W „Odysei wyborczej” Jaśmina Nowak rozmawia z opozycjonistą z okresu PRL i historykiem, a obecnie antykwariuszem ze Szczecina drem Wojciechem Lizakiem o projekcie sprowadzenia do Polski ciała autora powieści „Nadberezyńcy” – Floriana Czarnyszewicza.
Książka opisuje losy losy mieszkańców polskich zaścianków zza Berezyny – rzeki płynącej na terenie obecnej Białorusi – w latach 1911–1920. Czarnyszewicz opublikował ją w latach 40. na emigracji w Argentynie. Z powodu komunistycznej cenzury pozycja ta nigdy nie stała się szeroko znana w Polsce, choć wśród znawców uważana jest za dzieło wybitne. Pisarz zmarł w w 1964 roku w miejscowości Villa Carlos Paz.
Według Wojciecha Lizaka Czarnyszewicz był „bardem Nadberezyńców – tej kompletnie nieznanej obyczajowości, kompletnie nieznanej grupy społecznej”.
On opisuje to, co było istotą Wielkiego Księstwa Litewskiego w sensie struktury społecznej, czyli szlachtę zagrodową. Książka jest napisana z takim kolorytem i z takim smakiem, że ja to zawsze porównuję do tego zachłyśnięcia, które kiedyś miałem jako człowiek, który potrafił dotknąć walorów językowych i narracyjnych „Pana Tadeusza”
– mówi antykwariusz.
Wojciech Lizak jest orędownikiem pomysłu sprowadzenia do Polski zwłok Floriana Czarnyszewicza i pochowania go obok Pomnika Ofiar Operacji Antypolskiej NKWD 1937-1938 i Zagłady Nadberezyńców, który znajduje się w Kołobrzegu.
Gdy tylko umocuję się we własnym zdrowiu, wywrę presję, po pierwsze na Pana prezydenta, żeby objął patronat nad pomysłem sprowadzenia ciała Floriana Czarnyszewicza
– zadeklarował historyk.
Podczas rozmowy Jaśmina Nowak poruszyła również temat „ekologicznych” pomysłów na zagospodardowanie Odry. Zachęcamy do jej wysłuchania!
jbp/
