У програмі «Перемагаймо разом» беруть участь українці та поляки, які роблять важливі справи для допомоги Україні у війни з Росією. Зокрема, волонтери, юристи та медики.
Сьогоднішня історія про відому українську адвокатку з медичного права юридичної фірми «Ілляшев та партнери», волонтерку, яка допомагає військовим та українцям у Польщі, Україні та інших країнах Аллу Цимановську.
Чому ви стали адвокаткою з медичного права?
Мій шлях починався в корпоративному праві. Але особисті історії, трагедії друзів і клієнтів, з якими я зіткнулася, не залишили байдужою. Я побачила, як беззахисно почувається людина перед системою охорони здоров’я, коли щось іде не так. Медичне право стало моїм способом діяти — не мовчати, а змінювати.
Чим займається адвокат з медичного права?
Це робота на перетині медицини, права і людської драми.
Я:
• захищаю пацієнтів у випадках неналежної медичної допомоги;
• допомагаю родинам загиблих довести провину лікарень;
• підтримую лікарів, які потрапили під тиск чи звинувачення;
• супроводжую справи військових — зокрема щодо рішень ВЛК, інвалідності, права на лікування;
• консультую клініки щодо відповідальності та ліцензування.
Що змінилось із початком повномасштабної війни?
Кількість запитів зросла в рази.
Люди стикаються з ВЛК, відмовами у лікуванні, ігноруванням травм. Багато хто не знає своїх прав або боїться їх відстоювати.
Я бачу, як втрата здоров’я, відсутність реабілітації чи лікарських помилок залишають людей наодинці.
Моя мета — бути тим, хто допоможе вистояти й не втратити гідність.
Чи є в Україні відповідальність за лікарські помилки?
Так, але довести її непросто. Багато чого замовчується.
Є кримінальна, цивільна, дисциплінарна й адміністративна відповідальність, але система опирається визнанню провини.
Я працюю так, щоб через закон, докази і людське слово змусити систему відповідати за свої помилки.
Як виглядає ваша робота щодня?
Це юридичні документи, скарги, консультування. Але також — переговори з лікарями, аналіз медичних карт, співпраця з експертами, підтримка клієнтів у кризі.
У медичних справах емоції часто на межі — треба вміти бути і холодним фахівцем, і співчутливою людиною водночас.
А що вас тримає в цьому?
Буває складно. Але я бачу реальні зміни. Історії, які закінчуються справедливістю, поверненням компенсації, зміною політики клініки — це надихає.
Я також відчуваю, що моя робота має сенс — вона змінює не лише долі людей, а й правове поле.
Яке ваше професійне кредо?
Ніколи не мовчати, коли мовчання означає згоду з несправедливістю.
І ще — говорити складні речі простою мовою. Це і є справжня адвокація.
У чому унікальність медичного права саме в Україні?
Медичне право в Україні — це ще не до кінця сформована галузь. Його унікальність у тому, що воно розвивається буквально «в бою»: без сталої судової практики, без єдиного законодавчого акта, із колосальним впливом війни, бюрократії та людського болю.
У нас немає чітких алгоритмів для багатьох типових ситуацій — що робити, коли помилився лікар, чи коли пацієнту відмовили в лікуванні, чи як діяти, коли ВЛК визнала військового здоровим, а він втратив ногу.
Адвокат у цій сфері часто сам формує практику: через звернення, скарги, позови, експертизи.
Ще одна особливість — емоційна глибина. Це право про життя й смерть. І тут не можна бути байдужим.
Я бачу своє завдання не просто як юридичне представництво, а як будівництво моста між правом, медициною та людяністю.
«Zwyciężajmy razem» 01.07.2025
Prowadząca – Svitlana Mialyk
W programie „Zwyciężajmy Razem” biorą udział Ukraińcy i Polacy, którzy robią ważne rzeczy, aby pomóc Ukrainie w wojnie z Rosją. W szczególności wolontariusze, prawnicy i lekarze.
Dzisiejsza historia opowiada o Alli Tsymanovskiej, znanej ukraińskiej prawniczce medycznej z kancelarii Ilyashev & Partners, wolontariuszce, która pomaga wojskowym i Ukraińcom w Polsce, w Ukrainie i w innych krajach.
Dlaczego zostałaś prawnikiem zajmującym się opieką zdrowotną?
Moja kariera rozpoczęła się od prawa korporacyjnego. Ale osobiste historie, tragedie przyjaciół i klientów, z którymi się zetknąłem, nie pozostawiły mnie obojętnym. Widziałam, jak bezbronny czuje się człowiek przed systemem opieki zdrowotnej, gdy coś pójdzie nie tak. Prawo medyczne stało się moim sposobem działania – nie po to, by milczeć, ale by coś zmienić.
Czym zajmuje się prawnik medyczny?
Jest to praca na styku medycyny, prawa i ludzkiego dramatu.
Naszym zadaniem jest:
– bronić pacjentów w przypadkach nieodpowiedniej opieki medycznej;
– pomaga rodzinom zmarłych udowodnić winę szpitali;
– wspierać lekarzy, którzy są pod presją lub oskarżeniami;
– wspieram sprawy wojskowych, w szczególności dotyczące decyzji Wojskowej Komisji Kwalifikacyjnej, niepełnosprawności i prawa do leczenia;
– doradzam klinikom w zakresie odpowiedzialności i licencjonowania.
Co się zmieniło od rozpoczęcia wojny na pełną skalę?
Liczba zgłoszeń wzrosła wielokrotnie.
Ludzie mają do czynienia z MEC, odmowami leczenia i ignorowaniem ich obrażeń. Wielu nie zna swoich praw lub boi się ich dochodzić.
Widzę, jak utrata zdrowia, brak rehabilitacji czy błędy medyczne pozostawiają ludzi samym sobie.
Moim celem jest pomóc im wstać i nie stracić godności.
Czy w Ukrainie istnieje odpowiedzialność za błędy medyczne?
Tak, ale nie jest łatwo to udowodnić. Wiele rzeczy jest ukrywanych.
Istnieje odpowiedzialność karna, cywilna, dyscyplinarna i administracyjna, ale system nie przyznaje się do winy.
Pracuję nad tym, aby system odpowiadał za swoje błędy za pomocą prawa, dowodów i ludzkiego słowa.
Jak wygląda Twoja codzienna praca?
Obejmuje ona dokumenty prawne, skargi i konsultacje. Ale to także negocjacje z lekarzami, analiza dokumentacji medycznej, współpraca z biegłymi i wsparcie klientów w kryzysie.
W sprawach medycznych emocje często są na krawędzi – trzeba umieć być jednocześnie zimnym profesjonalistą i współczującą osobą.
Co pozwala Ci wytrwać?
To może być trudne. Ale widzę prawdziwe zmiany. Historie, które kończą się sprawiedliwością, odszkodowaniem i zmianami w polityce kliniki, są inspirujące.
Czuję również, że moja praca ma znaczenie – zmienia nie tylko życie ludzi, ale także ramy prawne.
Jakie jest Twoje zawodowe credo?
Nigdy nie milczeć, gdy milczenie oznacza akceptację niesprawiedliwości.
A także mówić skomplikowane rzeczy prostym językiem. To jest prawdziwe rzecznictwo.
Co jest wyjątkowego w prawie medycznym w Ukrainie?
Prawo medyczne w Ukrainie nie jest jeszcze w pełni ukształtowaną branżą. Jego wyjątkowość polega na tym, że rozwija się dosłownie „w walce”: bez stabilnej praktyki sądowej, bez jednego aktu prawnego, z ogromnym wpływem wojny, biurokracji i ludzkiego bólu.
Nie mamy jasnych algorytmów dla wielu typowych sytuacji – co zrobić, gdy lekarz popełni błąd, gdy pacjentowi odmówi się leczenia, co zrobić, gdy wojskowy zostanie uznany za zdrowego przez wojskową komisję lekarską i straci nogę.
Prawnik w tej dziedzinie często tworzy własną praktykę: poprzez odwołania, skargi, pozwy i badania biegłych.
Kolejną cechą jest głębia emocjonalna. To jest prawo życia i śmierci. I tu nie można być obojętnym.
Swoje zadanie postrzegam nie tylko jako reprezentację prawną, ale jako budowanie pomostu między prawem, medycyną i człowieczeństwem.
Wysłuchaj całej audycji już teraz!
Podsumowanie szczytu NATO w Hadze – Zwyciężajmy Razem – 24.06.2025 r.
