Antoni Radczenko – Studio Wilno – 12.12.2024 r.

O traktacie polsko-litewskim; oczekiwaniach wobec nowego rządu Litwy; jak też o filmie dokumentalnym „Bądź mu miłosierny”, czyli pieśni pogrzebowe – jedno z najstarszych zjawisk kulturowych na Litwie.

„Traktat odegrał swoją rolę. Zapisy te nadal są ważne, aczkolwiek na niektóre możemy teraz patrzeć z uśmiechem na twarzy jak na przykład o odwiecznych stolicach Litwy – Wilna, a Polski – Warszawa. (…) jak zauważa Jan Widacki, pierwszy ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w niepodległej Litwie: Polska i Litwa w traktacie polsko-litewskim zrzekła się swojej suwerenności, ponieważ jeśli Polska będzie chciała kiedyś z jakichś przyczyn przenieść stolicę do Krakowa lub Poznania czy jeszcze innego miasta – to będzie musiała zapytać pozwolenia Litwy i to samo Litwa będzie musiała uczynić. Jest to takie kuriozum prawne, ale takie były czasy, bo inaczej chyba się nie dało.”

„Śpiewy pogrzebowe – to brzmienie zapamiętałem jeszcze z dzieciństwa. Na pierwszych pogrzebach, których byłem jako dziecko, czyli to w rodzinie lub u kogoś. Zacząłem tym się interesować, a ponieważ było wydane kilka książek o tym zjawisku, chociaż bardzo niedużo, ponieważ same badania nad śpiewami i obrzędami pogrzebowymi nawet w Polsce zaczęły się pod koniec XX w. Jeżeli chodzi o śpiewy wileńskie również te obszary polskojęzyczne na Litwie to przełom XX / XXI. Tym nie mniej ukazało się kilka monografii naukowych i mnie to zainteresowało. Pomyślałem, że to jest takie fajne, bo to jeden z takich składników tożsamościowych. Tym bardziej, że na przykład śpiewy pogrzebowe w Polsce ta tradycja zanikła prawie, oprócz tam kilku regionów. Natomiast u nas jest nadal żywa i to jest ciekawe.”

„Gościliśmy w „Studio Wilno”:

Antoni Radczenko – dziennikarz i publicysta, działacz społeczności polskiej na Litwie, który został odznaczony srebrnym medalem „Za zasługi” przez Departament Mniejszości Narodowych przy Rządzie Litwy za działalność dziennikarską i publicystyczną oraz promowanie międzykulturowego dialogu

Antoni Radczenko / Fot. Agata Antoniewicz

Prowadząca: Agata Antoniewicz

Realizator: Filip Kwiatkowski


Wysłuchaj całej audycji już teraz!