Politechnice Warszawskiej.

  • Zaczniemy od aktualności: na 80. sesji ZO ONZ ogłoszono apel do rządów o wyznaczenie „czerwonych linii” dla rozwoju AI. „Wzywamy rządy do osiągnięcia międzynarodowego porozumienia w sprawie czerwonych linii dla rozwoju sztucznej inteligencji.” Apel ten podpisało 200 osób, wielu noblistów, także związanych z AI – jak Geoffrey Hinton, a wśród tych sygnatariuszy także Wojciech Zaremba z Open AI. Jaka jest szansa na wytyczenie takich granic do postulowanego 2026 r.?
  • Spotykamy się też, aby podzielić opowiedzieć o Centre for Credible AI. Centrum Wiarygodnej SI przy Politechnice Warszawskiej. Co jest jego celem?
  • Jaka jest kondycja całego nurtu XAI (Explainable AI), wyjaśnialnej sztucznej inteligencji?
  • Czy świat z XAI będzie lepszy?

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

BUDOWA POLSKIEJ CYBERODPORNOŚCI. 52 odcinek audycji Limes inferior

Wróć na Wnet.fm

Cyfrowe bliźniaki satelitów – Asynchronics zdobywa kontrakt ESA na 450 tys. euro

Data publikacji:

Polski startup Asynchronics zdobył kontrakt ESA wart 450 tys. euro na stworzenie cyfrowego bliźniaka satelity, który pozwoli uniknąć nawet 80% awarii satelitów

Gościem Radia Wnet był Adam Chikha, dyrektor operacyjny polskiego startupu Asynchronics, który wspólnie z francuską firmą Infinite Orbits zdobył kontrakt Europejskiej Agencji Kosmicznej o wartości 450 tys. euro. Projekt SAVIOR zakłada stworzenie cyfrowego bliźniaka satelity serwisowego, wykorzystywanego w ramach misji Endurance.

„To dla nas ogromny sukces i dowód, że polskie technologie mogą odgrywać centralną rolę w najbardziej ambitnych programach ESA” – podkreśla Adam Chikha.

W rozmowie wyjaśnia, na czym polega przełomowość rozwiązania:

  • „Będziemy tworzyć tak zwane cyfrowe bliźniaki, które w pełni zachowują się jak komponenty satelity. To pozwala przetestować tysiące scenariuszy w ciągu sekund i zwiększyć niezawodność misji.”

  • „Nasze podejście pozwoli uniknąć nawet 80% awarii, które dziś są zmorą przemysłu New Space.”

  • „Dzięki cyfrowym bliźniakom możliwe będzie bezpieczne szkolenie operatorów w manewrach zbliżania i dokowania satelitów.”

Audycja to także spojrzenie na szerszy kontekst rynku kosmicznego:

  • „Powstanie SpaceX sprawiło, że sektor kosmiczny przestał być domeną wyłącznie wielkich instytucji. Dziś ogromny wpływ mają startupy, które rozwijają się w szalonym tempie – także w Polsce.”

Asynchronics, powstały w 2023 roku, zatrudnia dziś dziewięciu specjalistów i rozwija autorską platformę NeXosim, która stanowi podstawę kontraktu ESA. Firma uczestniczy również w innych prestiżowych programach, m.in. Horizon Europe i ESA BIC.

„Projekt SAVIOR pokazuje przyszłość europejskiego sektora kosmicznego – cyfrowe bliźniaki zrewolucjonizują sposób, w jaki korzystamy z satelitów” – podsumowuje Adam Chikha.

Posłuchaj także:

Transport arktyczny zamiast przez Polskę? Bardzo ostra reakcja Chin

Wróć na Wnet.fm

Zacofanie technologiczne Polski. Z czego wynika? Rozmowa z Łukaszem Przybyszewskim

Data publikacji:

Black Hornet 2 /Foto. Corporal Daniel Wiepen/Open Government Licence version 1.0

Audycja dotyczy technologii, które stosuje bądź nie stosuje polskie państwo. Łukasz Przybyszewski tłumaczy z czego to wynika, a także wypowiada się na temat konfliktów na Bliskim Wschodzie.

Rozmowa rozpoczyna się technologii wywiadu i ostrzegania kryzysowego. Jaśmina Nowak stawia pytanie traktujące o potencjalnym zacofaniu technologicznym Polski. Ekspert ds. bezpieczeństwa uznaje, że nasze państwo idzie w nie do końca opłacającym się kierunku:

Mamy wiele działań robionych na wielu kierunkach, które w żaden sposób się do końca zazębiają, nie w taki sposób, w jaki mogłoby to się technologicznie stać. I inne państwa już też dawno to zobaczyły, że przepalanie pieniędzy na własne badania i rozwój nie opłaca się. Powodem są prywatne, komercyjne przedsiębiorstwa ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Anglii itd. Wypracowują takie rozwiązania, które są najnowocześniejsze na świecie.

Redaktor Radia Wnet pyta o przyczynę takiego stanu rzeczy. Łukasz Przybyszewski zaznacza, że wiele państw zdecydowało się na rozwiązania prywatnych spółek w zamian za użyteczne i efektywne rozwiązania. Powodem opóźnienia naszego państwa na rynku technologicznym, jak wskazuje gość „Popołudnia Wnet” może być skupienie uwagi na kryzysie uchodźców:

My w tym czasie, kiedy te rozwiązania wchodziły mocniej na nasz kontynent, to byliśmy tak skupieni na kryzysie związanym z napływem uchodźców i na wojnie rosyjsko-ukraińskiej, że to przespaliśmy. Poza tym bardzo wiele przedsiębiorstw, w tym spółek Skarbu Państwa, prawdopodobnie nawet nie wie, że takie rozwiązania są lub nie zdaje sobie sprawy, że są nie tylko po to, by lepiej zarządzać bezpieczeństwem.

Ekspert ds. Bliskiego Wschodu wypowiada się także na temat konfliktu w tamtym rejonie świata. Wspomina o sytuacji w Strefie Gazy oraz Jemenie:

Na Bliskim Wschodzie sytuacja jest bardzo prosta. Cały układ szyicki zostaje rozbity. Syria już jest w dużej mierze poza strefą wpływów Iranu. Na Strefę Gazy Iran poprzez Hamas nie będzie miał szczególnego wpływu, bo Gaza będzie niszczona do ostatniego kamienia. Jemen teraz jest systematycznie przez siły izraelskie bombardowany. Także generalnie rzecz biorąc Iran został ponownie „zagoniony do swojego ogródka”.

/pk

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.

Czytaj także:

Atak Izraela na Jemen. Szef misji Caritas: prawie 20 milionów osób potrzebuje pilnej pomocy humanitarnej

Wróć na Wnet.fm

Prof. Ludwik Pieńkowski o energetyce jądrowej: Sztuczna inteligencja nie zastąpi wiedzy

Data publikacji:

Prof. Ludwik Pieńkowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet

Ekspert w dziedzinie polskiego atomu w rozmowie z Katarzyną Adamiak krytykuje prezesa Rafała Kasprówa za sugestię, że w energetyce jądrowej ekspertów może zastąpić sztuczna inteligencja.

Zachęcamy do wysłuchania całej audycji!

Najbardziej mnie wzburzyło uznanie, że eksperci są do niczego niepotrzebni, że wszystko załatwia sztuczna inteligencja

– mówi profesor.

Sztuczna inteligencja powiela to, co dominuje w sieci. Jak dominuje fałsz, odpowiada fałsz

– dodaje i wyjaśnia, że bez rzetelnych, aktualnych danych algorytmy mogą jedynie wzmacniać błędne informacje.

Kontrowersje wokół BWX300

Wykładowca AGH, jako przykład podaje projekt reaktora BWX300:

Ten projekt został po raz pierwszy pokazany publicznie w 2019 roku. Ale już w 2020 roku zwiększono dwukrotnie średnicę budynku reaktora z 20 do 40 metrów – cztery razy większa kubatura

Rozmówca Katarzyny Adamiak zauważa, że musiało to znacznie zwiększyć koszty. Jednak do dziś General Electric Hitachi nie zaktualizował danych dotyczących kosztów projektu.

Brak transparentności i rola inwestorów

Gość Poranka Wnet krytykuje też sposób prowadzenia projektu:

General Electric Hitachi i również pan prezes Kasprów, przez brak transparentnych działań, wprowadzają opinię publiczną w błąd

W jego ocenie, w energetyce jądrowej obowiązuje szczególna przejrzystość, a obecny brak jawności „razi w oczy”. Porusza także temat finansowania nauki przez firmy związane z projektami:

Wyrażenie swojej opinii wbrew pieniądzom jest bardzo trudne

– zauważa i dodaje, że presja finansowa i zależność od sponsorów ogranicza niezależność naukowców.

Innowacje bez norm i certyfikacji

Prof. Ludwik Pieńkowski odnosi się też do doniesień o planach zastąpienia żelbetu w konstrukcji obudowy bezpieczeństwa reaktora innowacyjnymi płytami stalowo-betonowymi:

Nie ma żadnych norm na to, w jaki sposób takie płyty zastosować do budowy barier ciśnieniowych. A w tym projekcie obudowa bezpieczeństwa ma być właśnie z takich płyt

– podkreśla i kontynuuje:

Proces certyfikacji idzie na piechotę, krok po kroku. To musi trwać długo i musi drogo kosztować.

Źródła finansowania

Odnosi się też do planów Michała Sołowowa, który chce publicznego finansowania budowy floty ponad 20 reaktorów BWX300:

Dzisiaj konkurencyjny wybór jakiegoś projektu reaktorów jest kompletnie niemożliwy. (…) Sołowow namawia nas, Polaków, na kupienie kota w worku.

Przypomina, że pierwsze takie instalacje powstaną – jeśli dobrze pójdzie – dopiero w latach 30, a może być tak, że nie powstaną nigdy.

Na zakończenie profesor podkreśla, że priorytetem jest nowelizacja prawa o wydawanie decyzji środowiskowych i lokalizacyjnych:

Zanim wybierzemy technologię… mamy czas na to. Natomiast nie mamy czasu na zlokalizowanie i przekonanie środowisk, że tu będzie elektrownia jądrowa.

/ab

Zobacz także:

Rafał Kasprów: Polska energia jest najdroższa na świecie – czas na atom teraz, nie za 10 lat

Wróć na Wnet.fm

Poranek Wnet: Adam Bielan, Bronisław Wildstein, Wojciech Surmacz, Piotr Gursztyn – 11.08.2025 r.

Data publikacji:
Featured Video Play Icon

Warszawa - Krakowskie Przedmieście / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet

Audycji można słuchać na 87.8 FM w Warszawie, 95.2 FM w Krakowie, 96.8 FM we Wrocławiu, 103.9 FM w Białymstoku, 98.9 FM w Szczecinie, 106.1 FM w Łodzi, 104.4 FM w Bydgoszczy, 101.1 FM w Lublinie.

Goście „Poranka Wnet”:

Piotr Gursztyn – publicysta tygodnika „Sieci”

Prof. Ludwik Pieńkowski – ekspert ds. energetyki, wykładowca AGH

Wojciech Surmacz – dziennikarz śledczy

Adam Bielan – europoseł PiS

Bronisław Wildstein – publicysta

Prowadząca: Katarzyna Adamiak

Wydawca: Ksenia Parmańczuk 

Realizator: Nikita Semilet

Wróć na Wnet.fm

Prof. Grzegorz Brona: koszt lotu Uznańskiego w Kosmos to 65 mln euro

Data publikacji:

Jak będzie przebiegać podróż polskiego astronauty? „Najbardziej rzyzykowny etap ma on już za sobą, to było pierwsze 10 minut lotu” – mówi b. prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Rakieta należąca do firmy SpaceX wystartowała z Kennedy Space Center na przylądku Canaveral na Florydzie o godzinie 8.31 czasu polskiego (godz. 2:31 czasu lokalnego na Florydzie). Sławosz Uznański jest drugim Polakiem w Kosmosie i pierwszym, który dotrze do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Pierwszy polski kosmonauta, Mirosław Hermaszewski, przebywał w przestrzeni kosmicznej od 27 czerwca do 5 lipca 1979 roku.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Sławosz Uznański poleciał w przestrzeń kosmiczną – przypominamy rozmowę z astronautą

Wróć na Wnet.fm

Polski model językowy Bielik objęty patronatem firmy NVIDIA

Data publikacji:

Źródło: Gerd Altmann / Pixabay

W Polsce stopniowo powstaje przestrzeń na innowacje w dziedzinie sztucznej inteligencji – mówi Dominika Bucholc, ekspertka w dziedzinie AI.

Część talentów nadal nam ucieka, zwłaszcza do Doliny Krzemowej, ale widzimy tutaj ten trend powracania. Nie tylko na stałe, ale chociażby po to właśnie, żeby ten rynek polski podnosić, żeby uczyć tutaj młode talenty, ponieważ ta przestrzeń na innowacje zaczyna się stwarzać

mówi Dominika Bucholc w rozmowie przeprowadzonej przez Jaśminę Nowak w ramach podsumowania Forum G2 we Wrocławiu.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

PARAGRAF NA AI. 46 odcinek audycji Limes inferior

Wróć na Wnet.fm

Kolejny nieudany lot rakiety Starship firmy Space X

Data publikacji:

fot. Unsplash (CC0 Public Domain)

Pan Szczepan Falkowski, słuchacz Radia Wnet, opowiada o starcie rakiety Starship w Teksasie.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Trzecia z rzędu nieudana próba lotu rakiety Starship stawia pod znakiem zapytania program Artemis, mający na celu ponowne wysłanie człowieka na księżyc.

Zobacz także:

Nathaniel Garstecka: permanentny kryzys polityczny we Francji blokuje wszelkie próby rozwiązania problemu islamizmu

Wróć na Wnet.fm
Wróć na Wnet.fm

Rosyjskie i białoruskie nawozy zniszczą polski przemysł chemiczny? „Kopcą, dymią i sprzedają tanio”

Data publikacji:

Stokaż amoniaku w Grupie Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” l fot. wikimedia.org/Sławomir Kłak

Polska Grupa Azoty boryka się z dużymi problemami finansowymi oraz nieuczciwą konkurencją państw, które teoretycznie są objęte sankcjami, czyli Rosji i Białorusi. Komentarz w Poranku Radia Wnet.

Posłuchaj całej rozmowy:

Grupa Azoty to największa polska firma chemiczna, specjalizująca się w produkcji nawozów, tworzyw sztucznych i chemikaliów. Obecnie boryka się z poważnymi problemami finansowymi, w tym zadłużeniem sięgającym około 10 miliardów złotych, częściowo związanym z kosztowną inwestycją w fabrykę Polimery Police, która nadal nie została ukończona. W odpowiedzi na trudną sytuację, spółka rozważa sprzedaż części aktywów, w tym niemieckiego biznesu nawozowego, oraz planuje restrukturyzację, co może skutkować zwolnieniami pracowników. Dodatkowo, Grupa Azoty zmaga się z konkurencją ze strony tańszych nawozów z Rosji i Białorusi, co wpływa na jej pozycję na rynku.

W Poranku Radia Wnet o problemach Grupy Azoty opowiadał Artur Jasiński, przewodniczący NSZZ „Solidarność” w Grupie Azoty S.A.

Problem Grupy i przemysłu chemicznego, w ogóle przemysłu, leży nie tutaj u nas, tylko on jest na poziomie Unii Europejskiej i rządu, bo zasada konkurencyjności, która gdzieś tam była podwaliną do powstania Unii Europejskiej, jest totalnie zachwiana. My mamy spełniać wszystkie wyzwania środowiskowe, a kilka kilometrów za granicą Polski na Białorusi jest fabryka, która dymi, kopci,  produkuje i sprzedaje tanio, więc gdzie tu jakakolwiek konkurencyjność

– mówił gość Radia Wnet.

Czytaj więcej:

Czym różni się nowa wersja projektu CPK od starej? Wyjaśnia były prezes Polskich Portów Lotniczych

Systemowe rozwiązania

Artur Jasiński zaznaczył, że nie ma, jego zdaniem, żadnego systemowego rozwiązania – na poziomie kraju i Unii Europejskiej, które pomogłyby polskiemu przemysłowi chemicznemu.

Problem jest bardzo duży i uważam, że te czynności, które do tej pory były prowadzone, są działaniami pozorowanymi. To są działania na pracownikach, które do niczego nie prowadzą. Nie widać działań systemowych, które muszą się zadziać na poziomie rządu i Brukseli

– powiedział.

Zdaniem Jasińskiego pomoc państwa jest niezbędna, żeby „uratować tę firmę, która jest strategiczna z punktu widzenia kraju, bo gwarantuje bezpieczeństwo żywnościowe polskie, a także Unii Europejskiej”. 

Na razie Putin pcha tutaj nawozy dużo taniej, po cenach dumpingowych, ale jak padnie polski przemysł nawozowy i europejski przemysł nawozowy, to już nie będzie takim dobrym wujkiem i te ceny nawozów pójdą ekstremalnie do góry

– zaznaczył.

/ad